Sức hấp dẫn và mặt trái của máy đánh bạc
Vậy thì làm thế nào mà họ có thể khiến bạn cảm thấy thích thú trong khi vẫn đang không ngừng mất tiền vô ích với những chiếc máy đánh bạc? Natasha Dow Schüll, nhà nhân học văn hóa tại Viện Công nghệ Massachusetts (MIT), đã dành hẳn 15 năm tại Las Vegas (Mỹ) để theo dõi sự phát triển của các máy đánh bạc nơi đây, khám phá ra cách thức và nguyên nhân biến chúng trở nên cực kỳ thu hút.
Các casino đã đặt rất nhiều trí tuệ và công sức vào những thiết kế của mình từ kiểu dáng của những chiếc bàn, hoa văn của thảm trải cho đến sự bố trí ánh sáng. Tất cả những sự kỳ công này đều có một mục đích rõ ràng ngay từ đầu là khiến việc đánh bạc trở nên hấp dẫn hơn và kích thích bạn tiêu nhiều tiền hơn vào những trò đỏ đen đang bày ra trước mắt.
Một ví dụ đầy bất ngờ chính là tiền sảnh vòng cung bao lấy những dụng cụ bên trong casino. Một số casino hạn chế tối đa việc bạn phải xoay người một góc 90 độ, theo như những gì Natasha Dow Schüll giải thích thì việc xoay mình một góc vuông sẽ kích hoạt phần não bộ có chức năng ra quyết định của con người - khiến họ phải dừng lại trong chốc lát và ngẫm lại những gì họ đang làm.
Schüll cho biết: "Các casino không hề muốn điều này xảy ra. Họ muốn nhẹ nhàng hướng bạn đến những nơi mà họ muốn bạn đến". Song, theo những gì mà Schüll phát hiện ra, hầu như không có bất cứ thứ gì tại các casino hiện đại ngày nay được thiết kế một cách tỉ mỉ như những máy đánh bạc.
Vai trò của máy đánh bạc đã từng một thời gian bị quên lãng nay lại dần dần nổi lên và chiếm đến 85% lợi nhuận được kê khai của toàn bộ ngành công nghiệp đỏ đen này. Bên cạnh đó, các casino đã có chủ ý "dàn binh bố trận" gây hoa mắt nhằm đẩy sức hút của những chiếc máy này đến mức mạnh nhất có thể, từ những thuật toán phức tạp bên trong thùng máy cho đến cả chỗ gác tay.
Máy đánh bạc có khả năng gây nghiện cao gấp 3 đến 4 lần so với những trò chơi đỏ đen truyền thống. |
Khi nói đến casino, mọi người thường nghĩ đến những trò chơi như blackjack (xì dách) hay roulette (cò quay) - những cuộc chiến mang tính chất "được ăn cả, ngã về không", nơi mà cả gia tài có thể đến rồi đi chỉ trong chớp mắt. Song, những hình ảnh này đã quá lỗi thời khi mà máy đánh bạc chính thức được ước tính tạo nên 85% lợi nhuận cho cả ngành.
Schüll giải thích: "Những chiếc máy đánh bạc này đã tạo nên tiếng vang như vậy vì từng một thời chỉ có những phụ nữ lớn tuổi nhỏ con mới có hứng thú động đến chúng. Nhưng nay những thiết bị này đã thao túng cả nền công nghiệp đánh bạc và mang về những khoản lợi nhuận đáng kể".
Trong suốt giai đoạn suy thoái kinh tế vào đầu thập kỷ 1990, các cơ quan lập pháp bang bắt đầu tìm cách tăng thu nhập mà không cần phải dùng biện pháp tăng thuế và họ bắt đầu nghĩ đến những dự luật cho phép đánh bạc trên máy. Đến nay, đã có 39 tiểu bang trên toàn nước Mỹ hợp pháp hóa một vài loại hình kinh doanh đánh bạc điện tử trong casino, trường đua hay thậm chí là nhà hàng và quán rượu.
Schüll chia sẻ: "Tin học hóa những máy đánh bạc đã cho phép các casino kiểm soát chính xác tỷ lệ tiền cược. Họ có thể nâng mức trúng thưởng cao nhất để tạo thêm kịch tính cho cuộc vui mà vẫn quản lý được tỷ lệ trả thưởng và tỷ lệ tiền cược. Đó cũng chính là lúc máy đánh bạc thật sự phát huy được hết khả năng của mình".
Ngành công nghiệp đỏ đen này đã nhận thức được rằng những khoản lợi nhuận khổng lồ sẽ đến với họ nếu họ có thể khiến người chơi ngồi vào máy và đánh cược hàng giờ liền. Các nghiên cứu kinh tế cho thấy những chiếc máy đánh bạc nhiều hàng tỏ ra rất hữu dụng trong việc "móc túi" người chơi.
Không chỉ đơn giản với những thuật toán, các casino có hàng đống những kế hoạch chỉ nhằm mục đích giữ chân người chơi ở lại lâu hơn. Hình mẫu chung những người nghiện đánh bạc tại Las Vegas không chỉ còn được gói gọn trong hình ảnh một người đàn ông trung niên với những lá bài trên tay. Nay, có cả một bà mẹ 35 tuổi xuất hiện vào mỗi 3 giờ sáng, mang theo 4 đứa con và dán mắt vào máy đánh bạc điện tử.
Những nghiên cứu của Robert Breen, chuyên gia tâm thần học tại Đại học Brown (Mỹ), đã phát hiện ra những chiếc máy đánh bạc có khả năng gây nghiện cao gấp 3 đến 4 lần so với những trò chơi đỏ đen truyền thống. Schüll không hề bị thuyết phục bởi những lý lẽ từ phía các casino cho rằng tất cả trách nhiệm thuộc về duy nhất mỗi người chơi.
Schüll chia sẻ: "Tất cả thủ đoạn mà bọn họ thường hay áp dụng đó là tiếp cận con người như một thực thể có khả năng bị thao túng. Như vậy, thật là gian xảo khi họ xoay ngược lại và tranh cãi rằng 100% trách nhiệm đối với những thiệt hại đều thuộc về bản thân người chơi".
Schüll cho rằng cần thiết phải có những quy định chặt chẽ hơn đối với những hành vi đánh bạc trên máy, không hẳn là cấm đoán nhưng phải tìm cách làm giảm bớt tác động gây nghiện của chúng. Song, cho đến nay việc chỉnh đốn lại hoạt động rầm rộ của những loại hình máy đánh bạc này không hề dễ dàng, thậm chí một vài kiến nghị còn có nguy cơ gây phản tác dụng.
Các quốc gia như Canada và Australia đã thử nghiệm những sự gián đoạn chẳng hạn như bằng một tin nhắn hiện lên để cảnh báo người chơi khi họ đã cá cược quá lâu.
Trong khi đó, tại Mỹ, Schüll cho rằng quy định này vẫn còn rất khoan nhượng. Điển hình là Massachusetts, tiêu biểu cho việc ban hành quy định hiện đại với những chính sách khuyến khích người chơi tham gia chương trình "cam kết trước" cho phép họ giới hạn số tiền sẽ đặt cược trước khi bắt đầu.
Song, Hiệp hội Đánh bạc Mỹ với quan điểm trái ngược lại cho rằng đã có quá nhiều luật lệ và tiêu chuẩn nhằm hạn chế hành vi gian dối với những chiếc máy đánh bạc này. Và cho đến nay, những cuộc trao đổi về khía cạnh gây nghiện của những chiếc máy đánh bạc vẫn chỉ mới bắt đầu.