Cảnh báo về "robot sát thủ"

Thứ Năm, 23/11/2017, 10:30
Sau 5 ngày nhóm họp (từ ngày 13 đến 17-11) tại Geneve, Thụy Sĩ, Hội nghị thế giới về vũ khí giết người tự động lần đầu tiên đã kết thúc với lời kêu gọi của các chuyên gia về sự cấp thiết phải thiết lập các quy chế trong việc sử dụng "robot sát thủ".


Việc này diễn ra trong bối cảnh Liên hợp quốc đang đối mặt với sức ép phải hành động để thể hiện sự phản đối các loại vũ khí có khả năng xác định và hủy diệt các mục tiêu mà không cần con người điều khiển.

Nhiều chuyên gia đã cảnh báo về sự gia tăng của các loại vũ khí có khả năng truy tìm và tấn công kẻ thù mà không cần con người can thiệp. Đồng thời phàn nàn về tiến độ thảo luận chậm chạp và chưa thực sự thống nhất về cách thức ứng phó với vấn nạn vũ khí sát thương tự động.

Chuyên gia về trí tuệ nhân tạo (AI) Toby Walsh đến từ Đại học New South Wales cho rằng, cuộc chạy đua vũ trang đã và đang diễn ra, và đây là cơ hội để phát triển các loại vũ khí hủy diệt hàng loạt.
Máy bay không người lái có thể trở thành vũ khí tự động sát thương.

Theo giới truyền thông, tỷ phú Elon Musk và doanh nhân Mustafa Suleyman cùng 114 chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực AI và robot đã cùng ký vào một bức thư trình lên Liên hợp quốc, để cảnh báo về việc chạy đua phát triển các loại vũ khí sử dụng AI có nguy cơ dẫn đến cuộc cách mạng thứ ba (sau chất nổ và hạt nhân) trong phát triển vũ khí.

Bởi khi được phát triển, vũ khí sát thương tự động sẽ khiến xung đột vũ trang diễn ra ở quy mô lớn chưa từng thấy với tốc độ nhanh hơn mức con người có thể tưởng tượng.

Ngoài ra, khủng bố có thể lợi dụng công nghệ này để biến AI thành vũ khí sát hại dân thường. Tỷ phú Elon Musk từng tuyên bố, việc cạnh tranh về sự ưu việt của AI ở cấp độ quốc gia có thể là nguyên nhân của cuộc chiến tranh thế giới thứ 3. Tổng thống Putin cũng cho rằng, trí tuệ nhân tạo là tương lai, không chỉ đối với Nga, mà còn cho toàn thể nhân loại...

Nó có những cơ hội to lớn, nhưng cũng là những mối đe dọa khó dự đoán. Ai trở thành nhà lãnh đạo trong lĩnh vực này sẽ trở thành người cai trị thế giới. Tờ Daily Mail từng dẫn cảnh báo của Tổng thống Putin - trí tuệ thông minh nhân tạo đến một thời điểm nào đó sẽ vượt tầm kiểm soát và "ăn con người". Đây không phải lần đầu tiên một nhân vật có tầm ảnh hưởng thể hiện mối lo lắng về tương lai của AI.

Theo nhận định của CEO SoftBank Masayoshi Son, trong 30 năm tới, trí tuệ nhân tạo có thể có IQ lên tới 10.000, trong khi IQ trung bình của con người là 100 và thiên tài là 200. "Không còn nghi ngờ gì nữa, trí tuệ nhân tạo chắc chắn sẽ vượt qua bộ não con người trong thế kỷ này. 30 năm tới, chúng sẽ biết cách tự học. Có thể chúng còn cười chúng ta nữa. Hôm nay các bạn chỉ thấy chúng dễ thương, nhưng sau này chúng sẽ cực kỳ thông minh. Chúng sẽ thông minh hơn chúng ta nhiều, với tốc độ gấp hàng triệu lần hiện tại", ông Masayoshi Son dự báo.

Giới chuyên môn quan tâm tới quan điểm khác nhau giữa nhà vật lý Stephen Hawking với tỷ phú công nghệ Bill Gates. Theo nhà sáng lập Microsoft, lợi ích của những tiến bộ mới như trí tuệ nhân tạo vượt trội hơn những nguy cơ tiềm tàng mà mọi người đang lo ngại.

Nhưng theo ông Stephen Hawking, sự xuất hiện của AI có thể là "sự kiện tồi tệ nhất trong lịch sử văn minh nhân loại", trừ khi xã hội tìm ra cách kiểm soát được sự phát triển của nó.

Theo giới truyền thông, vũ khí sát thương tự động đang được một số nước đầu tư mạnh mẽ và đưa vào sử dụng và chúng đặt ra nguy cơ gây thiệt hại đáng kể cho người dân và thổi bùng bất ổn trên thế giới. "Robot chiến trường" từng được quân đội Mỹ đưa vào sử dụng trong cuộc chiến tại Iraq và Afghanistan - loại robot này có thể xác định, tìm và diệt mục tiêu mà không cần có sự can thiệp của con người.

Theo giới chức quân đội Mỹ, lợi thế của "robot chiến trường" là không phải huấn luyện, không phải mặc quân phục, không phàn nàn, không cần tiền cấp dưỡng và đặc biệt giảm rủi ro cho binh sĩ trong chiến đấu. Nhưng nếu bị đối phương tấn công mạng hoặc chiếm quyền điều khiển, "robot chiến trường" sẽ phản chủ và gây ra thảm họa lớn bởi chúng là những cỗ máy giết người vô cảm.

Theo người đứng đầu đơn vị vũ trang của Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế (ICRC) Kathleen Lawland, cộng đồng quốc tế cần thống nhất áp đặt các hạn chế đối với vũ khí sát thương tự động để có thể giải tỏa những mối quan ngại về mặt pháp lý và đạo đức, trong bối cảnh những vũ khí này đang phát triển nhanh chóng. Chủ tịch Google Eric Schmidt cho rằng, nếu Mỹ không thay đổi cách tiếp cận với lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, sẽ sớm bị Trung Quốc vượt xa trong lĩnh vực này vào năm 2025 và trở thành "kẻ thống trị" vào năm 2030.
Tuệ Sỹ
.
.
.