Chung tay loại bỏ quảng cáo “bẩn”

Một trong số đó là công bố danh sách các trang thông tin điện tử “đã được xác thực” (White List) và các website vi phạm (Black List) nhằm khuyến cáo các tổ chức, doanh nghiệp (DN) hợp tác quảng cáo hoặc không quảng cáo với các kênh nội dung này. Tuy nhiên, đến nay việc khuyến nghị DN quảng cáo qua danh sách While List chưa thực sự diễn ra như kỳ vọng, cần sự chung tay từ DN để triệt tiêu quảng cáo “bẩn”.

Theo quy định tại Nghị định số 70/2021/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 181/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành Luật Quảng cáo, Bộ TT&TT có trách nhiệm công bố danh sách các trang thông tin điện tử vi phạm pháp luật.

Khoản 1 Điều 1 Nghị định 70/2021/NĐ-CP quy định rõ: “Người kinh doanh dịch vụ quảng cáo, người phát hành quảng cáo, người quảng cáo không hợp tác phát hành sản phẩm quảng cáo với trang thông tin điện tử đã được cơ quan chức năng có thẩm quyền thông báo vi phạm pháp luật công khai trên Cổng thông tin điện tử của Bộ TT&TT”. Thực hiện quy định trên, Bộ TT&TT đã công bố danh sách các kênh nội dung, trang thông tin điện tử vi phạm pháp luật cung cấp nội dung quảng cáo cá độ, cung cấp trò chơi điện tử trái phép có tính chất cờ bạc, đổi thưởng.

Ở chiều ngược lại, Bộ TT&TT cũng đã công bố danh sách các kênh nội dung “sạch” đã được xác thực (White List) khuyến khích tổ chức, DN thực hiện quảng cáo. Đây đều là những địa chỉ uy tín được Bộ TT&TT khuyến nghị các DN xem xét lựa chọn quảng cáo nhằm đảm bảo an toàn thương hiệu, góp phần phát triển hệ sinh thái quảng cáo và nội dung số Việt Nam an toàn, lành mạnh. Cũng giống như Black List, danh sách White List cũng được Bộ TT&TT liên tục rà soát, cập nhật, công bố công khai kèm theo công văn gửi các DN kinh doanh dịch vụ quảng cáo tại Việt Nam và các nhãn hàng, DN Việt Nam có hoạt động quảng cáo.

Thông tin về kết quả trong hơn một năm triển khai các giải pháp chấn chỉnh hoạt động quảng cáo trên không gian mạng, đặc biệt là bộ giải pháp White List, nội dung được xác thực khuyến nghị quảng cáo và Black List, nội dung xấu độc, vi phạm pháp luật yêu cầu không quảng cáo, ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử (PTTH&TTĐT), Bộ TT&TT cho biết: Các doanh nghiệp quảng cáo lớn đều đã chú trọng sử dụng Black List, chủ động xây dựng và Black List do Bộ TT&TT khuyến cáo.

Các DN, đại lý quảng cáo và các nhãn hàng cũng đã đồng hành ủng hộ Bộ TT&TT trong việc không hợp tác quảng cáo với những KOL, người nổi tiếng có hành vi vi phạm; hợp tác với Bộ TT&TT, trực tiếp là Cục PTTH&TTĐT để đấu tranh với các nền tảng xuyên biên giới, yêu cầu các nền tảng này muốn hoạt động tại Việt Nam thì phải đảm bảo an toàn cho thương hiệu, cho các nhà quảng cáo và phải tăng cường các bộ lọc, biện pháp kỹ thuật để DN yên tâm khi quảng cáo trên nền tảng. Nhờ vậy, trong năm 2023, YouTube đã chặn gỡ 25 kênh nội dung phản động, xấu độc, gấp 5 lần so với năm 2022. Cục PTTH&TTĐT đã xử phạt 10 DN và nhắc nhở 15 DN kinh doanh dịch vụ quảng cáo có hành vi sai phạm.

Cũng theo ông Lê Quang Tự Do, trong năm 2023, White List khuyến nghị cho hoạt động quảng cáo cũng đã được Bộ TT&TT xây dựng và công bố, đến nay đã có khoảng 4.000 trang, kênh của cả báo chí, mạng xã hội và các trang tin điện tử tổng hợp. Bộ TT&TT đã có văn bản gửi các DN quảng cáo khuyến khích sử dụng White List. Tuy nhiên, cho đến nay, nội dung này cũng chưa phát huy hiệu quả như kỳ vọng, đa số DN không sử dụng danh sách này dù Bộ TT&TT đã nhiều lần khuyến nghị.

Nguyên nhân của tình trạng này một phần xuất phát từ việc các DN, đơn vị chủ quan, chạy theo lợi nhuận, có xu hướng quảng cáo tràn lan trên các trang thông tin điện tử (website, kênh, tài khoản cá nhân) vi phạm, kém chất lượng. Mặc dù DN, đơn vị có ý thức sử dụng và cập nhật danh sách loại trừ hiển thị quảng cáo khỏi vị trí vi phạm nhưng không thể đảm bảo rà soát và xây dựng được Black List đầy đủ do bị phụ thuộc vào tính chất đặc thù của nội dung trên Internet và mạng xã hội được đăng tải và biến đổi từng giây phút.

Chia sẻ về vấn đề này tại Hội nghị triển khai các giải pháp quản lý quảng cáo trên mạng do Bộ TT&TT tổ chức, Thứ trưởng Bộ TT&TT Nguyễn Thanh Lâm đã gợi mở phương án các đơn vị, DN cùng chung tay để xây dựng một bộ quy tắc ứng xử chung cho ngành quảng cáo trực tuyến, tiếp tục mở rộng không chỉ White List mà cả Black List. Trong đó, Black List cần mở rộng theo hướng bao gồm cả những nội dung chia sẻ trên mạng dù không thuộc phạm vi cấm nhưng không phù hợp với giá trị, đạo đức, không đúng chuẩn mực.

Cũng theo Thứ trưởng Nguyễn Thanh Lâm, để bảo vệ sự an toàn cho các thương hiệu, hướng tới xây dựng môi trường kinh doanh quảng cáo lành mạnh, an toàn, cạnh tranh bình đẳng giữa DN trong và ngoài nước, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục triển khai các giải pháp nhằm bảo đảm thực hiện mục tiêu: Ủng hộ, ưu tiên quảng cáo trên các nền tảng truyền thông số Việt Nam nói riêng và các nền tảng tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam nói chung. Bộ TT&TT cũng sẽ phối hợp với các bộ, ngành, địa phương để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm về hoạt động quảng cáo trên mạng. Các DN quảng cáo xuyên biên giới nếu không tuân thủ luật pháp Việt Nam sẽ không được tạo điều kiện hoạt động tại Việt Nam.