Cách đối phó với thủ đoạn lừa đảo qua yahoo của tội phạm công nghệ cao
Với thời đại công nghệ thông tin thịnh hành và bùng phát như hiện nay, trên Internet có những kẻ lừa đảo tinh vi, chuyên nghiệp. Gần đây nhất Bộ Công an nói chung, Công an các tỉnh thành nói riêng đã khám phá những băng nhóm chuyên trộm mật khẩu nick yahoo để tiến hành hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Chiêu thức này được các hacker thực hiện như thế nào? và làm sao để nạn nhân có thể đối phó được với loại hình tội phạm không mới nhưng ngày càng có những diễn biến phức tạp, khó đối phó.
Vạch trần những thủ đoạn trộm mật khẩu nick yahoo để lừa đảo
Mới đây nhất vào giữa tháng 6/2013 Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm công nghệ cao (C50), Bộ Công an đã thực hiện vụ bắt giữ ở khắp 3 địa điểm gồm: Thừa Thiên - Huế, Quảng Trị và TP.HCM đã tóm cổ 1 băng nhóm tội phạm được coi là quy mô nhất trong việc đánh cắp mật khẩu nick yahoo của hàng ngàn người khắp nơi nhằm thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Hiện Bộ Công an đang tiếp tục mở rộng điều tra vì xác định băng nhóm này có chân rết ở rất nhều tỉnh thành và ngoài thực hiện hành vi đánh cắp mật khẩu nick yahoo, chúng còn đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng có giá trị hàng trăm triệu đồng của rất nhiều người.
Điều tra ban đầu của Cục C50 xác định, hơn 1 năm rưỡi nay đối tượng Nguyễn Thị Kim Cúc (32 tuổi, ngụ huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiiên – Huế) đã câu kết cùng đàn em Hoàng Bảo Anh (26 tuổi, ngụ tỉnh Đắc Nông, tạm trú quận Tân Phú, TP HCM) tạo ra các trang web giả dạng hộp thư yahoo rồi mời gọi những người trên mạng vào các trang web này. Do không chú ý, các nạn nhân điền đầy đủ thông tin số tài khoản khi vào đường link trên, từ đó chúng dễ dàng chiếm đoạt tài khoản yahoo.
Sau đó Cúc, Anh sẽ chuyển thông tin tài khoản trộm được cho các đàn em có mặt ở nhiều tỉnh thành khác nhau, để chúng giả dạng làm chủ nhân của nick yahoo đó lừa những người khác, là bạn bè của chủ nhân nick yahoo, bằng những chiêu thức như: mượn tiền nhờ chuyển vào tài khoản, mua giúp thẻ game, thẻ cào ĐTDĐ… Riêng các loại thẻ cào mà nạn nhân chuyển mã số qua cho các đối tượng, chúng bán lại cho nữ quái Cúc với chiết khấu khoảng 30%.
Đáng nói trong hệ thống chân rết của Cúc, Anh có đối tượng Nguyễn Thanh Tùng (17 tuổi, ngụ TX.Quảng Trị, tỉnh Quảng Trị) có mua trực tiếp công nghệ trộm tài khoản của Cúc. Sau đó Tùng dùng công nghệ này để đánh cắp thông tin mật khẩu yahoo của nhiều người bằng cách thức tương tự trên, ngoài ra còn sử dụng để đánh cắp thông tin tài khoản ngân hàng, chiếm đoạt của nhiều người số tiền lớn.
Từ các băng nhóm tội phạm công nghệ cao bị khám phá, Cục C50 đã vạch trần những thủ đoạn của loại hình tội phạm trên Internet dùng thủ thuật công nghệ để đánh cắp mật khẩu yahoo nhằm mục đích xấu. Thủ đoạn phổ biến nhất hiện nay là chúng giả mạo các trang web như hộp thư yahoo hoặc các trang web về trò chơi, trong đó có các danh mục đề nghị nạn nhân điền đầy đủ thông tin tài khoản vào, từ đó dễ dàng trộm tài khoản. Có được tài khoản trộm được chúng sẽ chát dụ dỗ các nạn nhân sập bẫy.
Để cho nạn nhân tin tưởng tuyệt đối chúng thường lục lại nhật ký cuộc trò chuyện để tìm hiểu tính cách của chủ nhân, xác định rõ mối quan hệ, cách xưng hô của chủ tài khoản với nạn nhân để dễ dàng trò chuyện từng bước đưa nạn nhân vào tròng. Ví dụ như “tớ đang kẹt tiền quá!, cậu chuyển cho tớ mượn 5 triệu đồng, mai nhận lương tớ chuyển trả lại. Chuyển vào tài khoản X giúp tớ nhé” hay “H. à! Mình đang ở xa, H. mua giúp mình card ĐTDĐ mạng V mệnh giá 100 ngàn đồng nhé!”. Đáng nói là các đối tượng trong băng nhóm tội phạm dạng này thường không có mối quan hệ rõ ràng, thường thì chúng quen biết trên thế giới ảo, trao đổi qua mạng rồi rủ nhau cùng thực hiện hành vi phạm tội, do đó chúng có thể rải rác ở nhiều tỉnh thành gây khó khăn cho công tác điều tra.
![]() |
Mặt khác các đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền không nhiều như: ít thì cái card ĐTDĐ mệnh giá 50 hoặc 100 ngàn đồng; nhiều nhất cũng chỉ đề nghị nạn nhân chuyển vào tài khản 3 – 5 triệu đồng nên các nạn nhân bị sập bẫy thường không trình báo cơ quan Công an, cũng góp phần gây khó khăn cho công tác điều tra, phá án. Hay như việc lần theo dấu vết của các đối tượng phạm tội từ địa chỉ IP cũng cực kỳ khó khăn, cơ quan Công an phải điều tra vất vả bởi nhà mạng thường ít có sự phối hợp vì có những quy định, chế tài nhất định bảo vệ khách hàng của mình.
Nạn nhân làm sao đối phó với tội phạm trộm nick yahoo?
Chị Nguyễn Thị Khánh L. (29 tuổi, ngụ quận Thủ Đức, TP HCM) kể, cách đây khoảng 1 tuần bỗng dưng chị đang ngồi ở cơ quan thì chồng chị, là anh Nguyễn Văn T. (31 tuổi, ngụ cùng địa chỉ) chát đề nghị chị chuyển 2 triệu đồng qua tài khoản ngân hàng để lo công việc gia đình. Vì vợ chồng trao đổi công việc trước đó nên chị T. liền chuyển tiền thông qua Internet Banking. Đến tối về, 2 vợ chồng trò chuyện thì mới hé lộ sự thật là đã bị lừa mất toi số tiền trên. Anh T. lập tức lấy lại tài khoản nick yahoo của mình thông qua các thông tin về tài khoản khi lập nick trước đây, mà đến giờ anh còn nhớ.
Trường hợp sau khi bị đánh cắp tài khoản nick yahoo mà lấy lại được như anh T. nói trên không phải là nhiều. Bởi lẽ có rất nhiều người lập và sử dụng tài khoản nick yahoo của mình khá lâu, nên không tài nào nhớ được các thông tin có liên quan tài khoản, đành bỏ luôn; nhưng từ nick yahoo đó, chủ nhân không hay biết rằng có rất nhiều bạn bè, người thân của mình bị những hacker lừa đảo lấy tiền. Đáng chú ý hiện nay trên một số các trang mạng, còn dạy, hướng dẫn chi tiết về các thao tác lấy trộm mật mã nick yahoo của người khác, hành vi này là tiếp tay cho những kẻ phạm tội.
Qua đó người có trình độ công nghệ thông tin dạng thường thường cũng có thể thực hiện được hành vi đánh cắp mật khẩu nick yahoo nhằm mục đích xấu. Hiện thông thường những người bị đánh cắp tài khoản nick yahoo đành bỏ mặc; nhưng cũng đồng thời thông qua điện thoại hoặc các trang mạng xã hội khác, phổ biến là facebook, gmail… để thông báo cho bạn bè, người thân biết nhằm cảnh báo, giúp họ tránh bị lừa đảo.
Vậy làm sao để đối phó với loại hình tội phạm trộm mật khẩu nick yahoo? Ông Vũ Ngọc Sơn – Giám đốc bộ phận nghiên cứu của Bkav, khuyến cáo, khi mà lập tài khoản yahoo hoặc các loại mail, người dùng nên thiết lập các câu hỏi phụ, thư điện tử dự phòng để trường hợp nếu bị trộm tài khoản thì dễ dàng đăng nhập để lấy lại được.
Cũng theo ông Sơn, hành vi chiếm quyền sử dụng nick yahoo, mail, mục đích của kẻ thực hiện không chỉ lừa đảo lấy tiền của bạn bè, người thân của nạn nhân; mà còn khủng bố, đe dọa hay thực hiện nhiều hành vi khác để làm ảnh hưởng đến danh dự cá nhân nạn nhân, hay người thân. Để hạn chế bị đánh cắp tài khoản như thế, theo cảnh báo của Bkav thì người sử dụng khi trò chuyện trên mạng Internet cần đặc biệt chú ý các đường dẫn có tên miền lạ; không nên nhấp chuột và làm theo hướng dẫn ở những trang này; cũng như không cung cấp thông tin tài khoản cho bất kỳ ai.
Trường hợp người sử dụng khi trò chuyện mà nick yahoo của người quen yêu cầu chuyển tiền qua tài khoản, mua thẻ game, thẻ cào ĐTDĐ… thì nên hỏi người thân quen đó trực tiiếp qua điện thoại để kiểm chứng. Hiện Bkav cũng như nhiều công ty khác tại Việt Nam cũng đang phát triển các phần mềm nhằm giám sát, cảnh báo và tiêu diệt virus, đối phó hiệu quả với các dấu hiệu xâm nhập, trộm cắp tài khoản của người sử dụng; tuy nhiên hiệu quả nhất là mọi người cần tự biết cảnh giác mỗi khi lướt Nét

