Sri Lanka: Đằng sau vụ bắt cựu Bộ trưởng Dầu mỏ
Cảnh sát cho biết, cựu Bộ trưởng Dầu mỏ Arjuna Ranatunga bị bắt sau khi vệ sỹ của ông bắn vào những người đe dọa khi chính trị gia này tìm cách lẻn vào văn phòng cũ của mình tại Tập đoàn dầu lửa nhà nước Ceylon. Vụ nổ súng đã khiến 1 người chết và 2 người bị thương.
Vệ sỹ nổ súng đã bị bắt và cảnh sát đang mở cuộc điều tra để làm rõ động cơ của vụ án này. Vệ sỹ tuyên bố, vì đám đông gây nguy hiểm đến tính mạng của cựu Bộ trưởng Dầu mỏ Arjuna Ranatunga nên mới nổ súng.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Sri Lanka, ông Karu Jayasuriya. |
"Chúng ta nên giải quyết vấn đề này thông qua quốc hội, nếu chúng ta đưa vấn đề này ra ngoài sẽ xảy ra một cuộc tàn sát đẫm máu lớn", ông Karu Jayasuriya nhấn mạnh với các phóng viên. Đồng thời cho biết, đã kêu gọi Tổng thống Maithripala Sirisena hãy để Thủ tướng bị cách chức Ranil Wickremesinghe có cơ hội lên tiếng.
Ngày 28-10, Chủ tịch Quốc hội Karu Jayasuriya tuyên bố công nhận ông Ranil Wickremesinghe là Thủ tướng hợp pháp của nước này, bất chấp việc Tổng thống Maithripala Sirisena đã ra lệnh cách chức hôm 26-10.
Ngày 30-10, hàng chục nghìn người đã xuống đường biểu tình, bao vây khu vực trung tâm thủ đô Colombo để thể hiện sự ủng hộ đối với Thủ tướng vừa bị cách chức Ranil Wickremesinghe. Đảng của ông Ranil Wickremesinghe có kế hoạch kiện lên tòa án về "hành động trái pháp luật" của Tổng thống Maithripala Sirisena.
Theo giới truyền thông, vụ bắt giữ cựu Bộ trưởng Dầu mỏ đang khiến Sri Lanka rơi vào hỗn loạn. Bởi việc này diễn ra khi cựu Bộ trưởng Dầu mỏ đang cố gắng vào Văn phòng của mình, đúng thời điểm người biểu tình ủng hộ Tổng thống Maithripala Sirisena đang có mặt tại đây. Và vụ nổ súng xảy ra chỉ 1 ngày sau khi Tổng thống ban hành quyết định tạm đình chỉ hoạt động của Quốc hội tới ngày 16-11.
Gần 7 tháng trước (12-4), Tổng thống Maithripala Sirisena từng đình chỉ hoạt động của Quốc hội. Mấy ngày trước (26-10), Tổng thống Maithripala Sirisena đã bất ngờ cách chức Thủ tướng Ranil Wickremesinghe và chỉ định cựu Tổng thống Mahinda Rajapaksa là người thay thế ông Ranil Wickremesinghe.
Ngay sau khi bị cách chức, cựu Thủ tướng Ranil Wickremesinghe tuyên bố, việc sa thải ông là vi hiến và từ chối rời bỏ tòa nhà chính phủ. Tuyên bố chống lệnh của ông Ranil Wickremesinghe đã khiến những người biểu tình ủng hộ Tổng thống Maithripala Sirisena kéo tới bao vây những tòa nhà chính phủ để ngăn các Bộ trưởng bị sa thải trở lại văn phòng của họ. Và việc này đã khiến đụng độ xảy ra.
Theo hiến pháp Sri Lanka, Tổng thống có quyền chỉ định tân Thủ tướng, nếu người đương nhiệm mất quyền kiểm soát tại Quốc hội. Theo giới truyền thông, sau khi cách chức Thủ tướng Ranil Wickremesinghe, Tổng thống Maithripala Sirisena đã ra lệnh rút toàn bộ lực lượng an ninh cùng xe cộ khỏi Phủ Thủ tướng.
 |
| Bộ trưởng Dầu mỏ mới bị cách chức Arjuna Ranatunga. |
Và vì ông Ranil Wickremesinghe không tuân thủ lệnh của Tổng thống Maithripala Sirisena (phải rời dinh thự Temple Trees chậm nhất vào sáng 28-10, theo giờ địa phương), nên cảnh sát phải xin lệnh tòa án buộc ông rời khỏi Phủ Thủ tướng. Sau đó, lực lượng cảnh sát được đặt trong trạng thái báo động khẩn cấp để có thể đối phó với tình hình căng thẳng tăng cao ở Colombo.
Được biết, binh lính cũng được huy động gần Phủ Thủ tướng và Văn phòng Tổng thống, để ngăn chặn tình trạng quá khích của người biểu tình.
Giới truyền thông cho rằng, động thái của Tổng thống Maithripala Sirisena là "cuộc đảo chính hiến pháp" khiến nước này rơi vào cuộc khủng hoảng chưa từng thấy. Giới chuyên môn cho rằng, quan hệ giữa đảng UNP với đảng UPFA trong liên minh cầm quyền đã xấu đi kể từ khi Tổng thống Maithripala Sirisena chỉ trích Thủ tướng Ranil Wickremesinghe không điều tra đầy đủ về âm mưu ám sát ông.
Trong khi đó, giới truyền thông dẫn lời ông Ranjan Ramanayake, nghị sĩ thuộc đảng UNP của cựu Thủ tướng Ranil Wickremesinghe cho biết, có một số nhà lập pháp đã bị mua chuộc với giá 4,5 triệu USD/người để chuyển sang ủng hộ tân Thủ tướng Mahinda Rajapaksa.
"Chúng tôi kêu gọi tất cả các bên kiềm chế đe dọa và bạo lực. Và kêu gọi Tổng thống Maithripala Sirisena, với sự tham vấn của Chủ tịch Quốc hội, lập tức triệu tập Quốc hội để xác định người sẽ đứng đầu chính phủ của họ", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert tuyên bố. Ấn Độ cũng hối thúc Sri Lanka đảm bảo tiến trình dân chủ sau khi nổ ra cuộc khủng hoảng chính trị ở quốc gia này.
