Xét xử phúc thẩm bị cáo Trương Mỹ Lan và đồng phạm - giai đoạn 2

Đây là phiên tòa phúc thẩm thứ hai và là lần thứ tư mà bị cáo Trương Mỹ Lan (Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vạn Thịnh Phát) cùng nhiều bị cáo khác phải ra tòa trong vụ án Trương Mỹ Lan – Vạn Thịnh Phát, gồm 2 giai đoạn. Phiên tòa xét xử phúc thẩm thứ 2 này thuộc giai đoạn 2 của vụ án, xảy ra tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát.

Trước đó, vào tháng 10/2024, tại phiên tòa sơ thẩm, TAND TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt bị cáo Trương Mỹ Lan mức án chung thân về tội "Lừa đảo chiếm đoạt tài sản", 8 năm tù về tội "Rửa tiền" và 12 năm tù về tội "Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới". Tổng hình phạt bị cáo Trương Mỹ Lan (trong vụ án  Vạn Thịnh Phát - giai đoạn 2) phải chấp hành là chung thân. 33 bị cáo còn lại bị tòa tuyên phạt từ 2 - 23 năm tù về các tội danh trên.

Về trách nhiệm dân sự, tòa án buộc Trương Mỹ Lan bồi thường hơn 30.000 tỷ đồng cho 35.824 người bị hại. 

Sau phiên sơ thẩm, bị cáo Lan kháng cáo toàn bộ bản án. Bị cáo Trương Huệ Vân và cùng 26 bị cáo khác đã kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt. Bị cáo Chu Lập Cơ (chồng bị cáo Lan) chấp nhận mức án 2 năm tù và không kháng cáo.

Bản án sơ thẩm xác định, khoảng tháng 8/2018, Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB) đang trong tình trạng bị các cơ quan quản lý thanh tra, kiểm tra; việc xin cấp tín dụng, kèm theo tình hình nợ xấu kéo dài nên bị cáo Trương Mỹ Lan đã ra chủ trương và họp các lãnh đạo chủ chốt của SCB, Công ty Chứng khoán Tân Việt (TVSI), chọn các công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành, tư vấn, chào bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ bất hợp pháp, huy động tiền từ người dân để trả nợ ngân hàng, đầu tư dự án và các mục đích cá nhân khác.

Các bị cáo đã chọn và sử dụng 4 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát để phát hành 25 mã trái phiếu khống, không có tài sản đảm bảo, với mục đích để tăng quy mô vốn, phát triển hoạt động kinh doanh, dự án đầu tư và cơ cấu lại các khoản nợ, gồm: Công ty An Đông; Công ty Quang Thuận; Công ty Sunny World và Công ty Setra với tổng khối lượng 308.691.388 trái phiếu, tổng giá trị hơn 30.000 tỷ đồng, không có tài sản đảm bảo, chiếm đoạt hơn 30.000 tỷ đồng của 35.824 bị hại. Sau khi chiếm đoạt, các bị cáo đã thực hiện nhiều thủ đoạn gian dối để rút tiền mặt, che giấu dòng tiền sử dụng vào nhiều mục đích không đúng với phương án phát hành. Đến nay, dư nợ vẫn còn hơn 30.000 tỷ đồng, gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư.

Vẫn theo bản án sơ thẩm, từ 1/1/2018 đến 7/10/2022, bị cáo Trương Mỹ Lan, nhằm che giấu nguồn gốc và hợp thức số tiền hơn 415.000 tỷ tham ô của SCB (ở giai đoạn một vụ án), đã chỉ đạo các thuộc cấp thực hiện nhiều thủ đoạn chuyển tiền ra khỏi hệ thống SCB; hoặc chuyển khoản cho cá nhân, pháp nhân rút tiền mặt ra khỏi tài khoản. Hành vi này nhằm tránh việc các cơ quan chức năng phát hiện, truy vết dòng tiền. 

Tổng hợp với số tiền hơn 30.000 tỷ đồng lừa đảo chiếm đoạt của các trái chủ, bà Lan và đồng phạm đã thực hiện hành vi rửa tiền tổng cộng 445.747 tỷ đồng.

Với tội “Vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới”, bản án sơ thẩm xác định có 21 công ty thuộc Tập đoàn Vạn Thịnh Phát thực hiện 78 giao dịch chuyển tiền ra nước ngoài trái quy định với tổng số tiền hơn 1,5 tỷ USD. 21 công ty này đã nhận tiền từ nước ngoài chuyển về trái quy định, với 152 giao dịch (tổng cộng hơn 3 tỷ USD). Như vậy, bà Lan và đồng phạm đã vận chuyển trái phép hơn 4,5 tỷ USD qua biên giới.

Ở giai đoạn một vụ án, ngày 3/12/2024, bị cáo Trương Mỹ Lan bị TAND Cấp cao tại TP Hồ Chí Minh bác kháng cáo, tuyên y án tử hình về tội “Tham ô tài sản”; 20 năm tù về tội “Đưa hối lộ”; chấp nhận giảm nhẹ hình phạt từ 20 năm xuống 16 năm về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng”. Tổng hợp hình phạt, bà Lan phải chịu án tử hình.

Phiên toà phúc thẩm vụ án giai đoạn 2 dự kiến sẽ được xét xử từ ngày 25/3 đến ngày 21/4.