Ùn ùn nhập viện do lạm dụng bia rượu: Thấy... quan tài nhưng chưa đổ lệ!?

• Nhiều người tử vong do ngộ độc rượu methanol: Ai sẽ phải chịu trách nhiệm?
• Báo động rối loạn tâm thần do nghiện rượu
• 7 người đang nằm cấp cứu tại BV Bạch Mai vì rượu

Đó là chia sẻ của TS. Vũ Trường Khanh - Trưởng khoa Tiêu hóa (BV Bạch Mai) với báo giới vào chiều 8-3, sau thời gian dài liên tục chứng kiến ngày nào cũng có nhiều bệnh nhân nhập viện do lạm dụng rượu.

Nhìn dãy giường bệnh nối dài là các bậc “mày râu” nằm tiều tụy, run rẩy vì bệnh xơ gan, ung thư gan, hay viêm tụy ở Khoa Tiêu hóa, không ai nghĩ đó là những người đàn ông khỏe mạnh mới hôm nào còn hùng dũng hô rất to “dô, dô” bên bàn nhậu, như thể bệnh tật không dám động tới mình. 

Một người đàn ông bị sảng rượu còn la hét, đập chân đập tay ầm ầm khiến các y tá rất vất vả, đến mức phải buộc chân tay bệnh nhân vào thành giường. Đó là một phần hệ lụy của rượu mà chúng tôi chứng kiến ở BV Bạch Mai chiều 8-3.

Một bệnh nhân bị sảng rượu phải buộc tay vào thành giường để không đập phá

TS. Vũ Trường Khanh lo lắng khi mỗi năm, chỉ riêng Khoa Tiêu hóa của BV Bạch Mai phải điều trị cho trên 7.200 bệnh nhân, tức là mỗi tháng khoảng 600 người, trong đó, đa phần là xơ gan do rượu, chưa kể số bệnh nhân bị viêm tụy cấp, xuất huyết tiêu hóa đang gia tăng. 

Riêng dịp Tết vừa qua, ngày nào cũng có 5-10 người nhập viện vì viêm tụy, nhiều trường hợp viêm tụy cấp rất nặng. Đáng lưu ý khi số người mắc bệnh do rượu giờ đang phổ biến ở những người độ tuổi từ 30-35.

Theo TS. Vũ Trường Khanh, những người đã bị tổn thương do viêm tụy cấp thì dù có hồi phục, kể cả bỏ bia rượu, sẽ vẫn bị viêm tụy tái đi, tái lại, dẫn đến xơ hóa tụy, rồi bị tiểu đường, suy tụy ngoại tiết, biến chứng viêm tụy mãn như sỏi tụy, giãn ống tụy, làm bệnh nhân đau đớn và sẽ phải nằm viện lâu dài, thậm chí ung thư hoặc tử vong. Những người viêm tụy dễ mắc bệnh tiểu đường, sống lay lắt.

Một điều nữa được TS. Vũ Trường Khanh lưu ý các bậc mày râu là, rượu –kể cả rượu ngâm thảo dược - không hề tốt cho sức khỏe hay tăng “nam tính” như nhiều người lầm tưởng. Trái lại, rượu làm xơ gan sẽ khiến cơ quan sản xuất nội tiết tố nam bị teo nhỏ. Nam giới xơ gan có triệu chứng vú to.

Mỗi năm có hơn 3.000 bệnh nhân xơ gan do rượu điều trị ở BV Bạch Mai (ảnh chụp chiều 8.3)

Một trong những biểu hiện cũng nguy hiểm do rượu mang lại là sảng rượu. Khoa Tiêu hóa thường xuyên phải tiếp nhận các bệnh nhân này, có ngày tới 4-5 người, chủ yếu ở độ tuổi 30 - 40. 

Triệu chứng này hay gặp ở những người nghiện rượu nặng đến mức sức khỏe đã yếu vẫn uống, thậm chí không ăn được cơm nhưng vẫn uống. Khi bị sốt, biến chứng xơ gan, xuất huyết tiêu hóa phải đi điều trị thì do bị dừng rượu đột ngột nên họ bị hội chứng sảng rượu, la hét, đập phá, hoảng loạn, vật vã. 

Lúc đó bệnh đã diễn biến nặng và không dễ điều trị vì trên nền xơ gan, nhiều khi khó phân biệt được sảng rượu và tiền hôn mê gan. Một số bệnh nhân bị suy gan nặng, lại có hội chứng cai thì nằm im, hôn mê hoặc vĩnh viễn không tỉnh lại.

Một điều mà TS. Khanh cảnh báo các bậc mày râu ở Việt Nam nữa là tỉ lệ ung thư thực quản ở đàn ông nước ta rất cao so với phụ nữ. Bởi phần lớn người bị ung thư thực quản là do nghiện rượu, hút thuốc lá. Nhưng những người mắc bệnh này lại thường đến viện rất muộn, chỉ khi có triệu chứng nuốt khó, không nuốt được nữa mới chịu gặp bác sĩ. “Với tốc độ dùng bia, rượu như hiện nay, chắc chắn ung thư thực quản sẽ trở thành tỷ lệ vượt trội ở Việt Nam” - TS. Vũ Trường Khanh nhấn mạnh.

Nhiều người quan niệm sai lầm rằng rượu tự nấu không khử được andehit nên mới nguy hiểm, còn rượu nhập, được chưng cất tốt là không sao. Thực ra, ethanol vào cơ thể chuyển hóa là gây tổn thương tế bào gan, gây xơ gan và ung thư gan.

Uống bia tưởng nhẹ hơn sẽ ít nguy hiểm, nhưng mọi người lại thường uống với số lượng lớn thì tác hại không khác gì rượu whisky. Vì thế nếu thường xuyên uống rượu, bia, kể cả rượu vang (độ cồn nhẹ nhất là khoảng 12 độ), thì xơ gan, ung thư gan chỉ là vấn đề thời gian.

Về rượu thuốc, TS. Khanh cho rằng, nếu sử dụng rượu ngâm thảo dược –còn gọi là rượu thuốc không rõ nguồn gốc thì nguy cơ ngộ độc gây viêm gan càng nhiều. 

Bởi người bệnh không chỉ ngộ độc do thuốc mà còn tổn thương gan mãn tính do rượu. Việc uống thuốc giải rượu cũng không có tác dụng vì ethanol vào cơ thể đều chuyển hóa thành chất có hại, hay nhiều người uống hạ men gan để tiếp tục uống được rượu cũng là quan điểm sai lầm, vì dù có dùng thuốc thì việc viêm gan và phá hủy tế bào gan vẫn diễn ra.

TS. Khanh khuyến cáo, những người đang sử dụng bia, rượu đừng chờ biểu hiện bệnh mới đi khám, mà nên kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng/lần để nếu phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, kịp thời điều trị.