"Sát nhân Golden State"
Tiểu sử cùng tội ác
Joseph James DeAngelo sinh ngày 8/11/1945 tại Bath, New York, Mỹ trong một gia đình 4 người con và Joseph là con cả. Năm tên sát nhân 9 tuổi, hắn ta đã phải chứng kiến cảnh cô em gái 7 tuổi của mình bị hai gã phi công hãm hiếm trong một nhà kho. Có lẽ sự kiện lúc nhỏ đó đã góp phần khiến xu hướng phạm tội của Joseph trở nên điên loạn và biến thái.
Năm 1959 - 1960, hắn ta theo học Trường Trung học Cơ sở Mills ở Rancho Cordova, California, Mỹ. Sau đó Joseph học trung học Folsom và nhận chứng chỉ GED (tương đương bằng tốt nghiệp trung học) vào năm 1964. Hắn ta là một tay chơi bóng chày cừ khôi của đội bóng nhà trường. Joseph gia nhập Hải quân Hoa Kỳ vào tháng 9/1964, đến tháng 8/1968, hắn học cao đẳng Sierra và tốt nghiệp bằng liên kết về khoa học cảnh sát.
Vào tháng 5/1970, Joseph đính hôn với Bonnie Jean Colwell - bạn cùng lớp tại Trường Cao đẳng Sierra, nhưng một thời gian sau cô gái đã bỏ đi. Cảnh sát cho rằng điều này cũng ảnh hưởng đến tâm lí phạm tội của tên sát nhân, bởi trong nhiều vụ hiếp dâm, tấn công, Joseph không ngừng hét lên: "Tôi ghét cô, Bonnie!". Năm 1971, hắn ta theo học đại học và có bằng cử nhân về tư pháp hình sự, sau đó tham gia khóa đào tạo cảnh sát.
 |
| Chân dung của tên sát nhân khi còn là cảnh sát (trái) và khi bị bắt (phải). |
Từ tháng 5/1973 đến tháng 8/1976, Joseph làm sĩ quan cảnh sát đơn vị chống trộm cắp ở Exeter (một thị trấn khoảng 5.000 người, gần Visalia, Mỹ) nhưng chỉ làm được 6 năm thì bị sa thải bởi tội trộm cắp. Tháng 11/1973, hắn kết hôn với nữ luật sư Sharon Marie Huddle và có với nhau ba cô con gái. Đến năm 1991, hai người đã li thân và sau khi Joseph bị bắt, năm 2019, vợ hắn đã đệ đơn li hôn ra toà.
Joseph thường đeo mặt nạ trượt tuyết và cầm súng để đột nhập vào nhà nạn nhân. Hắn sẽ rình mò, đi lại quanh hiện trường trước khi gây án để thông thuộc địa hình. Joseph thường đột nhập vào nhà của những cặp vợ chồng trẻ, sau đó dùng súng áp chế, bắt người phụ nữ phải trói chồng mình trên ghế. Tên sát nhân sẽ nhét vải vào miệng người chồng, rồi đặt bát đĩa lên người anh ta và ra lệnh trong lúc hắn hãm hiếp người vợ, nếu nghe thấy tiếng bát rơi thì hắn sẽ bắn chết cả hai người.
Joseph là người có thể lực rất khoẻ và nhanh nhẹn, hắn ta tẩu thoát rất nhanh, trong một lần đột nhập, hắn đã bị một cảnh sát FBI đuổi bắt nhưng vì thể lực khoẻ, cùng thông thạo địa hình nên Joseph đã trốn thoát.
Hắn ta thường lấy đi các vật lưu niệm tại hiện trường: hình ảnh, đồ trang sức, giấy tờ tùy thân. Thỉnh thoảng tên sát nhân còn ăn hoặc uống tại hiện trường để lấy thêm sức khỏe… tra tấn nạn nhân. Hắn đã bắn chết 13 người (vợ, chồng, cả cặp vợ chồng) trong lúc gây án hiếp dâm. Đồng thời hắn đã đột nhập hơn 120 căn nhà.
Hành trình đưa tên sát nhân ra ánh sáng
Dựa trên hiện trường và mô tả của nạn nhân, cảnh sát đã cho vẽ rất nhiều bản phác hoạ hung thủ, tất cả có điểm chung: Hung thủ là người da trắng, cao khoảng 1m78, dáng thon gọn. Tại hiện trường, cảnh sát không có bất kì manh mối nào có giá trị, trừ mẫu tinh trùng của hung thủ để lại trong án hiếp dâm. Nhưng vào thời điểm xảy ra các vụ án, công nghệ ADN chưa được ứng dụng vào xác minh tội phạm.
Theo Washington Post, đến khi sử dụng công nghệ AND, cảnh sát vẫn không thể tìm ra danh tính của tên sát nhân, bởi kết quả không trùng khớp với ai trong kho lưu trữ dữ liệu ADN tội phạm quốc gia. Cảnh sát chỉ có thể tìm ra danh tính hung thủ trong kho dữ liệu khi hắn đã từng phạm tội trước đó và bị bắt. ADN của tội phạm sẽ đưa vào kho lưu trữ với mục đích dễ nhận dạng, ngăn không cho bọn chúng tái phạm tội. Vì không còn manh mối hữu dụng, vụ án đi vào bế tắc, số lượng các vụ án ngày một nhiều, nên vụ "Sát nhân Golden State" dần bị quên lãng.
Tên sát nhân có lẽ đã nghĩ mình thoát khỏi "lưới" của pháp luật, nào ngờ có một nhân viên điều tra của Văn phòng công tố Contra Costa, bang California, Mỹ, vẫn luôn theo đuổi vụ án. Đến cuối năm 2017, 31 năm kể từ ngày phạm tội cuối cùng của tên sát nhân Golden State, vụ án đã có được bước tiến triển mới. Nhờ có bước tiến này, một thời gian sau cảnh sát đã phá thêm được vô số án "nguội" khác.
 |
| Một trong những ngôi nhà bị sát thủ Golden State lục soát và ăn cắp hết những đồ giá trị. (Ảnh: Internet) |
Điều tra viên Paul Holes quyết lôi tên sát nhân ra "ánh sáng" của luật pháp, anh đã tập trung vào manh mối duy nhất là ADN của hung thủ bỏ lại tại hiện trường vụ án hiếp dâm. Trong quá trình điều tra, Paul Holes tìm thấy trang web GEDmatch, một trang web mở ra nhằm tìm kiếm người thân, họ hàng xa bị thất lạc. Trang web này cho phép người dùng đăng tải thông tin ADN, mã di truyền cá nhân của mình lên kho dữ liệu trên web, thời điểm bấy giờ có hơn một triệu người đăng tải lên kho dữ liệu trực tuyến này.
Paul Holes lấy thông tin ADN của tên sát nhân và tra cứu trên web GEDmatch, thật bất ngờ, kết quả cho ra 20 người họ hàng xa của mẫu ADN. 20 người này và tên sát nhân Golden State có chung một người kỵ (ông tổ).
Paul Holes đã truy tìm rõ tận cùng danh tính của người kỵ này và phát hiện người này sống vào giai đoạn đầu những năm 1800. Điều tra viên đã nhờ đến sự trợ giúp của chuyên gia phả hệ học, anh cùng với đồng nghiệp của mình đã vẽ ra một gia phả khổng lồ kéo dài 5 thế hệ bắt đầu từ người kỵ này để tìm ra tên sát nhân. Gia phả dòng họ này gồm 25 chi gia đình với khoảng 1.000 thành viên trong mỗi chi, một con số vô cùng lớn. Tiếp đến, đội điều tra bắt tay vào tìm tên sát nhân trong gia phả đã vẽ sẵn, đồng thời sử dụng kho dữ liệu dân cư của bang để loại trừ dần.
Từ khoá để tìm hung thủ là: "Đàn ông, từ 60-75 tuổi, sống và làm việc ở Sacramento và các địa phương xảy ra các vụ án, cao, da trắng". Sau 4 tháng cấp tốc tìm kiếm, cuối cùng tổ điều tra của Paul Holes cũng lôi được tên sát nhân Joseph DeAngelo ra ánh sáng của pháp luật. Điều tra viên Paul Holes cùng đồng nghiệp theo dõi và thu thập ADN tại nhà riêng của Joseph DeAngelo ở thành phố Citrus Heights, Sacramento, Mỹ. Kết quả thu được trùng khớp với ADN trong mẫu tinh trùng của tên sát nhân Golden State để lại tại hiện trường các vụ án hiếp dâm trước đó.
Tên sát nhân Joseph DeAngelo bị bắt giữ vào ngày 24/4/2018. Kẻ sát nhân từng là nỗi ám ảnh một thời của dân cư Mỹ, đã phải đối mặt với 13 vụ giết người và 13 vụ bắt cóc hiếp dâm ở 6 quận. Ngoài ra, hắn ta còn bị buộc tội với hơn 50 vụ hãm hiếp và nhiều vụ đột nhập nhà trái phép, cướp của tại California, Mỹ trong những năm 1970 và 1980 nhưng vì thời gian dài nên án đã hết hiệu lực.
Sau khi bị bắt, Joseph bị giam tại Nhà tù Trung tâm Sacramento chờ phiên tòa xét xử, hắn ta bị đặt dưới chế độ theo dõi nghiêm ngặt nhằm đề phòng tự sát.
Vào tháng 4/2019, các công tố viên tuyên bố sẽ nêu án tử hình cho Joseph sau khi tìm đầy đủ tất cả vật chứng buộc tội hắn ta. Vào tháng 1/2020, luật sư của tên sát nhân Golden State cho biết Joseph sẽ nhận hết tội trạng của mình nếu các công tố viên đồng ý không đề ra án tử hình. Đồng thời Joseph cũng tự nhận án tù chung thân.
New York Times đưa tin, sau vụ án "Sát nhân Golden State" được phá, cảnh sát toàn cầu đã học hỏi và ứng dụng dữ liệu di truyền người dùng đăng tải lên trang web GEDmatch và phá thêm được 5 vụ án "nguội" khác, hầu hết đều là các vụ giết người, hiếp dâm xảy ra từ năm 1980-1990.
Nghiên cứu của Raehoon Jeong từ Trường Đại học Harvard đã công bố rằng: "Việc áp dụng công nghệ phả hệ ADN nhằm xác minh tội phạm thì hữu hiệu hơn so với cách ứng dụng ADN truyền thống. Chẳng hạn, kho dữ liệu tội phạm của FBI chứa hơn 17 triệu mẫu ADN, nhưng nó không chứa thông tin về tội phạm chưa bị "lọt lưới". Vậy nên, khi nắm giữu được ADN của hung thủ nhưng ứng dụng cách truyền thống thì rất khó tìm ra thủ phạm".
Một lý do về việc công nghệ ADN truyền thống khó tìm ra hung thủ hơn phả hệ di truyền ADN là không lưu trữ toàn bộ mã di truyền của cá nhân mà chỉ lưu lại một đoạn nhỏ có tính đặc trưng. Cụ thể thông thường FBI chỉ lấy 20 đoạn mang tính đặc trưng cá nhân nhất trong một mẫu ADN, cách làm này tuy tiết kiệm, hiệu quả trong trường hợp hung thủ đã từng phạm tội, nhưng không giúp xác định quan hệ họ hàng, gen di truyền giữa hai cá nhân.
Tiến sĩ Raehoon Jeong cho rằng "Chính sự sẵn có của dữ liệu và sự xuất hiện của công nghệ ADN, cùng với sự phổ biến ngày càng rộng rãi của các trang web AND phả hệ thương mại đã giúp điều tra viên Paul Holes tìm ra được kẻ sát nhân Golden State, dù nỗ lực tìm kiếm trong 30 năm trước đó đã thất bại".
