Vợ ông Lưu Bình Nhưỡng tham dự phiên tòa với tư cách người làm chứng
Sáng 7/1, TAND tỉnh Thái Bình mở phiên tòa hình sự sơ thẩm xét xử bị cáo Lưu Bình Nhưỡng (SN 1963, trú tại tổ 11, phường Xuân La, quận Tây Hồ, Hà Nội, cựu Đại biểu Quốc hội, cựu Phó Trưởng Ban dân nguyện thuộc Ủy Ban Thường vụ Quốc hội) về tội “Cưỡng đoạt tài sản” và tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”.
Bị cáo Lê Thanh Vân (SN 1964, trú tại Khu đô thị Ecopark, xã Xuân Quan, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên, cựu Đại biểu Quốc hội, cựu Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội) bị xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”.
Liên quan đến vụ án này, bị cáo Nguyễn Văn Vương (trú tại xã Đặng Xá, huyện Gia Lâm, Hà Nội, cựu Chuyên viên Vụ Pháp luật - Văn phòng Chủ tịch nước, đã bị buộc thôi việc từ ngày 19/9/2024) bị xét xử về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”.
Bị cáo Phạm Minh Cường (tức Cường “quắt”, có 3 tiền án, trú tại xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình) bị xét xử về tội “Cưỡng đoạt tài sản”.
Bị cáo Nguyễn Văn Phương (trú tại xã Thụy Trường, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình) bị xét xử về tội "Cưỡng đoạt tài sản".
Thẩm phán Vũ Duy Luân được phân công làm chủ tọa phiên tòa. Đại diện Viện KSND tỉnh Thái Bình thực hành quyền công tố và giám sát hoạt động xét xử.
Trước và trong thời điểm phiên tòa diễn ra, lực lượng công an kiểm tra an ninh đối với những người tham dự phiên tòa. Các nhà báo được bố trí phòng trực tuyến để theo dõi và đưa tin phiên tòa.
Vợ bị cáo Lưu Bình Nhưỡng là bà Phạm Thị Mỹ Dung được TAND tỉnh Thái Bình triệu tập đến tham dự phiên tòa với tư cách người làm chứng có mặt từ sớm.
Bị cáo Lưu Bình Nhưỡng có 3 luật sư bào chữa. Bị cáo Lê Thanh Vân có 4 luật sư bào chữa. Bị cáo Nguyễn Văn Vương có 3 luật sư bào chữa. Hai bị cáo Phạm Minh Cường và Vũ Đăng Phương đều có 1 luật sư bào chữa…
Liên quan đến Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh cơ sở hạ tầng khu công nghiệp Quế Võ III, tỉnh Bắc Ninh), TAND tỉnh Thái Bình triệu tập các anh Nguyễn Thế Mạnh (SN 1972), Nguyễn Trọng Phong (SN 1977) và Nguyễn Văn Đức (SN 1984) đều ở TP Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh đến tham dự phiên tòa với tư cách là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, do từng đưa số tiền 300.000 USD cho bị cáo Lưu Bình Nhưỡng.
Liên quan đến hành vi vi phạm của các bị cáo tại Dự án thăm dò khoáng sản đất đá làm vật liệu san lấp mặt bằng tại đồi Bắc Sơn (thôn Tây Sơn, xã Bình Khê, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh), TAND tỉnh Thái Bình cũng triệu tập anh Nguyễn Đức Sinh (SN 1978, ở TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh) và anh Trần Sỹ Thanh (SN 1967, ở quận Cầu Giấy, Hà Nội) đến tham dự phiên tòa với tư cách người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan.
Cơ quan tố tụng xác định, hành vi phạm tội của các bị cáo thể hiện ở 5 sự vụ: Thứ nhất là vụ cưỡng đoạt tài sản của Công ty TNHH MTV kinh doanh khai thác vật liệu xây dựng Sao Đỏ (viết tắt là Công ty Sao Đỏ).
Thứ hai là lợi dụng chức vụ, quyền hạn can thiệp việc giải quyết vụ án dân sự xảy ra tại TAND TP Hải Phòng để hưởng lợi.
Thứ ba là vụ lợi dụng chức vụ, quyền hạn can thiệp việc phê duyệt Dự án Quế Võ III, tỉnh Bắc Ninh để hưởng lợi.
Thứ tư là vụ lợi dụng chức vụ, quyền hạn can thiệp việc phê duyệt Dự án khu dân cư dịch vụ phía Bắc kênh làm mát Nhà máy nhiệt điện Quảng Ninh để hưởng lợi.
Thứ năm là vụ lợi dụng chức vụ, quyền hạn can thiệp vào Dự án thăm dò khoáng sản đất đá làm vật liệu san lấp mặt bằng tại đồi Bắc Sơn (thôn Tây Sơn, xã Bình Khê, thị xã Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh) để hưởng lợi.
Cáo trạng của Viện KSND tỉnh Thái Bình xác định, Công ty Sao Đỏ được UBND tỉnh Thái Bình cấp phép khai thác mỏ cát tại vùng biển xã Thụy Trường, huyện Thái Thụy. Quá trình Công ty Sao Đỏ khai thác cát, Cường đã gây chuyện, chặn lối ra vào bãi cát nhằm ép các doanh nghiệp phải trả tiền theo khối lượng cát khi Công ty Sao Đỏ khai thác. Nếu Công ty Sao Đỏ không đồng ý trả tiền thì Cường sẽ cản trở, không cho các tàu vào khai thác.
Theo yêu cầu của Cường, Công ty Sao Đỏ phải trả 1.500 đồng một m3 cát mà công ty này khai thác được (khoảng hơn 1 triệu đồng một tàu khai thác cát). Công ty Sao Đỏ buộc phải chấp nhận thực hiện theo yêu cầu của Cường. Để hợp thức việc cưỡng đoạt tiền của Công ty Sao Đỏ, Cường đã ký hợp đồng làm bảo vệ cho công ty này.
Từ tháng 9/2020 đến 12/2020, Công ty Sao Đỏ buộc phải trả cho Cường 3,3 tỷ đồng. Từ tháng 1/2021, Công ty Sao Đỏ bị một nhóm xã hội đen khác gây khó khăn nên dừng việc khai thác cát và không tiếp tục trả tiền cho Cường.
Tháng 5 và tháng 6/2021, Cường và Phương nhiều lần đến nhà riêng của bị cáo Nhưỡng ở quận Tây Hồ (Hà Nội) và nhà thờ của bị cáo Nhưỡng tại huyện Hưng Hà (Thái Bình) nhờ giúp đỡ.
Thời điểm này, bị cáo Nhưỡng là đại biểu Quốc hội khóa 14, Phó trưởng Ban dân nguyện thuộc Ủy ban thường vụ Quốc hội.
Khi gặp bị cáo Nhưỡng, Cường nhờ can thiệp với lãnh đạo Công an tỉnh Thái Bình tạo điều kiện giúp đỡ. Cường cũng nói với bị cáo Nhưỡng về việc, dùng bãi triều để thu tiền của Công ty Sao Đỏ, mỗi tháng thu được từ 400 đến 500 triệu đồng. Bị cáo Nhưỡng đồng ý giúp nhưng không gọi điện can thiệp ngay.
Sau đó, Cường rủ vợ chồng bị cáo Nhưỡng đầu tư mua bãi triều được lập trái phép. Cuối tháng 7/2021, vợ chồng bị cáo Nhưỡng đồng ý mua 30 ha bãi triều mà Cường tự cắm trái phép và lấn chiếm từ trước.
Cường thông tin, giá thị trường là 1,2 tỷ đồng nhưng chỉ lấy của bị cáo Nhưỡng 900 triệu. Mua bãi triều xong, vợ chồng bị cáo Nhưỡng giao lại cho Cường quản lý, thu tiền theo tháng từ 60 đến 80 triệu đồng.
Viện kiểm sát xác định, thực tế không có công ty nào khai thác nhưng để tiếp cận với bị cáo Nhưỡng nên Cường đã trích từ tiền cưỡng đoạt được để chi trả.
Ngày 4/9/2021, Cường tiếp tục gọi điện, nhắn tin nhờ bị cáo Nhưỡng can thiệp thêm vì liên tục bị nhóm xã hội đen cản trở việc bảo kê. Để thuận lợi cho công việc làm ăn chung với Cường và giúp đỡ Cường không bị quấy rối khi đi bảo kê, bị cáo Nhưỡng đã gọi điện cho đồng chí Phó Giám đốc Công an tỉnh Thái Bình. Trong cuộc nói chuyện, bị cáo Nhưỡng nhận Cường là cháu để nhờ giải quyết. Cuộc gọi này được bị cáo Nhưỡng ghi âm và gửi cho Cường.
Ngoài ra, bị cáo Nhưỡng còn dẫn Cường cùng đi gặp chính quyền xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy. Nhóm xã hội đen khác khi biết bị cáo Nhưỡng đứng sau Cường đã bỏ đi nơi khác. Cường sau đó thông báo cho Công ty Sao Đỏ đã dẹp yên chuyện bị quấy phá để công ty này quay lại khai thác.
Từ tháng 10/2021 đến 4/2022, Cường và đồng phạm đã cưỡng đoạt của Công ty Sao Đỏ hơn 1,3 tỷ đồng. Tháng 4/2022, Cường bị bắt về tội “Gây rối trật tự công cộng” nên các phần việc do Phương đảm nhận và thu thêm của Công ty Sao Đỏ 230 triệu đồng.
Viện kiểm sát xác định, số tiền Cường và đồng phạm đã cưỡng đoạt của Công ty Sao Đỏ là 4,9 tỷ đồng (việc cưỡng đoạt 1,6 tỷ đồng từ tháng 10/2021 đến tháng 7/2022 có sự giúp sức của bị cáo Nhưỡng).
Đối với bị cáo Lê Thanh Vân, Viện kiểm sát xác định, từ tháng 8/2020 đến tháng 11/2023, bị cáo Vân là đại biểu Quốc hội Khoá XIV, Khoá XV, Uỷ viên thường trực Uỷ ban ngân sách Quốc hội. Mặc dù không thuộc đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Ninh và không thuộc lĩnh vực phụ trách của Uỷ viên thường trực Uỷ ban ngân sách Quốc hội, nhưng bị cáo Vân đã thực hiện các hành vi vi phạm pháp luật.
Theo đó, trong các tháng 6, 7, 8 và 12/2020, bị cáo Vân đã ký 4 văn bản can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đồng ý cho Công ty Hạ Long được tiếp tục thực hiện dự án 36ha, hưởng lợi 1 lô đất trị giá hơn 1,8 tỷ đồng ở xã Vân Nội (huyện Đông Anh, Hà Nội) và nhằm hưởng lợi 1 nghìn m2 đất trị giá hơn 1,9 tỷ đồng ở dự án này.
Tháng 7/2023, bị cáo Vân đã gọi điện cho lãnh đạo tỉnh Quảng Ninh can thiệp để Công ty cổ phần Trường Sinh sớm được cấp phép khai thác Dự án đồi Bắc Sơn và đã hưởng lợi 60 triệu đồng.
Đối với bị cáo Nguyễn Văn Vương, Viện kiểm sát xác định, Vương có hành vi trực tiếp gặp hai bị cáo Nhưỡng và Vân nhờ can thiệp đến lãnh đạo Tỉnh uỷ, UBND tỉnh Quảng Ninh, Phó Thủ tướng Trường trực Chính phủ để Công ty Hạ Long được tiếp tục triển khai dự án 36ha.
Sau khi nhận 3,3 tỷ đồng của Công ty Hạ Long, bị cáo Vương được hứa sẽ nhận 10% số đất của dự án 36ha (tương đương 15 nghìn m2) cho bị cáo Nhưỡng và bị cáo Vân mỗi người 1 lô đất ở xã Vân Nội, đồng thời hứa cho mỗi bị cáo 1 nghìn m2 đất tại dự án 36ha. Hành vi của bị cáo Vương khi tác động tới bị cáo Nhưỡng và bị cáo Vân nhằm mục đích hưởng lợi hơn 13 nghìn m2 đất.
Quá trình khám xét nơi ở, nơi làm việc của bị cáo Nhưỡng, cơ quan điều tra đã thu giữ một số tài liệu chứa nội dung bí mật Nhà nước. Cơ quan điều tra tiếp tục xác minh nội dung nên trên không đề cập xử lý trong vụ án này.
Trong vụ án, bị cáo Lưu Bình Nhưỡng và bị cáo Lê Thanh Vân bị cáo buộc nhiều lần phạm tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi”.