Đề nghị làm rõ vụ lừa đảo gần 300 tỷ đồng tại Công ty chứng khoán SMES

Sau hai ngày xét xử vụ án lừa đảo chiếm đoạt tài sản và thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng liên quan đến Công ty cổ phần chứng khoán SME (SMES) và Công ty cổ phần Đầu tư tài chính Công đoàn Dầu khí (PVFI), chiều 10/5, HĐXX sơ thẩm TAND TP Hà Nội đã tuyên trả hồ sơ vụ án, đề nghị làm rõ một số nội dung.

Cụ thể, HĐXX đề nghị làm rõ việc cựu Chủ tịch SMES Phan Huy Chí có hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản đối với PVFI và Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm dầu khí Việt Nam (PVI) hay không? Nếu có thì số tiền chiếm đoạt là bao nhiêu? Từ đó mới có cơ sở để xác định trách nhiệm hình sự, trách nhiệm dân sự của các bị cáo trong vụ án này.  

6 trong số 10 bị cáo bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại Điều 139 BLHS năm 1999 gồm: Phan Huy Chí (cựu Chủ tịch Hội đồng quản trị SMES), Phạm Minh Tuấn (cựu Tổng Giám đốc SMES), Nguyễn Thành Nam (cựu Giám đốc SMES, chi nhánh TP Hồ Chí Minh), Nguyễn Huy Sơn (Trưởng bộ phận dịch vụ tài chính SMES), Nguyễn Phương Lan (Trưởng bộ phận lưu ký chứng khoán SMES) và Cao Tuấn Nghĩa (cựu Giám đốc Công ty cổ phần tư vấn Anh).  4 bị cáo còn lại gồm: Chu Xuân Lai (cựu Tổng Giám đốc PVFI), Lê Xuân Tân (cựu Phó Tổng Giám đốc PVFI), Vũ Xuân Công (cựu Phó Trưởng Ban dịch vụ tài chính PVFI) và Vũ Thị Hồng Lan (cựu Trưởng Ban dịch vụ tài chính PVFI) bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” theo quy định tại Điều 285 BLHS năm 1999.

Theo cáo trạng của Viện KSND tối cao, SMES thành lập năm 2006, có vốn điều lệ 255 tỷ đồng, do Phan Huy Chí làm Chủ tịch Hội đồng quản trị; Phạm Minh Tuấn làm Tổng Giám đốc và là người đại diện pháp luật. SMES đăng ký các ngành kinh doanh: Lưu ký chứng khoán, tư vấn tài chính và đầu tư chứng khoán, bảo lãnh phát hành chứng khoán, tự doanh chứng khoán và môi giới chứng khoán.

Từ tháng 4/2010 đến tháng 3/2011, do cần tiền để sử dụng cá nhân và thanh toán các khoản nợ cũ, Phan Huy Chí, Phạm Minh Tuấn, Nguyễn Thành Nam, Nguyễn Huy Sơn và Nguyễn Phương Lan (lãnh đạo chủ chốt của SMES) đã tạo dựng khách hàng, xác nhận, phong tỏa khống số dư chứng khoán có tính thanh khoản cao trong tài khoản giao dịch chứng khoán của các khách hàng để tạo niềm tin và chiếm đoạt của Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm dầu khí Việt Nam (PVI), PVFI và Ngân hàng TMCP Habubank Hà Nội với tổng số tiền gần 300 tỷ đồng.

Chu Xuân Lai, Lê Xuân Tân, Vũ Xuân Công và Vũ Thị Hồng Lan (lãnh đạo chủ chốt của PVFI) đã tiếp tay cho nhóm lãnh đạo SMES thực hiện trót lọt hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản của PVFI. Cụ thể, Chu Xuân Lai và nhóm bị cáo của PVFI đều là những người có chức trách, nhiệm vụ bảo toàn và phát triển vốn của Nhà nước tại doanh nghiệp, nhưng không thực hiện đúng, không thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao. Các bị cáo đã không làm đúng, đầy đủ quy trình hợp tác đầu tư chứng khoán niêm yết của PVFI và qui định tại hợp đồng cung cấp dịch vụ hợp tác đầu tư chứng khoán niêm yết đã được ký kết giữa PVFI với SMES.

Khi PVFI ký kết các hợp đồng về việc niêm yết chứng khoán với SMES, các bị cáo đã không có mặt các bên cùng tham gia; không thực hiện đúng với nội dung hợp đồng... tạo điều kiện để nhóm bị cáo của SMES lợi dụng chiếm đoạt số tiền gần 112 tỷ đồng của PVFI.

Giai đoạn trước khi xét xử, Viện KSND tối cao ghi nhận, Phan Huy Chí và gia đình đã trả cho PVI số tiền hơn 80 tỷ đồng. Vụ án tại SMES được khởi tố từ 31/7/2012, Phan Huy Chí bị khởi tố và tạm giam cùng ngày. Sau đó 5 năm, các bị cáo thuộc PVFI bị khởi tố. Từ năm 2012 đến năm 2019, vụ án trải qua 7 lần điều tra bổ sung. Hiện, cả 10 bị cáo đều được tại ngoại.