Tọa đàm “Đề cương về văn hóa Việt Nam và sự phát triển của văn học nghệ thuật Việt Nam”

Tọa đàm do Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật (VHNT) Việt Nam tổ chức nhân dịp kỷ niệm 80 năm ra đời Đề cương về văn hóa Việt Nam (1943 – 2023).

Phát biểu đề dẫn tọa đàm, PGS.TS Đỗ Hồng Quân, Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam khẳng định: Đề cương về văn hóa Việt Nam là tuyên ngôn đầu tiên của Đảng về chiến lược xây dựng và phát triển văn hóa Việt Nam trước khi cách mạng Tháng Tám thành công. Đề cương là văn kiện khai phóng, cắm mốc lịch sử tư duy chiến lược sâu sắc về việc Đảng phải kịp thời nắm quyền lãnh đạo văn hóa, văn nghệ, tổ chức tập hợp đội ngũ trí thức văn hóa, văn nghệ sĩ trong mặt trận dân tộc thống nhất, đồng hành cùng sự nghiệp cách mạng, chấn hưng nền văn hóa mới của dân tộc, phục vụ đông đảo quần chúng nhân dân lao động. Đề cương đã tạo nền tảng lý luận quan trọng để hình thành các chủ trương, đường lối văn hóa, văn nghệ của Đảng gắn với mỗi giai đoạn cách mạng.

Theo PGS.TS Đỗ Hồng Quân, tọa đàm được tổ chức nhằm nhận thức sâu sắc hơn những quan điểm cơ bản của Đảng về văn hóa, văn nghệ và giá trị lý luận thực tiễn của Đề cương trong quá trình thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về công tác văn hóa, VHNT, đặc biệt là kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị văn hóa toàn quốc ngày 24/11/2021, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.

Trao đổi tại tọa đàm, nhiều lãnh đạo các hội VHNT chuyên ngành trung ương và địa phương, các văn nghệ sĩ, chuyên gia, nhà nghiên cứu lý luận, phê bình VHNT đều khẳng định giá trị to lớn của Đề cương về văn hóa Việt Nam đối với sự phát triển của VHNT qua các thời kỳ. Nhiều ý kiến đề xuất về định hướng, giải pháp kế thừa, bổ sung, phát huy những nội dung cốt lõi của Đề cương, tháo gỡ những điểm nghẽn trong phát triển VHNT, đồng thời tập hợp, đào tạo, xây dựng đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, thúc đẩy VHNT phát triển hiện nay.

Trao đổi tại tọa đàm, NSND Vương Duy Biên, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam cho rằng, quan điểm, đường lối của Đảng về phát triển văn hóa, VHNT thể hiện rất rõ trong các nghị quyết của Đảng. Tuy nhiên, để nghị quyết của Đảng đi vào đời sống thì từ Trung ương đến địa phương phải có những giải pháp quyết liệt, đồng bộ, nhất là có các cơ chế, chính sách phù hợp nhằm hỗ trợ, động viên, cổ vũ văn nghệ sĩ sáng tạo, cống hiến. Những thủ tục hành chính rườm rà, phiền nhiễu cần được loại bỏ.

NSND Trần Quốc Chiêm, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội VHNT Việt Nam, Chủ tịch Hội Liên hiệp VHNT Hà Nội kiến nghị, chúng ta phải xác định sự nghiệp phát triển VHNT và chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa là vấn đề cấp thiết; chú trọng giáo dục VHNT trong môi trường gia đình, trường học, xã hội; chăm lo hơn nữa cho đội ngũ văn nghệ sĩ.

Lắng nghe ý kiến, tham luận của các đại biểu và trao đổi tại tọa đàm, Phó Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương Trần Thanh Lâm khẳng định, bối cảnh hiện nay đang đặt ra nhiều yêu cầu trong phát triển VHNT Việt Nam. Vì vậy, chúng ta phải tiếp tục nâng cao, thay đổi nhận thức của hệ thống chính trị các cấp về bản chất, đặc trưng của VHNT, về vị trí của lĩnh vực này đối với sự phát triển bền vững của đất nước. Bên cạnh đó, phải tập trung nghiên cứu, xây dựng, bổ sung và hoàn thiện hệ thống lý luận văn nghệ Việt Nam và phát huy mạnh mẽ vai trò của phê bình VHNT; phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, cải thiện môi trường sáng tạo cho văn nghệ sĩ, đặc biệt cần nuôi dưỡng đội ngũ kế cận; nâng cao năng lực thẩm mỹ của công chúng, nhất là người trẻ.