Cộng hòa Czech: Phó Thủ tướng bị khởi tố

• Cộng hòa Czech và cuộc khủng hoảng chính trị mới

Việc này đã được ông Andrej Babis xác nhận hôm 9-10, đồng thời cho biết đã đệ đơn khiếu nại lên Tòa án tối cao. Và động thái kể trên diễn ra sau khi Phó Thủ tướng Andrej Babis bị Hạ viện bỏ phiếu tước quyền miễn trừ hơn 1 tháng trước.

Theo giới truyền thông, ông Andrej Babis bị cáo buộc đã sử dụng sai mục đích khoản trợ cấp trị giá gần 2,3 triệu euro của EU. Và số tiền kể trên đã được ông Andrej Babis dùng để xây dựng dự án tổ hợp trang trại, trung tâm tổ chức hội nghị và nghỉ dưỡng mang tên Tổ Cò do Tập đoàn Agrofert của Phó Thủ tướng quản lý.

Ông Andrej Babis - Chủ tịch Phong trào Ano.

Được biết, số tiền này đáng ra phải được chi cho các dự án của doanh nghiệp vừa và nhỏ ở Cộng hòa Czech. Ngoài ông Andrej Babis, Phó Chủ tịch Phong trào ANO, ông Jaroslav Faltynek, cũng bị cảnh sát chính thức khởi tố với cáo buộc tương tự bởi có liên quan tới "Tổ Cò". Trước đó, ông Andrej Babis còn bị cáo buộc trốn thuế và thao túng truyền thông để hạ thấp uy tín của đối thủ.

Về phần mình, Phó Thủ tướng Andrej Babis tiếp tục phủ nhận các cáo buộc, và coi đây là kế hoạch mang động cơ chính trị của các đối thủ nhằm hạ uy tín của ông trước thềm cuộc bầu cử Hạ viện sắp tới. Theo giới truyền thông, nếu bị tòa kết tội, ông Andrej Babis, Chủ tịch Phong trào ANO, 1 trong 3 đảng phái trong liên minh cầm quyền hiện nay sẽ phải đối mặt với án tù.

Nhưng đây gần như là "nhiệm vụ bất khả thi" bởi ông Andrej Babis đã đệ đơn khiếu nại lên Tòa án tối cao. Hơn nữa, chỉ còn chưa đầy 2 tuần nữa cuộc bầu cử Hạ viện sẽ diễn ra. Do đó, việc khai đình xét xử Chủ tịch Phong trào ANO tại thời điểm hiện nay khó có khả năng diễn ra.

Theo kết quả thăm dò dư luận mới nhất, Phong trào ANO vẫn đang dẫn đầu (thậm chí cao gấp đôi so với đảng Dân chủ xã hội của Thủ tướng Bohuslav Sobotka) và nhiều khả năng giành thắng lợi trong cuộc bầu cử Hạ viện. Các cuộc thăm dò dư luận cũng cho thấy, vụ bê bối kể trên không ảnh hưởng nhiều tới sự ủng hộ của cử tri dành cho Phong trào ANO.

Nhưng cho dù giành chiến thắng, Phong trào ANO cũng khó có đủ số ghế cần thiết để tự thành lập Chính phủ. Theo giới truyền thông, đa số các đảng phái dự kiến có ghế trong Hạ viện sau cuộc bầu cử sắp tới đã tuyên bố không liên minh với Phong trào ANO, nếu ông Andrej Babis bị khởi tố.

Hơn 1 tháng trước (6-9), với đa số phiếu thuận (123/4), Hạ viện đã cho phép cảnh sát điều tra xung quanh nghi vấn ông Andrej Babis gian lận tiền trợ cấp của EU. Nếu cảnh sát tìm ra bằng chứng, ông Andrej Babis sẽ bị khởi tố với tội gian lận tài chính và tổn hại quyền lợi tài chính của EU.

Trước đó (10-8), Chủ tịch Hạ viện Jan Hamacek cho biết, đã nhận được văn bản đề nghị khởi tố ông Andrej Babis từ cơ quan cảnh sát điều tra tội phạm kinh tế, nhưng từ chối cho biết thêm thông tin. Khi đó, người phát ngôn của Văn phòng Công tố thành phố Praha đã xác nhận thông tin kể trên.

Theo giới truyền thông, trong mấy tháng qua, ông Andrej Babis luôn là chủ đề bàn luận của giới truyền thông, đồng thời là tâm điểm của cuộc khủng hoảng chính trị ở Cộng hòa Czech. Mọi việc xuất phát từ những tranh cãi giữa ông Andrej Babis với Thủ tướng Bobuslap Sobotka.

Mâu thuẫn phát triển tới mức ông Andrej Babis phải rời ghế Bộ trưởng Tài chính, vì trước đó nhà tỷ phú này là Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính. Theo Tạp chí Forbes, ông Andrej Babis là người giàu thứ hai ở Cộng hòa Czech.

Ông Andrej Babis bị cảnh sát khởi tố về tội gian lận tiền trợ cấp.

Gần 5 tháng trước (24-5), Tổng thống Milos Zeman đã bổ nhiệm ông Ivan Pilny (nguyên Giám đốc điều hành Tập đoàn Microsoft tại Cộng hòa Czech và là Chủ tịch Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, đồng thời là đồng minh của ông Andrej Babis trong Phong trào ANO) làm Bộ trưởng Tài chính.

Và ngày 31-5, Chính phủ đã họp phiên đầu tiên, tạm khép lại cuộc khủng hoảng tài chính kéo dài nhiều tháng trước. Theo giới truyền thông, ban đầu Phong trào ANO đề cử Thứ trưởng Tài chính Alena Schillerova làm Bộ trưởng Tài chính, nhưng bị Thủ tướng Bohuslav Sobotka bác bỏ vì bà chịu ảnh hưởng quá lớn của ông Andrej Babis.