Argentina: Con đường mới của buôn lậu vũ khí toàn cầu

• Những nẻo đường buôn lậu vũ khí
• Cảnh sát phá nhiều đường dây buôn lậu vũ khí
• Cảnh sát châu Âu mạnh tay với vấn nạn buôn lậu vũ khí

Vào ngày 26-6, nhà chức trách ở Argentina đã thu giữ hàng trăm vũ khí hạng nặng và bắt giữ hơn 20 người. Các nhà chức trách mô tả chiến dịch quốc tế này là lớn nhất trong lịch sử đất nước.

Một cuộc điều tra, bắt đầu vào cuối năm 2018, phát hiện ra rằng các vũ khí - bao gồm súng trường, súng máy và đạn phòng không - là một phần của hoạt động toàn cầu phức tạp. 

Các nhà điều tra cho biết các bộ phận được vận chuyển từ Mỹ và châu Âu và được lắp ráp tại các địa điểm trên khắp Argentina. Vũ khí sau đó được gửi bằng đường bộ tới nước láng giềng Paraguay. 

Các nhà chức trách tin chúng sau đó đã được bán cho các tổ chức tội phạm hàng đầu của Brazil, như First Capital Command (Primeiro Comando da Capital - PCC) and Red Command (Comando Vermelho).

Một số loại vũ khí lậu bị bắt giữ gần đây ở Argentina.

Điều tra về các vụ buôn lậu vũ khí ở Argentina đã tiết lộ manh mối mới về động lực tội phạm ở một trong những điểm nóng tội phạm phổ biến nhất Nam Mỹ. 

Theo InSight Crime, có 3 điểm cần lưu ý. Thứ nhất, các nhóm tội phạm đang tìm kiếm những tuyến đường mới. Cho đến gần đây, các nhóm tội phạm ở Paraguay đóng vai trò trung gian trong việc buôn bán vũ khí từ Mỹ đến Brazil, đảm bảo một dòng chảy ổn định. 

Có một số lý do cho việc này. Lợi dụng luật vũ khí lỏng lẻo ở Mỹ, các nhóm tội phạm nhận thấy việc gửi các linh kiện súng ống thông qua các liên lạc ở Paraguay tương đối dễ dàng. Ở đó, chúng được lắp ráp và gửi qua đất liền đến Brazil thông qua các tuyến đường thường được sử dụng để lưu thông hàng hóa bất hợp pháp.

Nhưng lệnh cấm nhập khẩu vũ khí do Paraguay áp đặt vào năm 2018 có thể đã buộc các nhóm phải thử nghiệm các tuyến đường thay thế. Điều này có thể giải thích tại sao có rất nhiều vũ khí bị thu giữ ở Argentina, điều trước đây chưa từng thấy. 

Rodrigo Bonini, Giám đốc điều tra của Bộ An ninh Argentina, nói rằng các chính phủ trong khu vực cần hợp tác xây dựng những chính sách chống tội phạm. Khi một quốc gia xác định chính sách để giải quyết tội phạm có tổ chức, họ phải có quan điểm khu vực, những quốc gia hành động một mình sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực.

Thứ hai, bọn tội phạm đang để mắt đến Argentina. Những vụ bắt giữ vũ khí ở Argentina chưa có tiền lệ vì số lượng vũ khí và đạn dược bị thu giữ lớn, nhưng cũng vì nước này trước đây chưa từng có vai trò lớn trong buôn bán vũ khí khu vực hoặc quốc tế. Argentina chỉ là nơi có một thị trường vũ khí nhỏ trong nước, theo báo cáo năm 2015 của Văn phòng Liên Hợp Quốc về Ma túy và Tội phạm (UNODC).

Vị trí chiến lược của đất nước, sự hiện diện của một cảng lớn đóng vai trò liên kết trực tiếp với châu Âu, các đường dây buôn bán ma túy được thiết lập tốt đến nước láng giềng Paraguay và lịch sử của các quan chức hải quan tham nhũng có thể giúp giải thích tại sao các nhóm tội phạm đang thử dùng đất nước này như một mới liên kết trong chuỗi buôn bán vũ khí. Nhưng các nhóm này có thể phải đối mặt với những thách thức mới trong bối cảnh mối quan hệ ngày càng tăng giữa các chính phủ trong khu vực, đặc biệt là trong cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức.

Mối quan hệ giữa chính quyền của Tổng thống Argentina Mauricio Macri và các đối tác của ông tại Mỹ đã được củng cố trong những năm gần đây, làm cho các chiến dịch bắt giữ vũ khí thành công hơn. Chính quyền ở Argentina, Brazil và Paraguay cũng bắt đầu hợp tác nhiều hơn khi 3 nước cố gắng kiềm chế sự bành trướng của các nhóm tội phạm.

Thứ ba, các nhóm tội phạm Brazil ngày càng lớn mạnh hơn. Việc Argentina xuất hiện những loại vũ khí mạnh chưa từng bị bắt giữ trước đây buộc các nhà chức trách phải tìm kiếm những manh mối khác về nơi xuất phát vũ khí. Mặc dù chưa được xác nhận, tất cả các ngón tay đều chỉ vào hai nhóm tội phạm mạnh nhất của Brazil - PCC và Red Command - với tư cách là người mua. Cả hai nhóm, đặc biệt là PCC, đã giành được quyền lực ở Brazil và quốc tế.

Mặc dù có đủ bằng chứng cho thấy nhóm này đã cố gắng mở rộng sang Argentina, nhưng các nhà chức trách nói với InSight Crime rằng họ đang theo dõi tình hình một cách cẩn thận dọc theo biên giới phía Bắc, nơi ba nước gặp nhau.