Ngôi nhà an toàn của những người "liên giới tính" ở Kenya
"Đó là một trong những ngày hạnh phúc nhất trong cuộc đời tôi"
Bước vào ngôi nhà, mọi người dễ dàng nhìn thấy những tấm áp phích cỡ lớn kêu gọi sự bao dung, đồng cảm với những người liên giới tính, chuyển giới. Ở tầng dưới, mọi người cùng chia sẻ bữa ăn muộn với đậu, gạo và cùng trò chuyện vui vẻ. Trên lầu, một người phụ nữ chuyển giới thoa son đỏ mà không cần soi gương, sau đó tạo dáng chụp ảnh "tự sướng", đi đôi giày cao gót màu đỏ ruby.
Ngôi nhà an toàn này là "trái tim" của Jinsiangu - một tổ chức ủng hộ những người liên giới tính ở Kenya. Tháng trước, Kenya đã tiến hành cuộc tổng điều tra dân số trên toàn quốc. Lần đầu tiên, những người "liên giới tính" (intersex - một thuật ngữ được sử dụng để chỉ một người mà cơ quan sinh sản của họ không hoàn toàn phù hợp với giới tính nam hay nữ điển hình) được đưa vào cuộc điều tra. Các nhà hoạt động hy vọng, sẽ "mở đường" cho cuộc đấu tranh bảo vệ quyền của người liên giới tính ở Kenya và trên toàn cầu.
 |
| Kwaboka Kibagendi, Giám đốc điều hành của tổ chức ủng hộ những người liên giới tính Jinsiangu. |
Đứng đầu tổ chức Jinsiangu là Kwaboka Kibagendi, 33 tuổi, người đã thúc đẩy việc đưa liên giới tính vào thống kê dân số. Kibagendi cho biết, ngôi nhà an toàn hoạt động cách đây sáu năm. Lớn lên như một cô gái, Kibagendi không hề biết mình là người liên giới tính cho đến năm 26 tuổi. Anh cho rằng, sự kỳ thị về văn hóa, sự phân biệt đối xử và thiếu thông tin là nguyên nhân khiến anh và nhiều người khác phát hiện ra giới tính thật của mình rất muộn.
"Khi một đứa trẻ liên giới tính ra đời, mọi người tự hỏi liệu nó có phải là lời nguyền hay không. Cha mẹ có thể chia tay, đứa trẻ có thể bị giết hoặc bị ghét bỏ. Tôi muốn hỏi, Chính phủ có thể đảm bảo rằng, tất cả những đứa trẻ liên giới tính trong xã hội đều được bảo vệ không?", Kibagendi nói.
Kibagendi là một trong số hàng triệu người được xác định là liên giới tính ở Kenya. Anh cho rằng, điều tra dân số là cơ hội để thay đổi nhận thức của công chúng về sự tồn tại của giới tính thứ ba, thêm một bước để đảm bảo quyền của người liên giới tính.
"Mọi người cố gắng phủ nhận rằng, các quốc gia châu Phi không thể dẫn đầu bất cứ điều gì trong lĩnh vực nhân quyền. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, châu Phi và Kenya đang có những tiến bộ hơn trong lĩnh vực bảo vệ quyền con người. Tôi cảm thấy rất tự hào về điều đó", Kibagendi nói.
"Đó là một trong những ngày hạnh phúc nhất trong cuộc đời tôi", James Karanja, Giám đốc Hiệp hội những người liên giới ở Kenya nói về việc giới tính "liên giới tính" xuất hiện trong cuộc điều tra dân số vừa qua. Theo James Karanja, người liên giới tính thường bị hiểu sai ở nhiều vùng Đông Phi - nơi nhiều người cho rằng, giới tính có liên quan đến lời nguyền hoặc lực lượng thần bí.
Một số người khác coi liên giới tính giống như đồng tính luyến ái - một chủ đề rất cấm kỵ, gây nên những luồng tranh luận trái chiều tại tòa án Kenya thời gian gần đây. James Karanja cho biết, trong quá khứ, đã nhiều lần anh tìm đến cái chết vì "cảm thấy không thể hòa hợp với xã hội".
"Chúng tôi chỉ mong muốn được coi là người bình thường"
Theo Ủy ban Nhân quyền Quốc gia Kenya, ước tính, trên toàn cầu, khoảng 1-3% dân số được coi là liên giới tính và theo đó, có thể có tới 1,4 triệu người liên giới tính ở Kenya. Veronica Mwangi, Phó Giám đốc Ủy ban Nhân quyền Quốc gia Kenya cho biết, luật pháp của Kenya chỉ công nhận hai giới tính là nam và nữ.
Chính vì vậy, những người liên giới tính khó tiếp cận các chương trình bảo hiểm do nhà nước tài trợ, xin giấy tờ du lịch và giấy khai sinh, quyền truy cập vào các dịch vụ và việc làm của chính phủ…
"Tôi và Karanja đã làm việc với Cục thống kê Kenya kể từ tháng 2-2019 để có thể đưa giới tính thứ ba vào danh mục điều tra dân số. Bên cạnh đó, chúng tôi cũng đưa ra hàng loạt khuyến nghị nhằm cải thiện cuộc sống của những người liên giới tính, bao gồm thêm tùy chọn "liên giới tính" vào giấy khai sinh, cung cấp kinh phí để trang trải chi phí phẫu thuật giới… ", Veronica Mwangi nói.
Tuy nhiên, một số người đặt câu hỏi về sự quan tâm của chính phủ trong việc thống kê người liên giới tính. Thông tin sẽ được ai sử dụng và sử dụng như thế nào. "Những gì chính phủ cần làm, không phải là thừa nhận chúng tôi thuộc giới tính thứ ba mà cần có chính sách bảo vệ người liên giới tính.
Một người liên giới tính chỉ là một người bình thường. Khó khăn, thách thức rất nhiều nhưng chúng tôi chỉ mong muốn được coi là người bình thường. Chúng tôi được Chúa tạo ra, giống như cách người khác được tạo ra mà thôi", Sydney, một người liên giới tính nói.
