Cựu Chủ tịch VEAM Trần Ngọc Hà lĩnh 11 năm tù

Sau một tuần TAND TP Hà Nội mở phiên toà hình sự sơ thẩm xét xử vụ gây thất thoát hàng trăm tỷ đồng xảy ra tại Tổng Công ty Máy động lực và Máy nông nghiệp Việt Nam (VEAM), chiều 24/5, thay mặt HĐXX, Thẩm phán Trần Nam Hà, Chủ toạ phiên toà đã công bố bản án đối với các bị cáo.

HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Ngọc Hà (cựu Chủ tịch HĐTV VEAM, cựu Tổng Giám đốc VEAM) 11 năm tù về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”.

Về trách nhiệm dân sự, HĐXX tuyên buộc bị cáo Trần Quang Tiến phải bồi thường cho Vetranco gần 183 tỷ đồng. Vetranco có trách nhiệm hoàn trả VEAM hơn 137 tỷ đồng.

HĐXX buộc bị cáo Trần Ngọc Hà và một số bị cáo liên quan phải liên đới bồi thường cho VEAM số tiền hơn 56 tỷ đồng (vụ máy kéo hạng trung), trong đó, bị cáo Trần Ngọc Hà bồi thường 50 tỷ đồng; bị cáo Nguyễn Mạnh Chung bồi thường bồi thường 3 tỷ đồng; bị cáo Trần Anh Sơn bồi thường 2,5 tỷ đồng và bị cáo Hoàng Văn Lẫm bồi thường 1 tỷ đồng.

Ngoài bồi thường dân sự số tiền trên, HĐXX buộc bị cáo Trần Ngọc Hà và một số bị cáo liên quan phải liên đới bồi thường cho VEAM gần 10 tỷ đồng (vụ tay lái nghịch), trong đó, bị cáo Trần Ngọc Hà bồi thường gần 2 tỷ đồng; bị cáo Vũ Quang Tâm bồi thường 7 tỷ đồng; bị cáo Vũ Từ Công bồi thường 1 tỷ đồng.

HĐXX buộc bị cáo Đào Quốc Việt cùng các bị cáo tại Vetranco phải nộp lại toàn bộ số tiền thu lời bất chính từ việc Vetranco cho các công ty của bị cáo Trần Quang Tiến vay tiền trái quy định.

HĐXX khẳng định, cựu Chủ tịch HĐTV, cựu Tổng Giám đốc VEAM Trần Ngọc Hà có trách nhiệm trong ba sai phạm: Thứ nhất là tạo điều kiện cho cấp dưới bảo lãnh vay ngân hàng trái quy định. Thứ hai là ký dự án với Công ty ISEKI (Nhật Bản) nhưng không được Bộ Công thương cấp phép. Thứ ba là ký quyết định hợp tác với Công ty T-King (Trung Quốc) khi không được Hội đồng thành viên VEAM thông qua, dẫn đến các dự án không thể thực hiện. Ba sai phạm của bị cáo Trần Ngọc Hà được xác định gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền hơn 130 tỷ đồng.

Đối với cựu Tổng Giám đốc VEAM Lâm Chí Quang, HĐXX khẳng định có sai phạm trong bảo lãnh thanh toán cho Vetranco (Công ty con của VEAM) vay 193 tỷ đồng tại 4 ngân hàng, giai đoạn 2011-2013. Đến hạn thanh toán, Vietranco không trả được nợ, dẫn đến VEAM bị các ngân hàng cưỡng thu và phải trả nợ thay cho Vetranco hơn 65 tỷ đồng.

Đối với 14 bị cáo còn lại trong nhóm phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, HĐXX buộc họ phải liên đới bồi thường cho Nhà nước số tiền hơn 380 tỷ đồng, là thiệt hại của vụ án.

Bản án sơ thẩm nêu rõ, các bị cáo đều có trình độ và trách nhiệm cao, được giao chức trách quan trọng, quản lý tài sản lớn của Nhà nước và hoàn toàn ý thức được hành vi của mình, nhưng vẫn thiếu trách nhiệm đã để xảy ra sai phạm. Hành vi của các bị cáo gây thất thoát nghiêm trọng về tài sản của Nhà nước, gây tác hại nặng nề với kinh tế và tiến trình phát triển chung của đất nước, ảnh hưởng tới quyền lợi người lao động và các cổ đông của VEAM.

Trước đó, trong những ngày đầu xét hỏi, bị cáo Trần Ngọc Hà phủ nhận cáo buộc của Viện KSND tối cao về hành vi phạm tội. Bị cáo Trần Ngọc Hà cho rằng, ông ta không có điều kiện biết về sai phạm của bị cáo Lâm Chí Quang trong việc bảo lãnh các khoản vay không có khả năng thanh toán của Vetranco, gây thiệt hại hơn 65 tỷ đồng.

HĐXX đánh giá phần trả lời của bị cáo Trần Ngọc Hà là “chưa thành khẩn”. Dù không thành khẩn nhận tội, nhưng trong ba ngày đầu diễn ra phiên toà, bị cáo Trần Ngọc Hà đã tác động gia đình, bồi thường thiệt hại cho VEAM số tiền một tỷ đồng. HĐXX khẳng định, trong vụ án này, bị cáo Trần Ngọc Hà có vai trò chính, thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần.

Trong khi đó, bị cáo Lâm Chí Quang thừa nhận các sai phạm như cáo trạng đã xác định, nhưng cho rằng, thời điểm đó bị cáo không nhận thức được việc ký bảo lãnh các khoản vay cho Vetranco ngoài hạn mức cho phép là sai phạm.