Những đứa trẻ bán sức lao động tìm "kim cương máu" ở Cộng hòa Trung Phi

Bán mình tìm "kim cương máu"

Những đồ trang sức đắt tiền đeo trên cổ, trên tay bạn là kết quả lao động vất vả của những nô lệ thời hiện đại. Báo cáo của AI cho thấy, một "bức tranh ảm đạm" của thị trường kim cương toàn cầu, "ngập trong máu" vì bóc lột sức lao động của trẻ em ở độ tuổi thiếu niên. "Các tổ chức phi chính phủ và AI đã phát hiện, nhiều lao động trẻ em tại các mỏ kim cương. Có những bé trai mới 11 tuổi, làm việc trong điều kiện vô cùng nguy hiểm và độc hại", một đoạn trong báo cáo của AI viết. Những đứa trẻ bán sức lao động của mình trong mỏ khai thác kim cương không được học tập vì cha mẹ khuyến khích chúng kiếm tiền từ sớm.

Theo một báo cáo của tổ chức nghiên cứu khủng hoảng quốc tế công bố vào năm 2010 thì nhiều lao động trong những mỏ khai thác kim cương bị bóc lột sức lao động thậm tệ, dẫn đến tình trạng "thoát vị đĩa đệm và kiệt sức, nhiều lao động bị thương tích".

Cậu bé 11 tuổi đang bán sức lao động tại một mỏ kim cương ở khu vực Carnot vào tháng 5/2015 (ảnh dưới) và hàng ngàn trẻ em phải làm việc trong những mỏ khai thác vàng sâu đến 25m ở Philippines (ảnh trên).

"Nhiều lao động chết vì bị sập hầm mỏ. Không ít nô lệ thời hiện đại và gia đình đã rời khỏi làng của mình để sống trong các trại tạm gần khu hầm mỏ - nơi họ dễ mắc bệnh sốt rét và nhiều căn bệnh khác do môi trường sống quá ẩm ướt", báo cáo của tổ chức nghiên cứu khủng hoảng quốc tế cho biết thêm. Mặc dù đã có nhiều phản ánh từ các tổ chức nhân quyền nhưng vấn đề lao động trẻ em trong các mỏ khai thác kim cương ở CAR chưa bao giờ được kiểm tra.

Thị trường ngầm buôn bán kim cương ở CAR

Việc xuất khẩu kim cương từ CAR bị cấm vào năm 2012 dưới kiểm soát của Quy trình Kimberley nhằm ngăn chặn dòng chảy "kim cương máu" vào thị trường toàn cầu. "Kim cương máu" hay "xung đột kim cương" là thuật ngữ sử dụng nói về những viên kim cương được khai thác ở khu vực chiến tranh và bán để tài trợ cho các nhóm phiến quân, dân quân hay hoạt động của những tên độc tài. Tiền bán kim cương đã tài trợ cho các cuộc chiến tranh tàn bạo ở các quốc gia như CAR, Angola, Cộng hòa Dân chủ Congo, Liberia, Sierra Leone trong nhiều thập kỷ dẫn đến cái chết và sự di cư của hàng triệu người. Tuy nhiên, theo AI, sau khi chính phủ đáp ứng các điều kiện theo Quy trình Kimberley vào tháng 7 năm nay, lệnh cấm được dỡ bỏ và "kim cương máu" sẽ tiếp tục được xuất khẩu đến các quốc gia trên toàn cầu.

Theo báo cáo của AI, ngay cả khi lệnh cấm xuất khẩu kim cương được áp dụng, những giao dịch ngầm trên thị trường vẫn tiếp tục được thực hiện ở CAR. Hàng nghìn thợ thủ công tiến hành khai thác kim cương, bán cho các thương nhân, sau đó, những thương nhân này bán cho các công ty xuất khẩu kim cương ở thủ đô Bangui. Nhiều người vẫn dự trữ kim cương, chờ đợi thời điểm lệnh cấm giao dịch dỡ bỏ để bán hàng với giá cao trên thị trường quốc tế. Các chuỗi cung ứng qua rất nhiều quốc gia và điều này che lấp nguồn gốc, xuất xứ của kim cương.

"Rất ít người biết đến nguồn gốc những đồ trang sức mà họ mang trên người và "kim cương bẩn" thường có điểm đến cuối cùng là những người giàu có và nổi tiếng", AI cho biết. Năm 2010, siêu mẫu Naomi Campbell phải làm chứng trước một tòa án về tội ác chiến tranh vì nhận viên kim cương từ người đàn ông làm việc cho nhà độc tài châu Phi Charles Taylor tại một sự kiện từ thiện tại Nam Phi năm 1997.

Các công tố viên cáo buộc rằng, nhà độc tài Charles Taylor đã nhận "kim cương máu" từ phiến quân ở Sierra Leone và sử dụng chúng để mua vũ khí. Siêu mẫu Campbell cho hay, cô được hai người đàn ông không rõ danh tính tặng viên kim cương vào ban đêm và không biết những viên kim cương đó là món quà tặng của nhà độc tài Taylor.