Những cáo buộc mới đối với Tổng thống Brazil Dilma Rousseff

Thứ Sáu, 16/10/2015, 16:00
Phe đối lập và dư luận Brazil đang có những phản ứng khác nhau sau khi Tổng thống Dilma Rousseff triệu tập cuộc họp đầu tiên với tân nội các (8/10) sau khi thành lập 6 ngày trước đó. Điều đáng nói là cuộc họp diễn ra chỉ ít giờ sau khi Tòa Kiểm toán chi tiêu liên bang (TCU) Brazil không thông qua các khoản chi tiêu tài chính công của chính phủ năm 2014.

Và tại cuộc họp của chính phủ mới, bà  Dilma Rousseff đã phản đối quyết định của TCU. Bởi theo TCU (lần đầu tiên trong gần 80 năm qua), chính phủ của Tổng thống Dilma Rousseff đã thao túng tài khoản công trong năm 2014 nhằm che giấu tình trạng thâm hụt ngân sách trong quá trình vận động tái tranh cử. Và dù phán quyết kể trên không mang tính ràng buộc về pháp lý, nhưng việc này tạo điều kiện để nghị sỹ đối lập có thể sử dụng trong quá trình luận tội bà Dilma Rousseff, nếu có. Trong khi nghị sĩ Rubens Bueno coi đây là sự kết thúc đối với chính phủ của bà Dilma Rousseff, thì Tổng chưởng lý Luis Inacio Adams khẳng định, chính phủ sẽ kháng cáo để lật lại kết luận của TCU.

Ngày 10/10, Quốc hội Brazil đã xem xét kết quả kiểm toán chi tiêu năm 2014 của chính phủ sau khi TCU cho rằng, đã có vi phạm luật cấm chuyển tiền của ngân hàng cho các chương trình phúc lợi xã hội. Bởi theo TCU, số tiền vi phạm lên tới hơn 28,2 tỷ USD. Và Thượng viện sẽ kiểm tra lại những cáo buộc của TCU trong vòng 82 ngày, sau đó bỏ phiếu thông qua. Đây là lần đầu tiên một tổng thống đương nhiệm bị điều tra bởi những vấn đề kể trên. Tờ Folha de San Pablo vừa dẫn cáo buộc của Tổng thống Dilma Rousseff tại cuộc họp hôm 8-10, tố cáo phe đối lập lên kế hoạch lật đổ chính phủ hợp hiến giống như kịch bản từng diễn ra tại Paraguay năm 2012.

Bà Rousseff xuất hiện trong một buổi lễ ở Brasilia hôm 7/10.

Nội các Brazil hiện là liên minh giữa Công đảng (PT) cầm quyền với đảng Phong trào dân chủ Brazil (PMDB). Và trong lần tái cơ cấu thành phần nội các hôm 2/10, số bộ trưởng của PMDB đã tăng từ 6 lên 7 người. Theo giới truyền thông, bà Dilma Rousseff đã cắt 10% lương của các bộ trưởng và bản thân, đồng thời giảm 8 bộ (từ 39 xuống còn 31) trong cuộc cải tổ hôm 2/10. Việc này diễn ra khi tỉ lệ ủng hộ bà Dilma Rousseff tuột xuống dưới 10% và nữ Tổng thống còn bị chỉ trích phạm nhiều sai lầm trong nhiệm kỳ đầu tiên, như can thiệp vào thị trường năng lượng và thất bại trong việc kiểm soát lạm phát.

Giới truyền thông cho biết, Phó Tổng thống Michel Temer, thủ lĩnh đảng PMDB, đã kêu gọi các bộ trưởng của đảng mình thường xuyên trao đổi với các nghị sỹ để hạn chế tăng nợ công của nền kinh tế số một Mỹ Latinh. Từng có tin nói rằng, các nhà điều tra đang xác định việc Tổng thống Dilma Rousseff và Phó Tổng thống Michel Temer có lạm quyền trong chiến dịch tái tranh cử hồi năm ngoái hay không; cũng như việc họ có dùng tiền bất hợp pháp trong chiến dịch tranh cử, nhất là số tiền có nguồn gốc từ Tập đoàn dầu khí quốc gia Petrobras.

Trong khi đó, 30 nghị sỹ đã yêu cầu Chủ tịch Hạ viện Eduardo Cunha từ chức (1/10) do bị tình nghi có liên quan tới việc nhận hối lộ từ Tập đoàn Petrobras. Ông Eduardo Cunha từng là thủ lĩnh PMDB, nhưng lại tuyên bố không hợp tác với Tổng thống Dilma Rousseff hồi tháng 7 để đứng về phe đối lập. Tổng chưởng lý Luis Inacio Adams đã phê chuẩn yêu cầu của các nghị sỹ sau khi nhận được thông tin về 5 tài khoản của ông Eduardo Cunha cùng người thân tại ngân hàng Thụy Sĩ, trong đó có nhiều khoản thu bất chính. Và giới chức Thụy Sĩ đã phong tỏa 5 tài khoản kể trên (có giá trị khoảng 5 triệu USD).

Theo lời khai của doanh nhân Joao Augusto Rezende Henriques, ông Eduardo Cunha đã nhận hối lộ và việc Chủ tịch Hạ viện rút khỏi liên minh cầm quyền của Tổng thống Dilma Rousseff nhằm yêu cầu bà từ chức với lý do, những cáo buộc tham nhũng chống lại ông là âm mưu của chính phủ.

Tập đoàn Petrobras cũng đang bị Quỹ từ thiện của nhà đồng sáng lập Microsoft Bill Gates cùng Quỹ WGI Emerging Markets kiện bởi đã gian dối trong báo cáo tài chính để kêu gọi đầu tư. Theo giới truyền thông, cuộc biểu tình với khoảng 600.000 người cách đây hơn nửa năm (12/4) không quan trọng bằng việc bà Dilma Rousseff giảm thuế đối với Tập đoàn Petrobras, từ đó làm lộ 13 Thượng nghị sỹ, 22 Hạ nghị sỹ, 2 thống đốc bang cùng viên tổng quản tài chính của đảng cầm quyền - họ bị cáo buộc đã nhận lại quả từ Petrobras tới 4 tỉ USD trong 10 năm.

Cơ quan chức năng Brazil từng cho biết, nhà thầu chính và nhà thầu phụ của Tập đoàn Petrobras đã nâng khống 3% hóa đơn xây dựng để chia nhau, kể cả những quan chức hữu quan. Gần 2 năm trước (28/11/2013), tạp chí Forbes từng cho rằng, tổn thất từ tham nhũng trong năm 2013 ở Brazil vào khoảng 53 tỉ USD.

Thiện Lân
.
.
.