Nghệ sĩ Xuân Hương: Năm năm không soi rõ mặt mình(!)

Thứ Năm, 03/03/2011, 09:24
5 năm trước, tôi ngồi với chị vào những ngày chị đang hứng chịu cơn bão giông của đời mình. 5 năm sau, chị như đám cải ngồng xanh tươi đang vươn mình đón nắng. Chợt mừng vì đã có một Xuân Hương biết mỉm cười khi ngoái lại nhìn chuyện xa xăm…

Con hẻm vào nhà cũng lặng lẽ như không khí trong phòng khách của chị. Trên cánh cửa sắt ngoài ngõ, tôi thấy dòng chữ viết nghệch ngoạc "Bà Hương, tối nay 7 giờ tui ghé nhà bà chơi nha". Cứ tưởng đó là lời nhắn của bạn chị, hóa ra, đám nhóc trong hẻm cứ giỡn với chị mãi lại nhầm lẫn cho rằng chị là… bạn cùng trang lứa.

Đau lắm mỗi lần… xuống giọng!

- Lâu rồi, không được thấy chị trên sàn diễn. Cũng vắng bặt "Những người thích đùa", một trong những thương hiệu của riêng Xuân Hương và Thanh Bạch. Cũng may là còn được xem chị ở các bộ phim truyền hình dài tập, chứ nếu không, tôi chẳng biết nên tìm người quen mình ở đâu?

-Bạn có đọc bài báo "Tôi đang chết lâm sàng" viết về tôi và "Những người thích đùa" chưa? Đọc rồi, bạn sẽ biết vì sao tôi vắng bóng trên các sàn diễn. Đã đến lúc, tôi cảm thấy mệt mỏi. Có quá nhiều thứ để đưa "Những người thích đùa" lên sân khấu mà chỉ do một tay tôi làm, từ xin giấy phép, kịch bản, lựa chọn diễn viên, đóng thuế… cho đến cả việc giám sát treo quảng cáo.  Ngày trước, cứ xong một chương trình là tôi vật vã và rũ rượi ra vì mệt mỏi. Giống như là người sinh khó vậy, sinh con xong là thề chẳng bao giờ sinh nữa. Nhưng, thề vậy thôi chứ qua cơn đau là lại thích… có con tiếp. Nhưng giờ, tôi đuối thiệt rồi.

- Nếu như chị và anh Thanh Bạch chưa chia tay, thì "Những người thích đùa" sẽ vẫn lên sàn diễn chứ?

- Có anh Thanh Bạch hay không thì cũng vậy thôi. "Những người thích đùa" chưa tái ngộ với công chúng là bởi những yếu tố khách quan, chứ không phải vì lý do tình cảm riêng tư.

- Tôi thấy có điểm chung giữa "Những người thích đùa" của chị và "Đời cười" của NH Tuổi trẻ, đó là sự châm biếm, phản ánh những bức xúc của người dân về những tiêu cực của xã hội. Tôi hay đùa bằng cách ghép chung tên "Những người thích đùa cười đời" hoặc "Đời cười những người thích đùa". Theo ý chị thì ai đang cười ai?

- "Những người thích đùa cười đời". Ngày trước khi còn học ở Liên Xô, thầy dạy kịch của tôi đã nói với đại ý rằng "Ai muốn bảo vệ nồi cơm của mình, thì đừng đụng chạm đến thể loại kịch châm biếm". Nhưng cái tính của tôi vậy, thấy điều chướng tai gai mắt thì chịu không được. Vậy là làm. Ai cũng hiểu những sóng gió mà tôi phải vượt qua để đưa "Những người thích đùa" lên sàn diễn mà. Ngày trước, khi làm "Những người thích đùa" tôi thường cao giọng là "Tôi muốn làm xã hội phát triển". Làm hoài mà không được gì, tôi lại hạ giọng xuống còn "Tôi giúp khán giả nói lên tiếng nói của mình". Làm nữa, tôi càng nhỏ giọng hơn "Tôi đang kiếm cơm một cách lương thiện". Đau lắm cho mỗi lần xuống giọng chứ. Nhưng biết làm sao được. Tôi chưa bao giờ đặt mục tiêu lợi nhuận lên hàng đầu khi làm chương trình, tuy nhiên, tôi đã đủ bình tĩnh để hiểu nhiều thứ.

- Không lẽ, "Những người thích đùa" sẽ không thể tiếp tục tồn tại?

- Không hẳn vậy, tôi sẽ không bỏ đâu, nhưng bao giờ "đùa" tiếp thì tôi không dám trả lời chắc chắn.

Đàn ông giờ… nghệ lắm!

- Cách đây vài năm, chị là một trong số ít những nghệ sĩ thẳng thừng bày tỏ quan điểm ủng hộ những phụ nữ không chồng mà vẫn có con. Hiện tại, chị vẫn giữ nguyên quan điểm đó hay chị đã "bình tĩnh để hiểu nhiều thứ"?

- Vẫn như ngày xưa thôi, tôi ủng hộ chuyện này một cách đau đớn chứ không lạc quan. Bởi chưa bao giờ tôi có cảm giác đau đớn cho thân phận người phụ nữ như vậy. Xin lỗi những người đàn ông chân chính, chứ ngày nay, tôi cảm thấy đàn ông sao mà khác với… đàn ông ngày xưa quá. Đàn ông ngày xưa là trụ cột thật sự trong gia đình, là chỗ dựa cho vợ con bất cứ lúc nào. Đàn ông bây giờ ngộ lắm. Chính sự tệ hại của họ đã khiến mối quan hệ giữa gia đình không còn như xưa. Hơn nữa, mối quan hệ vợ chồng ngày nay đã lỏng lẻo đến mức đáng báo động. Không ai dám nói trước chuyện gì. Bạn nên nhớ là người ta có thể sống thiếu thốn về vật chất chứ không thể sống kiệt quệ về mặt tinh thần. Vậy thì, người phụ nữ thà sống một mình mà thoải mái về tinh thần, chứ cần gì phải chấp nhận một cuộc sống khổ đau để giữ lại những gã đàn ông không xứng đáng là trụ cột? Mà hình như, con người bây giờ hành xử với nhau đã ác hơn. Vẫn biết đâu đó cái thiện vẫn đang tồn tại. Nhưng, cái thiện quá ít ỏi so với cái ác đang ngày càng mạnh lên.

- Hình như Xuân Hương bây giờ khác với Xuân Hương của năm năm về trước?

- Tôi thấy lúc nào mình vẫn vậy, những suy nghĩ và nếp sống vẫn không thay đổi… Phải nhìn nhận rằng bây giờ soi gương, thành thật mà nói là tôi không thể nhận ra mình cách đây năm năm về trước. Hình như chiếc lá khô của 5 năm trước giờ đây đã xanh tươi trở lại. Tôi đã tìm lại được những gì đã mất sau một thời gian không nhìn rõ mặt mình.

Nghệ sĩ Xuân Hương và Thanh Bạch pha trò trong “Chuyện Đời”, bộ phim truyền hình dài tập do chị viết kịch bản.

- Câu hỏi hơi riêng tư, chị nghĩ đâu là sự khác biệt lớn nhất khi Xuân Hương có Thanh Bạch và lúc Xuân Hương không có Thanh Bạch ạ?

- (Suy nghĩ rất lâu) Ngày xưa khi bắt đầu đi lên với mức khởi điểm là chiếc xe đạp cũ thì trong mỗi thành công của nghề nghiệp đều có đủ hai người để chia sẻ niềm vui, còn bây giờ tôi vui một mình. Ngày xưa tôi tất bật hơn với chuyện bếp núc thì bây giờ những bữa ăn chỉ còn lại một mình tôi với tôi và những thứ thức ăn đơn giản hơn. Ngày xưa trong ngôi nhà ồn ào hơn còn bây giờ im ắng hơn. Và còn những so sánh khác nữa nhưng không mang màu bi kịch. (cười)

- Còn về đời sống tinh thần?

- Cũng có nhiều cái hay và cái không hay khi không còn chung sống với nhau.

- Nhiều nghệ sĩ nói rằng, Xuân Hương là mẫu người phụ nữ của gia đình. Chị luôn nhẫn nhịn đứng phía sau đóng góp âm thầm cho thành công của người mình yêu thương….

- Quan niệm sống của tôi rất đơn giản, tôi không quan trọng điều mình làm là phục vụ cho mình hay phục vụ cho ai đó. Người ta thì còn có cái tù và để vác mà lo chuyện hàng tổng, còn tôi khổ là bởi tôi hay vác những chuyện không đâu mà lại còn hay suy nghĩ về những chuyện ấy. Mà theo quan điểm của tôi thì nhân cách con người mới là điều cốt yếu nhất. Tiền bạc, địa vị hay tên tuổi chẳng là gì cả. Có thể vì vậy, mà tôi hay bị hiểu nhầm.

- Không còn sự cộng hưởng của anh Thanh Bạch, những dự tính tiếp theo của chị là gì sau khi đã thoải mái về mặt tinh thần?

- Tôi đang có những dự tính về các kịch bản phim. Vẫn là những kịch bản nói lên tiếng nói của công chúng. Người ta thường ngạc nhiên là không biết sao Xuân Hương đóng vai phản diện mà lại không bị khán giả… ghét. Đơn giản thôi, bởi trong những nhân vật của tôi, khán giả luôn bắt gặp mình trong đó. Mình chuyển tiếng nói của họ đến với mọi người mà, làm sao họ ghét mình được.

- Nghe chị kể thấy cuộc sống của chị thoải mái quá, cứ như là phụ nữ đang độc thân vui tính?

- Ừ, thì tôi đang độc thân vui tính mà...

Cuộc đổ vỡ trong im lặng

Cái tin cặp nghệ sỹ từng gắn như hình với bóng trên sân khấu Thanh Bạch - Xuân Hương chia tay nhau, kết thúc cuộc hôn nhân hai chục năm yên ấm đã làm nhiều người bất ngờ. Nhưng nhiều người lại thẳng thắn cho rằng, cuộc chia tay ấy là sự giải thoát cho cả hai khi họ không còn yêu nhau nữa. Và sự thật về cuộc chia tay này, có lẽ chỉ có Thanh Bạch - Xuân Hương là người hiểu rõ hơn ai hết. Nhưng họ lại không muốn nói ra. Thế nên mọi chuyện vẫn còn nằm trong bí mật.

Chia tay, Thanh Bạch tâm sự: "Đó là một quyết định khó khăn. Tôi thật sự bị ngã quỵ khi phải là người đưa ra quyết định này. Lúc khó khăn nhất cũng là lúc tôi không sáng suốt nhất. Tôi rơi vào mớ bòng bong mà chẳng biết sẽ phải làm gì để thoát ra. Chẳng thể phân biệt được đâu là điều đúng, sai".  Và một thời gian không lâu sau đó, Thanh Bạch thổ lộ, anh đã có người yêu mới ở Trung Quốc. Còn Xuân Hương, chị phải đối diện với nỗi cô đơn và mất mát triền miên. Phải mất nhiều năm sau, chị hồi phục lại tinh thần. Bởi có lẽ Xuân Hương đã quá nặng tình.

Năm 1978, có 2 suất du học đạo diễn tại Liên Xô. Thanh Bạch và Xuân Hương đều nằm trong danh sách nhưng về sau lại bị rút xuống chỉ còn một suất. Và cha của Xuân Hương, khi ấy là Hiệu trưởng Trường Điện ảnh TP.HCM  quyết định cho Thanh Bạch đi du học. Và một năm sau, Xuân Hương cũng được Bộ Văn hóa xét duyệt cho du học. Cả hai cùng học tạp kỹ tại Đại học Quốc gia Liên Xô. Xuân Hương là người yêu Thanh Bạch hơn mọi lẽ, bởi chị cảm phục sự chăm chỉ và tài năng, tâm huyết của anh. Họ yêu nhau tại trường và trở về Việt Nam trong sự vất vả của buổi đầu lập nghiệp, bởi khi ấy không giống như người khác, Thanh Bạch không dành thời gian cho việc buôn bán kiếm tiền mà chủ yếu là rèn tập và xem biểu diễn nghệ thuật.

Xuân Hương từng có lần chia sẻ, lúc mới sinh bé Thanh Tú, cả hai cùng phải bồng con đi diễn tạp kỹ. Đang diễn trên sân khấu, nghe tiếng gọi mẹ ở dưới, thấy thương con vô hạn. Họ đã rất ăn ý với nhau trên sàn diễn như một cặp bài trùng và "Những người thích đùa" là một thương hiệu như vậy. Nhưng ở ngoài đời, có khi lại chưa hẳn đã là những người chồng, người vợ ăn ý với nhau.

Đã có lần, Thanh Bạch tâm sự: "Lấy nhau được 17 năm là 17 năm cãi lộn suốt ngày. Mà toàn cãi những chuyện vặt vãnh, chuyện tôi bừa bãi, bà ấy nóng tính, chuyện con cái, công việc... cái gì cũng có thể cãi nhau được". Nhưng là lúc đó anh và Xuân Hương vẫn còn đang hạnh phúc và họ nói về sự cãi vã như một cách trào lộng mà thôi. Không biết có phải vì sự cãi vã đó mà họ chia tay nhau? Không biết!

Một trong những lý do mà nhiều người trong giới cũng như công chúng thường đồn đoán về cuộc chia tay này, đó là vấn đề giới tính của Thanh Bạch. Nhiều tin đồn và những câu chuyện thêu dệt trong giới đồng tính cho rằng anh là gay. Thậm chí có người còn rêu rao rằng mình có những hình ảnh, những tin nhắn liên quan đến vấn đề này của Thanh Bạch. Tuy nhiên, Thanh Bạch đáp trả rất dữ dội những thông tin này và anh từng cho rằng, đó là sự xúc phạm vào chuyện riêng tư. Còn nghệ sỹ Xuân Hương cũng im lặng, chị chưa từng lên tiếng về chuyện đó. Với Xuân Hương lúc này, sự bình yên trong tâm hồn và hạnh phúc của cậu con trai đang du học tại Malaysia là quan trọng nhất. Chị nói, chị không có nhu cầu phục vụ thêm một người nào nữa.

Tất nhiên, tin đồn vẫn chỉ là tin đồn. Thanh Bạch vẫn đi diễn và Xuân Hương thì trầm tĩnh hơn như lẽ thường trước nay vẫn vậy. Họ vẫn coi nhau là bạn. Và có lẽ, đó là một ứng xử văn minh của cặp vợ chồng nghệ sỹ, khi đã không thuộc về nhau thì vẫn có thể là bạn bè…

Thúy Là

Ngô Kinh Luân - CSTC tuần số 47
.
.
.