"Kẻ đốt đền" ngành tình báo Mỹ
Người tiết lộ về chương trình do thám bí mật của Mỹ vốn từ lâu, trước khi trở nên nổi tiếng toàn cầu, như một nhà thầu an ninh Mỹ đào tẩu, Edward Snowden đã làm việc cho một công ty nhựa Nhật Bản và có các biệt danh "The True HOOHA" và "Phish".
Lý lịch pha trộn nhiều gam màu
Năm 2002, khi 18 tuổi, Snowden bỏ học cấp 3 và cha mẹ anh ta li dị. Snowden sinh ra ở Bắc Carolina, nhưng quãng thời gian niên thiếu chủ yếu sống ở bang Maryland. Mẹ của Snowden, Elizabeth Snowden là Phó Chánh văn phòng công nghệ thông tin hành chính cho Tòa án quận ở Baltimore.
Hàng xóm láng giềng cho biết, mẹ của Snowden là một người "đáng yêu" và cậu con trai của bà "rất kiệm lời, chủ yếu dành thời gian cả ngày cho máy tính".
Trên trang web của công ty nhựa do các bạn điều hành, Snowden viết về các kỹ năng trò chơi video và sự hấp dẫn phái nữ của bản thân.
Khi trưởng thành, cựu nhân viên CIA không để lại nhiều dấu vết của mình trên Internet. Snowden, người sẽ bước sang tuổi 30 vào cuối tháng này, dường như không hoạt động tích cực trên các trang mạng xã hội như Facebook hoặc Twitter - ít nhất là không bằng tên thật.
Tuy nhiên, trang web Ryuhana Press của công ty nhựa đã cung cấp một cái nhìn về tuổi thơ "dữ dội" của Snowden. Là biên tập viên của website này, trang hồ sơ của Snowden là một sự pha trộn giữa sự thật, những chế nhạo mỉa mai và những câu chuyện đùa ngớ ngẩn.
Chẳng hạn, anh ta khai ngày sinh thật sự của mình là 21/6/1983 - và nói rằng đó là ngày Hạ chí, ngày dài nhất trong năm. Nhưng anh ta cũng tự nhận đã 37 tuổi và là cha của hai đứa con nhỏ tuổi.
"Tôi thực sự là một gã khá được"- Snowden viết trên trang của mình. "Bạn thấy đấy, tôi hành động ngạo mạn và tàn nhẫn vì khi còn nhỏ tôi đã không nhận được đủ sự ôm ấp vỗ về, và vì hệ thống giáo dục công đã quay cái lưng thảm hại gai góc của nó về phía tôi".
Reuters đã ghé thăm trang web trên ngày 11-6 và đã liên hệ với các nhân viên cũ của công ty để phỏng vấn. Ngay hôm sau đó, website bị hạ xuống.
Snowden viết rằng, anh ta thích kính râm màu tía và ca ngợi đội bóng chày Baltimore Orioles.
"Tôi thích dáng vẻ điệu đà thu hút con gái của mình"- anh ta tự nhận. "Đó là tiểu sử đầy đủ nhất mà các người có thể khai thác từ tôi!".
Những bức ảnh mà bạn bè Snowden đăng tải vào sinh nhật tuổi 19 của anh ta cho thấy, một thanh niên trẻ đang kéo quần lót của mình xuống cho các đồng nghiệp xem, kẹp cặp phơi quần áo lên ngực, và nhảy múa.
Một entry trong Blog của một nhân viên công ty đùa: "Ai đấy nhỉ? Anh ta làm gì thế? Bạn có tin anh ta thực sự yêu bản thân nhiều như kiểu làm hàng trơ trẽn của mình không?".
Snowden viết trong hồ sơ cá nhân rằng, anh ta thích những trò chơi nhập vai (RPG) trực tuyến. Cựu nhân viên CIA còn đùa rằng, anh ta "bị ép" làm biên tập viên cho trang web bởi một đám nghệ sĩ và "những cô gái trẻ đẹp khêu gợi".
Snowden thích chơi trò Tekken. Anh ta giỏi đến mức thu hút được cả đám đông người hâm mộ tại hội nghị Anime USA 2002- theo một cộng sự làm việc ở mảng khác của trang web.
"Anh ta có xu hướng đột phá thành tia sáng mặt trời và nguồn cảm hứng. Anh ta là một thính giả tuyệt vời và anh ta luôn muốn giúp mọi người cải thiện bản thân". Người cộng sự này không trả lời các câu hỏi từ Reuters mới đây.
Công ty nhựa Ryuhana đã đóng cửa năm 2004 khi những người chủ nhỏ tuổi bước vào đại học và mở một doanh nghiệp mới ở California, theo trang web này. Việc liên lạc với những thành viên khác của website không thể thực hiện được.
Ryuhana đăng ký một địa chỉ ở Fort Meade, Maryland, ngay cạnh Cơ quan An ninh quốc gia Mỹ (NSA).
Những ngày này, mẹ của Snowden tránh mặt báo chí đang tìm cách tiếp cận bà. Chồng cũ của bà đang sống ở Thung lũng Lehigh ở Pennsylvania. Ông nói rằng, vẫn đang "tiêu hóa và xử lý" các thông tin về con trai mình.
Làm tăng căng thẳng quan hệ Trung-Mỹ
Không chỉ tiết lộ thông tin về chương trình do thám bí mật và khổng lồ của Mỹ, Edward Snowden giờ đây lại tiết lộ thêm thông tin động trời, có thể coi là cú sốc trong quan hệ vốn không nhiều tốt đẹp Trung - Mỹ, khi nói rằng, chính Washington đã tấn công mạng của Bắc Kinh và Hong Kong nhiều năm trời.
Câu hỏi đặt ra với rất nhiều người là Edward Snowden là ai? "Kẻ đốt đền" này có ý đồ gì khi tung ra hàng loạt thông tin bị coi là gây nên tổn thất nặng nề cho ngành tình báo và ảnh hưởng đến an ninh quốc gia Mỹ?
Snowden là nhà phân tích cho một hãng tư vấn với mức lương khá hậu hĩnh. Anh có một người bạn gái và một ngôi nhà nơi mà anh gọi đó là "thiên đường". Nhưng tất cả những thứ đó đã trở thành mây khói.
Edward Snowden nhảy trong dịp sinh nhật tuổi 19. |
Snowden thậm chí còn không dám liên lạc về cho gia đình tại Mỹ. Khi công bố những gì mà anh cho rằng, đó là một sự vi phạm của chính phủ vào đời tư của các công dân Mỹ, Edward Snowden, 29 tuổi, gần như đã đóng sập cánh cửa đời mình ở độ tuổi mà những thanh niên khác còn đang tạo dựng sự nghiệp cho cuộc đời.
Đang là một chuyên gia với mức thù lao đáng kể, Snowden giờ đây trở thành người được tìm kiếm liên tục trên mạng Google từ mọi nơi trên thế giới, các bức ảnh chụp chân dung của Snowden chiếu khắp nơi trên các màn hình ở sân bay từ Washington cho tới Hong Kong.
Một số không tròn trĩnh
Snowden trở thành một đề tài tranh cãi nóng bỏng: Đây là một "người tuýt còi" các chính sách có vấn đề của chính phủ hay là "kẻ phản bội" đất nước? Liệu Snowden có bị dẫn độ không? Sau khi tiết lộ các bí mật này, Snowden có thể phải đối mặt mức án tù bao lâu (nếu bị kết án)?
Vậy tình hình của Snowden đang tệ hại đến mức nào?
Trước tiên, rõ ràng nhất là Snowden đang thất nghiệp. Hãng tư vấn Booz Allen Hamilton đã chính thức sa thải Snowden. Các thông tin cho biết, Snowden đã từng kiếm được 122.000 USD khi làm phân tích hạ tầng.
Công việc làm "cố vấn cấp cao" cho CIA của Snowden đã kết thúc sau 2 năm làm việc tại đây. Tuy nhiên, công việc này đã giúp cho Snowden thu được rất nhiều kinh nghiệm trong thế giới tư vấn. Sau đó, Snowden tham gia vào hãng Booz.
Tóm lại, Snowden giờ đây không có việc, không có bạn gái, không có thiên đường nào hết. Và trên hết, không có tổ quốc. Snowden đang phải trốn chạy.
"Tôi không muốn sống trong một thế giới mà mọi việc tôi làm và nói đều bị ghi âm" - Snowden nói với tờ The Guardian của Anh.
Nhất cử nhất động của Snowden lúc này đều bị theo dõi sát sao, tuy nhiên, khi các quan chức cân nhắc các cáo buộc tội phạm chống lại Snowden thì bước đầu tiên phải làm là dẫn độ hoặc trục xuất