Tìm kiếm giải pháp ngăn chặn hành vi vi phạm in lậu, làm giả xuất bản phẩm

Phó Giám đốc - Phó Tổng Biên tập Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật Nguyễn Hoài Anh và Phó Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành (Bộ Thông tin và Truyền thông) Nguyễn Ngọc Bảo đồng chủ trì hội thảo.

Phát biểu đề dẫn hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành Nguyễn Ngọc Bảo cho biết, trong xu thế phát triển của hoạt động xuất bản, tình trạng in lậu, làm giả xuất bản phẩm và gian lận thương mại trong lĩnh vực xuất bản, in, phát hành xuất bản phẩm ngày một gia tăng dưới nhiều hình thức in truyền thống, điện tử, không gian mạng… tác động xấu đến hoạt động xuất bản, đến việc tiếp cận tri thức của người dân thông qua xuất bản phẩm. Năm 2021, Đoàn liên ngành và các Đội liên ngành, Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông địa phương đã tiến hành 722 cuộc thanh tra, kiểm tra các cơ sở in, cơ sở phát hành, cơ sở photocopy và ban hành 32 quyết định xử phạt hành chính với tổng số tiền phạt 782 triệu đồng; tịch thu, tiêu hủy 145.033 xuất bản phẩm.

Tại hội thảo, Phó Chánh Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội Vũ Thị Hồng Hạnh cho biết, một số nội dung trong văn bản pháp luật hiện hành không còn phù hợp với thực tế phát triển của hoạt động in và phát hành. Hơn nữa, công tác rà soát, nắm tình hình hoạt động của các doanh nghiệp in, phát hành rất khó, vì các cơ sở in nằm rải rác thuê mặt bằng trong các khu đất của công ty nhà nước, đất an ninh- quốc phòng, cơ sở phát hành thuê kho nơi cất giữ xa xôi hẻo lánh ít người qua lại, cửa hàng thì chỉ trưng bày một số mang tính giới thiệu sản phẩm còn chủ yếu bán hàng online…

Chính vì thế, Phó Chánh Thanh tra Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội Vũ Thị Hồng Hạnh đề nghị Bộ Thông tin và Truyền thông sửa đổi, bổ sung các văn bản pháp luật về lĩnh vực xuất bản còn những vấn đề bất cập không phù hợp với điều kiện thực tế, có văn bản hướng dẫn quy định cụ thể đối với xuất bản phẩm. Ngoài ra, Bộ nên cung cấp danh sách xuất bản phẩm đã bị đình chỉ phát hành, bị thu hồi, tịch thu, cấm lưu hành trên Website để đội liên ngành phòng, chống in lậu các tỉnh, thành phố theo dõi, kịp thời phát hiện và xử lý theo quy định. 

Về vấn đề liên kết xuất bản, TS. Hoàng Mạnh Thắng, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch và Thư ký biên tập, NXB Chính trị Quốc gia Sự thật cho rằng, hoạt động này đang được thực hiện một cách lỏng lẻo, chưa có quy định rõ ràng trách nhiệm của mỗi bên tham gia liên kết xuất bản. Dù được thực hiện trên danh nghĩa liên kết xuất bản, nhưng phần lớn các khâu từ chọn bản thảo, biên tập đến in ấn, phát hành đều chủ yếu do các đơn vị tư nhân thực hiện, nhà xuất bản chỉ cấp giấy phép. Do đó, chỉ cần nhà xuất bản sơ suất trong quản lý là xuất hiện ngay sách giả, sách lậu, sách kém chất lượng. Nhưng cũng một thực tế là một số nhà xuất bản đang “cố tình sơ suất”, bán giấy phép xuất bản mà không cần biết xuất bản phẩm có nội dung ra sao, có bản quyền hợp pháp hay không để cốt thu được lợi ích. 

Phát biểu kết luận hội thảo, Phó Cục trưởng Cục Xuất bản, In và Phát hành Nguyễn Ngọc Bảo nhấn mạnh, hội thảo “Nhận diện các hành vi vi phạm in lậu, làm giả xuất bản phẩm, gian lận thương mại trong lĩnh vực xuất bản, in, phát hành xuất bản phẩm và các giải pháp phòng, chống” được tổ chức sẽ là những viên gạch đầu tiên đặt nền móng cho việc xây dựng bộ nhận diện các hành vi in lậu, gian lận thương mại. Các ý kiến, tham luận trong hội thảo sẽ giúp Cục Xuất bản, In và Phát hành xây dựng được bộ công cụ này sát với thực tế hơn, giúp ích cho các cơ quan chức năng trong quá trình xử phạt sách lậu.