Tai nạn nghiêm trọng trên đường cao tốc chủ yếu do đâu?

• Vĩnh biệt Trung tá Trần Văn Vang: Máu anh đổ vì bình yên cuộc sống20
• Container tông xe khách lật nghiêng trên Cao tốc Nội Bài - Lào Cai
• Tai nạn liên hoàn trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Ngày 2-12, Công an thành phố Thái Nguyên đã ra quyết định khởi tố Hoàng Văn Trường (24 tuổi, ở Đại Từ, Thái Nguyên) về hành vi Chống người thi hành công vụ. Trường tăng ga xe máy tông thẳng vào tổ công tác khiến Trung tá Trần Văn Vang, cán bộ Cục Cảnh sát giao thông nằm gục tại chỗ, sau đó đã tử vong tại bệnh viện.

Cũng trong ngày 2-12, đơn vị quản lý đường cao tốc Nội Bài-Lào Cai cho biết, vào 6h sáng cùng ngày, tại km8+700 thuộc địa phận tỉnh Vĩnh Phúc, chiếc xe khách 29 chỗ ngồi mang biển kiểm soát Yên Bái lưu thông từ hướng Hà Nội lên, bất ngờ bị xe container mang biển số Hà Nội di chuyển từ phía sau đâm trúng. Vụ va chạm khiến xe khách lao vào lan can, xoay ngang trên cao tốc. Hậu quả một số người trên xe khách bị thương, mắc kẹt trong xe.

Chỉ đến khi lực lượng CSGT xuất hiện, người dân mới được đưa đi cấp cứu, và 2 tiếng sau ùn tắc trên tuyến cao tốc Nội Bài-Lào Cai mới được giải toả.

Trước đó, vào ngày 1-2, xe container biển Hải Phòng chạy trên cao tốc Hà Nội - Lào Cai, khi qua thị trấn Mậu A (Yên Bái) thì đâm vào xe tải và ôtô 4 chỗ đang di chuyển cùng chiều. Cú tông mạnh khiến phụ xe container tử vong tại chỗ, tài xế bị thương nặng phải nhập viện cấp cứu. Thân xe container bị nát, phần đầu bẹp, quay chắn ngang đường. Hai xe còn lại cũng bị nát đầu, nhiều mảnh vỡ văng kín đường.

Tai nạn khiến phương tiện hướng về Hà Nội không thể di chuyển, ùn ứ kéo dài. Ngay sau đó, lãnh đạo Trung tâm điều hành đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai đã phải cử cán bộ phối hợp cùng Cục Cảnh sát giao thông phân luồng để chống ùn tắc.

Điều đáng nói, những vụ tai nạn giao thông trên tuyến đường cao tốc nói trên không phải là hi hữu. Thời gian gần đây, những vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra ở cao tốc đang có xu hướng gia tăng, nhất là dịp cuối năm, khi lưu lượng phương tiện lưu thông tăng gấp nhiều lần ngày thường.

Để kịp thời ngăn chặn các vụ tai nạn giao thông đặc biệt nghiêm trọng liên quan đến xe khách, xe tải trên đường cao tốc, Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (UBATGTQG) đã đề nghị Bộ GTVT chỉ đạo Tổng cục Đường bộ Việt Nam cung cấp dữ liệu thiết bị giám sát hành trình cho các Sở Giao thông vận tải; chỉ đạo Cục Quản lý đường cao tốc cung cấp dữ liệu trên hệ thống camera giám sát cho lực lượng CSGT để xử phạt đối với lái xe vi phạm, nhất là lỗi vi phạm về tốc độ, vượt xe.

Hiện trường một vụ tai nạn trên cao tốc Nội Bài-Lào Cai.

Tăng cường công tác quản lý hạ tầng đường cao tốc bảo đảm đủ các điều kiện an toàn; tổ chức công tác cứu hộ, cứu nạn kịp thời đối với tai nạn, sự cố của phương tiện xảy ra trên đường cao tốc. Cục Cảnh sát giao thông cũng  khuyến cáo khi xe gặp sự cố hãy làm mọi cách đưa vào làn dừng khẩn cấp, bật đèn khẩn cấp, đặt vật cảnh báo nguy hiểm, thời gian ở trên đường cao tốc càng lâu thì độ rủ ro xảy ra tai nạn càng tăng.

Về phía đơn vị quản lý đường bộ, ông Nguyễn Quốc Tùng, Cục trưởng Cục Quản lý đường bộ cao tốc (Tổng cục Đường bộ Việt Nam) cũng thừa nhận, các hành vi vi phạm an toàn giao thông trên các tuyến cao tốc đang có chiều hướng gia tăng; trong đó lỗi do ý thức của người điều khiển phương tiện vẫn chiếm tỷ lệ cao.

Khảo sát của Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho thấy, nguyên nhân dẫn đến tai nạn giao thông trên các tuyến cao tốc do ý thức người dân chiếm khoảng 43%, do phương tiện là 15%. Tai nạn giao thông do ý thức người điều khiển phương tiện như ngủ gật, mất lái, vượt sai quy định, không giữ khoảng cách an toàn, không làm chủ tốc độ, đặc biệt là đi ngược chiều...

Ông Tùng còn cho rằng dù các cơ chế quản lý, vận hành và khai thác các tuyến đường bộ cao tốc đã được xây dựng và ban hành nhưng việc tuyên truyền, phổ biến pháp luật an toàn giao thông trên những tuyến này chưa được chú trọng nhiều, mới chỉ tập trung tuyên truyền trong các đợt cao điểm.

Ông Trần Hữu Minh, Phó Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia cho rằng, để hạn chế các hành vi vi phạm giao thông trên đường cao tốc, trước hết cần hoàn thiện quy định pháp luật, trong đó bổ sung các quy định về tham gia giao thông liên quan tới đường cao tốc vào trong Luật Giao thông đường bộ trong đợt sửa đổi sắp tới và các văn bản pháp luật có liên quan.

Đối với hành vi dừng, trả khách trên đường cao tốc, Chủ tịch Hội An toàn giao thông Việt Nam, ông Nguyễn Văn Quyền cho rằng, các đơn vị chức năng cần có giải pháp mạnh. Nếu những doanh nghiệp kinh doanh vận tải nào có xe vi phạm an toàn giao thông mà đã được nhắc nhở nhưng tái phạm thì cơ quan nhà nước có thể từ chối cấp lại phù hiệu kinh doanh vận tải hoặc đến kỳ đăng kiểm cũng bị từ chối đăng kiểm…

“Một vấn đề nữa là trách nhiệm của cơ quan quản lý, khai thác đường cao tốc. Cơ quan này phải thường xuyên đi tuần đường, phát hiện và thông tin kịp thời đến lực lượng chức năng, chính quyền địa phương các vị trí xe ôtô hay dừng đỗ đón trả khách, người dân hay vượt hàng rào, đề nghị địa phương phối hợp tuyên truyền, nhắc nhở, xử lý nghiêm. Thậm chí, có quyền từ chối phục vụ khi những xe đó thường xuyên đón trả khách trên đường cao tốc”, ông Nguyễn Văn Quyền khẳng định.