Độc đáo những bức tranh khắc gỗ đất nước Việt Nam trên Cửu đỉnh triều Nguyễn

Hoạt động hướng đến dịp kỷ niệm 49 năm Ngày giải phóng quê hương Thừa Thiên Huế (26/3/1975 - 26/3/2024), đồng thời hưởng ứng Festival Huế 2024.

Cửu đỉnh là 9 chiếc đỉnh đồng được vua Minh Mạng cho đúc năm 1835, được đặt tại sân Thế Miếu trong Hoàng thành Huế. Điều đặc biệt, mỗi đỉnh đều được đúc nổi 17 hình ảnh bao gồm các loại hình như thiên tượng, linh vật, lãnh hải, sông núi, cầm thú, côn trùng, thảo mộc, kiến trúc, xe kiệu, thuyền bè, vũ khí và hai chữ Hán mang tên đỉnh. Tất cả các bức chạm khắc đúc đồng này đã khái quát thành một “bách khoa toàn thư” về một quốc gia giàu có và cường thịnh dưới thời Minh Mạng.

Với giá trị văn hóa lịch sử đặc biệt, Cửu đỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định xếp hạng là bảo vật quốc gia vào năm 2012. Từ năm 2022, với mong muốn phát huy các giá trị di sản nghệ thuật của tiền nhân, nhóm giảng viên hoạ sĩ và sinh viên trường Mỹ thuật Việt Nam ở Hà Nội đã nghiên cứu thực hiện một bộ tranh khắc gỗ về đất nước Việt Nam trên Cửu đỉnh.

Các bức tranh khắc gỗ này không chỉ là sự chuyển thể từ các tác phẩm đúc đồng trên Cửu đỉnh mà còn hướng tới sự tìm tòi về hình thức biểu đạt mới trong cái nhìn “đối thoại thẩm mỹ” giữa cái cũ ổn định và cái mới tiếp biến, giữa quá khứ và hiện tại. Hình thức này dựa trên ngôn ngữ nghệ thuật khắc gỗ dân gian như lối cắt mảng, tạo nét, kết hợp với ngôn ngữ của nghệ thuật khắc gỗ hiện đại như cách tạo không gian bằng chính những nét khắc để tạo nên sự rung cảm khác biệt ở mỗi bức tranh khắc gỗ.

Sau thời gian thực hiện, đến nay triển lãm trưng bày gần 60 tác phẩm tranh khắc gỗ lấy cảm hứng từ hình mẫu được đúc trên Cửu đỉnh. Triển lãm nhằm quảng bá di sản đặc biệt của triều Nguyễn, góp phần trong tiến trình đưa Cửu đỉnh trở thành Di sản Tư liệu thế giới trong tương lai.