Ngăn chặn các hành vi lừa đảo qua mạng Internet trên địa bàn Cao Bằng

Thời gian gần đây cùng với sự phát triển mạnh mẽ của khoa học công nghệ, cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, việc trao đổi thông tin được diễn ra thuận lợi, dễ dàng từ đó phục vụ phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng đời sống của người dân. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm đó thì tội phạm công nghệ cao xuất hiện và trở thành mối nguy hiểm, gây bức xúc cho quần chúng nhân dân. Chính vì thế, Công an tỉnh Cao Bằng đã triển khai các biện pháp nghiệp vụ đấu tranh quyết liệt và cảnh báo các phương thức thủ đoạn của loại tội phạm này.

Một trong những thủ đoạn gần đây của tội phạm công nghệ cao đó là các đối tượng này thường xuyên gọi điện thoại cho người dân giả danh Công an để hướng dẫn cài đặt các ứng dụng giả mạo của Bộ Công an và không ít người đã trở thành nạn nhân của hành vi lừa đảo này. Tháng 5/2024, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao Công an tỉnh đã tiếp nhận tố giác về tội phạm của nạn nhân H.V.C trú tại TP Cao Bằng đã bị đối tượng sử dụng thủ đoạn trên chiếm đoạt số tiền trên 1 tỷ đồng.

Anh C cho biết: "Hôm đấy có một số điện thoại gọi đến cho tôi tự xưng là người của Bộ Công an, nói rằng tài khoản facebook của tôi liên quan đến hoạt động chống Đảng, Nhà nước, yêu cầu tôi phải xác minh thông tin cá nhân. Đầu tiên họ yêu cầu tôi mua một điện thoại mới, sau khi tôi mua điện thoại họ gửi cho 1 đường dẫn (link) để đăng nhập và tải ứng dụng về. Sau đó ứng dụng có hướng dẫn đăng nhập các thông tin cá nhân của tôi, có cả thông tin về số tài khoản. Sau khi đăng nhập vào thì không thấy họ nói gì nữa thì tôi mới kiểm tra lại số tài khoản ngân hàng phát hiện số tiền của tôi trong tài khoản ngân hàng đã mất  hơn 1 tỷ đồng, sau đó tôi cảm thấy lo lắng, nghi ngờ và lên trình báo cơ quan Công an".

Đây chỉ là một trong những số ít người dân nhẹ dạ, cả tin, làm theo lời hướng dẫn và cung cấp thông tin cá nhân cho các đối tượng lừa đảo và bị chiếm đoạt tài sản với số tiền không nhỏ. Hầu hết trong các vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng hiện nay đều diễn ra với cùng kịch bản, đó là các đối tượng tội phạm thường lợi dụng tâm lý nhẹ dạ cả tin, sự chủ quan, thiếu cảnh giác, thiếu thông tin kiểm chứng, thậm chí là sự hám lời của bị hại để lừa đảo chiếm đoạt tiền. Mặc dù các hình thức, thủ đoạn lừa đảo không mới và các lực lượng chức năng cũng đã thường xuyên tuyên truyền, cảnh báo, nhưng nhiều người vẫn dễ dàng trở thành nạn nhân của tội phạm lừa đảo trên không gian mạng. Với thủ đoạn tinh vi, hoạt động xuyên biên giới, hiện nay trên địa bàn tỉnh Cao Bằng cũng đã xuất hiện nhiều trường hợp sa vào bẫy của tội phạm sử dụng công nghệ cao như: tiền ảo, tài sản ảo, kinh doanh đa cấp, sàn giao dịch điện tử, nặc danh trên mạng xã hội…

“Tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao xâm phạm TTATXH trên địa bàn tỉnh Cao Bằng diễn ra rất phức tạp trên các nhóm tội phạm như sau nổi lên là nhóm tội phạm sử dụng mạng máy tính, viễn thông, phương tiện điện tử để chiếm đoạt tài sản. Nổi nhất trong nhóm này là hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản trên không gian mạng. Trong 6 tháng đầu năm, Công an tỉnh Cao Bằng ghi nhận hơn 10 lượt công dân đến trình báo, thiệt hại tài sản trên 10 tỷ đồng. Thứ hai là hành vi các đối tượng kết bạn qua mạng xã hội sau đó dụ dỗ nạn nhân chat sex, có hành vi tống tiền… Lực lượng chức năng đã phát hiện, bất giữ 01 vụ/ 02 đối tượng có hành vi rao bán thuốc lá điện tử”. Thượng tá Hoàng Đình Tuyên, Trưởng phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an tỉnh Cao Bằng cho biết.

Điển hình, ngày 15/3/2024, tại tổ 8, phường Sông Bằng, TP Cao Bằng, phòng An ninh mạng và PCTP sử dụng CNC phối hợp các đơn vị nghiệp vụ phát hiện 5 đối tượng người Trung Quốc đang lưu trú tại đây có dấu hiệu nghi vấn sử dụng công nghệ cao để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Các đối tượng trên đã sử dụng 35 máy tính chiếm quyền sử dụng tài khoản bằng phương thức dùng mạng xã hội QQ gửi link lây nhiễm mã độc. Công an tỉnh Cao Bằng đã phối hợp trao trả 5 công dân người Trung Quốc cùng toàn bộ đồ vật, tài liệu có liên quan cho Ty Công an Khu tự trị dân tộc Choang Quảng Tây, Trung Quốc để xử lý theo quy định Bộ Luật Hình sự Trung Quốc.

Tiếp đó, 11/5, Phòng Cảnh sát hình sự phối hợp với Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao, Công an tỉnh Cao Bằng và các đơn vị chức năng đã triệt phá nhóm đối tượng có hành vi Lừa đảo trên không gian mạng với thủ đoạn giả danh sàn giao dịch thương mại điện tử Shopee tại tỉnh Cao Bằng và tỉnh Thái Nguyên. Thủ đoạn của các đối tượng là giả danh nhân viên sàn thương mại điện tử Shopee tri ân khách hàng để gọi điện mời khách hàng kết bạn Zalo và hướng dẫn thực hiện các giao dịch, sau đó lừa để chiếm đoạt tiền. Phòng Cảnh sát hình sự, Phòng An ninh mạng và phòng chống tội phạm sử dụng Công nghệ cao phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Công an tỉnh Cao Bằng tiến hành giữ người trong trường hợp khẩn cấp đối với Nguyễn Thị Tuyết Dâng và khám xét khẩn cấp chỗ ở, và nhà của đối tượng thuê tại địa chỉ số 366, tổ 5, phường Đề Thám, TP Cao Bằng. Khi lực lượng chức năng tiến hành khám xét, phát hiện tại nhà của Dâng thuê có 12 đối tượng đang kết nối, gọi điện cho nhiều người để thực hiện hành vi phạm tội. Cơ quan điều tra đã thu giữ 17 máy tính xách tay cùng nhiều đồ vật tài liệu có liên quan. Trung bình một ngày các đối tượng gọi từ 1.500 - 2.000 cuộc điện thoại cho khách hàng tại nhiều địa bàn tỉnh thành trên cả nước để tiếp cận người dân nhằm thực hiện hành vi lừa đảo.

Gần đây, một số đối tượng sử dụng các trang FaceBook giả của Công an các đơn vị, địa phương, của Bộ Công an để thông báo có chiến dịch truy quét hỗ trợ người dân lấy lại tiền bị lừa đảo, để tạo uy tín các đối tượng sử dụng tài khoản giả đóng giả nạn nhân để nhắn tin với nội dung “Cảm ơn” công khai trên mạng xã hội, các đối tượng hướng dẫn nạn nhân làm các thủ tục theo yêu cầu, khi nạn nhân đóng số tiền đủ lớn và hết khả năng thì lúc đó các đối tượng sẽ chặn liên lạc. Thông qua việc kích hoạt định danh điện tử VneID một số đối tượng còn giả danh Công an xã, phường để yêu cầu người dân cài ứng dụng giả mạo VneID qua đó kích hoạt mức định danh theo như hướng dẫn của Bộ Công an, khi các bị hại cài đặt ứng dụng do đối tượng gửi thì sẽ bị chiếm quyền sử dụng điện thoại để từ đó nạn nhân bị mất hết tiền trong tài khoản.

Bên cạnh đó, các ổ nhóm, tổ chức tội phạm cũng lợi dụng triệt để không gian mạng để trao đổi thông tin và hoạt động phạm tội, đặc biệt là các nhóm tội phạm về đánh bạc trên mạng, cá độ bóng đá trên mạng, truyền bá văn hoá phẩm đồi truỵ… cũng hoạt động tinh vi hơn, các đối tượng sử dụng các thiết bị hiện đại, tiên tiến nhất để phục vụ hoạt động phạm tôị. Việc trao đổi, mua bán, thanh toán trực tuyến, sử dụng tài khoản ngân hàng, ví điện tử ngày càng phổ biến đã tạo thành những sơ hở, thiếu sót trong quản lý thông tin cá nhân tạo điều kiện cho tội phạm công nghệ cao lợi dụng để thực hiện hành vi phạm tội.

Thời gian tới, Công an tỉnh tiếp tục mở các đợt tấn công truy quét các loại tội phạm đặc biệt là tội phạm sử dụng công nghệ cao, tăng cường bám nắm tình hình cũng như công tác quản lý Nhà nước trên không gian mạng, qua đó phát hiện các nguyên nhân, điều kiện, phương thức thủ đoạn từ đó có các biện pháp đấu tranh hiệu quả đối với loại tội phạm này.

Bên cạnh đó, thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng, đoàn thể nâng cao công tác tuyên truyền đặc biệt là tuyên truyền đến tận cơ sở, làng xã, thôn bản... qua đó, nâng cao nhận thức cho người dân về các phương thức, thủ đoạn phạm tội mới của tội phạm sử dụng công nghệ cao, góp phần bảo vệ tài sản cho nhân dân, giữ gìn ANTT trên địa bàn.