Thay tên đổi họ, cùng chồng trốn truy nã 19 năm
Dưới cái tên Nguyễn Văn Bạo, Kiên xin làm bảo vệ hợp đồng cho Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện An Lão, còn vợ anh ta cũng đổi tên từ Phan Thị Mến thành Phan Thị Hằng, làm cấp dưỡng cho một trường mầm non trên địa bàn huyện An Lão (Bình Định).
Sau 19 năm lẩn trốn, tháng 4-2017, bộ mặt thật của Kiên đã bị Phòng Cảnh sát truy nã tội phạm (TNTP) Công an tỉnh Lào Cai bóc trần. Đến ngày 29-4, đơn vị đã hoàn tất các hồ sơ, bàn giao đối tượng cho Phòng CSĐT tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Lào Cai tiếp tục điều tra, làm rõ.
Ngày 20-6-1998, tại khu vực đập tràn, thị trấn Phố Lu, huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai, Công an huyện Bảo Thắng bắt quả tang Nguyễn Văn Hiển (49 tuổi, trú tại Làng Bông, xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, Lào Cai) đang có hành vi vận chuyển 3kg thuốc phiện đi tiêu thụ.
Quá trình điều tra, Hiển khai nhận số thuốc phiện trên của Thào A Tùng (49 tuổi), trú tại Cốc Pục, xã Xuân Quang, huyện Bảo Thắng, Lào Cai. Tại thời điểm đó, đối tượng Tùng đã bỏ trốn khỏi địa phương, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai đã ra quyết định truy nã đối với Tùng. Sau khi bị bắt giữ, Tùng khai Nguyễn Văn Kiên (56 tuổi, trú tại Làng Bông) là anh trai ruột của Hiển, có liên quan trong vụ mua bán trái phép chất ma túy trên.
Về phía Kiên, sau khi thực hiện hành vi phạm tội, anh ta cũng vắng mặt khỏi địa phương. Căn cứ vào hồ sơ, tài liệu thu thập được, cơ quan CSĐT Công an tỉnh Lào Cai đã ra quyết định truy nã Kiên về hành vi mua bán trái phép chất ma túy.
Sau khi Phòng Cảnh sát TNTP Công an tỉnh Lào Cai được thành lập, đơn vị đã tham mưu cho lãnh đạo Công an tỉnh xác lập chuyên án, xác minh, truy bắt đối tượng Kiên.
Vào thời điểm đó, những người sống xung quanh chỉ biết rằng, Mến vợ Kiên đang mang thai, còn cụ thể họ có bao nhiêu đứa con thì không ai biết. Sau khi Kiên bỏ đi, Mến cũng bế con về nhà bà ngoại, sau đó thì "bặt vô âm tín".
Cùng với người chỉ huy dày dạn kinh nghiệm, Thượng tá Đỗ Mạnh Tiến, Trưởng phòng Cảnh sát TNTP, Công an tỉnh Lào Cai, Trung tá Vũ Văn Hạnh cùng các thành viên Đội 2 một lần nữa dựng lại toàn bộ lai lịch, nhân thân của Kiên cũng như họ hàng của Phan Thị Mến.
Trong quá trình xác minh, tổ trinh sát đã gặp không ít khó khăn vì thời điểm vụ án xảy ra quá lâu, khi tra cứu trong hồ sơ tư pháp, cũng không thấy vợ chồng Kiên đăng ký khai sinh cho con. Đồng thời, người thân của vợ chồng Kiên đã thay đổi rất nhiều về địa bàn sinh sống...
Với quyết tâm truy bắt đối tượng đến cùng, việc xác minh được thực hiện ở rất nhiều địa phương như Nam Định, Hà Nam, Thanh Hóa, Lâm Đồng, Gia Lai và Lào Cai. Đặc biệt, trong gia đình của Kiên và Mến có biến cố lớn như bố, mẹ vợ, bố đẻ cũng như anh ruột chết thì gia đình Kiên không xuất hiện. Việc xác minh, truy bắt đối với Kiên có những giai đoạn tưởng chừng như đi vào bế tắc.
Ban chuyên án đã đánh giá, nhận định đúng đối tượng và tình hình là đối tượng đã tạo được vỏ bọc vững chắc, từ đó đã đưa ra hướng xác minh phù hợp cho từng kế hoạch trong từng giai đoạn cụ thể.
Một tổ công tác về quê của Kiên xác minh xác định, Nguyễn Văn Kiên, tức Nguyễn Văn Bạo hiện đang làm bảo vệ hợp đồng cho Ủy ban Mặt trận Tổ quốc huyện An Lão, còn vợ là Phan Thị Hằng (tức Phan Thị Mến) đang làm cấp dưỡng cho trường mầm non cùng huyện.
Trưa 19-4, tổ công tác phối hợp với Công an địa phương cho mời Kiên (tức Bạo) về trụ sở Công an huyện để làm việc. Trung tá Vũ Văn Hạnh nhớ lại: Nguyễn Văn Kiên rất bình tĩnh, mặt anh ta tỉnh queo. Kiên khẳng định không liên quan đến vụ án và cho rằng Công an đã bắt nhầm người... Trong quá trình bắt giữ Kiên có một kỷ niệm mà anh em trinh sát còn ấn tượng mãi. Vào khoảng 12h cùng ngày, sau khi tạm giữ Kiên, một tổ công tác đến nơi vợ của anh ta đang làm việc.
Ban đầu, hiệu trưởng nhà trường có vẻ không hài lòng vì đó là buổi giữa trưa. Khi ấy, anh em cũng đói cồn cào vì cả buổi sáng chưa có thứ gì vào trong bụng, vẫn phải vui vẻ nhờ cô cộng tác... nhưng vẫn bị phê bình vì đang là giờ nghỉ. Trong tình huống ấy, họ buộc phải thông báo, Bạo chính là Kiên, đối tượng có lệnh truy nã đặc biệt về tội mua bán trái phép chất ma túy và yêu cầu nhà trường hợp tác.
Bằng sự mưu trí của tổ công tác và các tài liệu thu thập được, cộng với sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị, Nguyễn Văn Kiên đã phải cúi đầu thừa nhận việc đội lốt em trai của mình là Nguyễn Văn Bạo để làm ăn, sinh sống và trốn tránh sự truy bắt của pháp luật. Vợ Kiên đã lấy tên là Phan Thị Hằng, sau đó cắt khẩu từ Sơn Hà, Bảo Thắng, Lào Cai cùng 2 con vào huyện An Lão, Bình Định và nhập khẩu cho Kiên bằng giấy đăng ký kết hôn được cấp lại...