Nghịch lý từ dự án xây dựng khu tái định cư vùng Lim

Thứ Năm, 12/07/2018, 07:39

Tháng 3-2009, UBND tỉnh Thừa Thiên- Huế có Quyết định số 548/QĐ-UBND về việc phê duyệt tiếp nhận dự án “Xây dựng khu tái định cư vùng Lim, thôn Chầm”, do Bộ Ngoại giao Đức và Tổ chức Solidarity Service International (SoDi) tài trợ, với tổng vốn hơn 7,8 tỷ đồng.

Gần 10 năm trước, hàng chục hộ dân được di dời đến khu tái định cư (TĐC) vùng Lim, thôn Chầm (nay thuộc tổ 12 phường Hương Hồ, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên- Huế), với mục đích khai thác hiệu quả đất sản xuất, trồng rừng, phát triển chăn nuôi… Thế nhưng, đến nay, người dân TĐC vùng Lim lại chưa được cấp đất sản xuất như chủ trương của dự án…

Mục tiêu của dự án nhằm khai thác tiềm năng 211ha đất vùng gò đồi Hương Hồ đã được làm sạch bom mìn và vật liệu chưa nổ để xây dựng khu TĐC cho 60 hộ nghèo, thiếu đất sản xuất của địa phương này. Ngoài ra, dự án sẽ thực hiện các mô hình sản xuất an toàn, hiệu quả như khai thác, sản xuất 45ha đất nông nghiệp, trồng mới 120ha rừng, phát triển chăn nuôi và các nghề tiểu thủ công nghiệp, phát triển du lịch sinh thái… qua đó giải quyết việc làm trực tiếp cho 130 lao động, góp phần xóa đói giảm nghèo cho người dân Hương Hồ.

Tiếp theo, sẽ tiếp nhận thêm 40 hộ dân, đưa tổng số hộ dân lên 100 hộ, giải quyết việc làm cho hơn 200 lao động và trên 500 người được hưởng lợi. Để thực hiện dự án, UBND phường Hương Hồ đã xét chọn 60 hộ dân thuộc diện nghèo, khó khăn, đông con, thiếu đất sản xuất để di dời lên khu TĐC vùng Lim.

Ông Trần Mạnh Hùng, Chủ tịch UBND phường Hương Hồ cho biết, địa phương rất phấn khởi khi được tỉnh chọn làm nơi thực hiện dự án xây khu TĐC để giãn dân lên vùng Lim. Tuy nhiên có một nghịch lý là đến nay, sau gần 10 năm thực hiện dự án thì cơ sở hạ tầng, điện, đường, trường học đều đầy đủ… nhưng người dân lại thiếu đất sản xuất.

Có không ít hộ dân ở khu TĐC vùng Lim bỏ lại nhà cửa để về nơi ở cũ do không có đất sản xuất.

“Ngoài số tiền hỗ trợ 28 triệu đồng xây dựng nhà ở, chủ trương dự án sẽ phân lô, giao đất trồng rừng 120ha và mỗi hộ dân sẽ được giao bình quân 2,5ha đất, trong đó có 2ha đất lâm nghiệp và 0,5 ha đất nông nghiệp. Thế nhưng đến nay, hạng mục cấp đất lâm nghiệp cho người dân sản xuất vẫn chưa được thực hiện”, ông Hùng khẳng định.

Để tìm hiểu rõ về dự án này, chúng tôi tìm đến khu TĐC vùng Lim. Đến nơi, hiện ra trước mắt chúng tôi, giữa bạt ngàn rừng keo lá tràm là những căn nhà cấp 4 cửa khóa then cài, không có người ở. Tình cờ gặp ông Hoàng Như Sấm (68 tuổi), một trong những hộ dân đầu tiên xung phong đến ở khu TĐC vùng Lim, chúng tôi được ông mời vào nhà trò chuyện.

Ông Sấm phàn nàn: “Mang tiếng là người lên vùng đất mới này đầu tiên nhưng vợ chồng tui cũng nghèo lắm. Do không có đất rừng để trồng cây, thu nhập cả gia đình chỉ phụ thuộc vào vườn cây ăn quả và số ít diện tích rừng keo lá tràm thu hoạch luân phiên 5 năm một lần. Cũng vì thiếu đất sản xuất nên 2 người con đã ra ở riêng bám trụ lại vùng gò đồi này sống bằng nghề ươm cây keo giống để bán cho các chủ rừng”.

Cách nhà ông Sấm không xa là căn nhà cấp 4 còn chưa tô trát của vợ chồng anh Mai Văn Duy (40 tuổi). Anh Duy quê gốc ở thôn Xước Dũ, phường Hương Hồ. Gia đình đông con, thiếu đất ở nên khi có chủ trương dự án giãn dân, anh liền viết đơn đăng ký gửi UBND phường Hương Hồ để xung phong đến nơi ở mới.

“Lúc đầu mới lên đây cũng hăm hở lắm. Nhưng cũng như các hộ dân khác, vợ chồng mình được phía dự án hỗ trợ tiền xây dựng nhà ở cùng mấy sào đất vườn, riêng 2ha đất sản xuất như cam kết thì phía dự án vẫn “đang nợ” và đợi nhiều năm vẫn chưa thấy cấp. Không có đất rừng, hai vợ chồng phải đi làm thuê bóc vỏ tràm để kiếm tiền nuôi hai đứa con nhỏ ăn học”, gạt mồ hôi trên mặt, anh Duy nói.

Trò chuyện với chúng tôi, ông Đồng Sỹ Bôn, tổ trưởng tổ dân phố 12, phường Hương Hồ cũng không giấu được lo lắng khi ngày càng có nhiều hộ dân rời bỏ nhà cửa ở vùng Lim chuyển về nơi ở cũ.

Ông Bôn trăn trở: “Ban đầu có 60 hộ dân với khoảng hơn 200 nhân khẩu chuyển vào khu TĐC để làm kinh tế, sản xuất trồng rừng theo đúng chủ trương dự án. Thế nhưng vì thiếu đất sản xuất, trong khi đất ở lẫn đất vườn được cấp bình quân 2.000m2/hộ, nhưng khô cằn sỏi đá nên các hộ như Nguyễn Văn Phước, Ngô Em, Nguyễn Văn Hải, Đặng Văn Bảo… đã lần lượt bỏ về nơi ở cũ. Hiện chỉ còn hơn 30 hộ dân còn bám trụ lại vùng Lim”.

Qua tìm hiểu, ngoài thiếu đất sản xuất cấp cho người dân thì dự án khu TĐC vùng Lim còn lãng phí nguồn lực đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng. Bởi lẽ, trước khi người dân đến ở, dự án đã triển khai xây dựng 1 nhà mẫu giáo bán trú phục vụ cho 20-25 cháu; 1 nhà sinh hoạt cộng đồng với quy mô sinh hoạt 60 người/lượt và một dãy nhà 3 phòng học cho 3 lớp ghép bậc Tiểu học.

Tuy nhiên, do số hộ dân rời bỏ khu TĐC vùng Lim quá nhiều, số lượng học sinh quá ít, độ tuổi không đồng đều không thể mở lớp học… nên hiện các công trình trên đều đang trong tình trạng bỏ hoang, xuống cấp. Trở lại trụ sở UBND phường Hương Hồ, ông Trần Mạnh Hùng vẫn trăn trở nói với chúng tôi: “Mục tiêu dự án sẽ định cư cho 60 hộ gia đình, xóa nghèo đói cho các hộ trong vùng dự án khi mỗi hộ sẽ có thu nhập trên dưới 30 triệu đồng, góp phần kéo giảm tỷ lệ nghèo cho địa phương, hình thành khu dân cư trù phú trong tương lai. T

hế nhưng, tất cả con số này chỉ là niềm mơ ước của bà con vùng Lim suốt gần 10 năm qua. Vì thế, qua mỗi cuộc họp HĐND, mỗi lần tiếp xúc cử tri, chính quyền địa phương và người dân đã nhiều lần có ý kiến, đề xuất, mong các cơ quan chức năng xem xét hỗ trợ, giải quyết cấp đất sản xuất cho người dân vùng Lim, nhưng rốt cuộc đến nay vẫn chưa được giải quyết. Không biết người dân TĐC vùng Lim còn chờ đợi tới bao giờ…”.

Anh Khoa