Hơn 90% người bị tiền đái tháo đường nhưng không biết mình mắc bệnh

Thứ Bảy, 23/11/2019, 13:43

Việt Nam hiện có 5 triệu người mắc bệnh đái tháo đường (ĐTĐ), ước tính cứ 20 người trưởng thành thì có 1 người bệnh. Tỷ lệ người mắc bệnh ĐTĐ tăng gần gấp đôi trong vòng 10 năm qua. Theo thống kê, năm 2015 nước ta có gần 53.500 trường hợp tử vong có liên quan đến ĐTĐ, đứng thứ 3 trong số các nguyên nhân gây tử vong ở Việt Nam.

Tuổi mắc bệnh đang ngày càng trẻ hóa và biến chứng của bệnh ngày càng phức tạp, nặng nề.

Thế nhưng, vấn đề nhức nhối là bệnh nhân thường trải qua thời kỳ tiền ĐTĐ trước khi mắc ĐTĐ mà không biết. Tiền ĐTĐ là giai đoạn có rất sớm, nhưng hơn 90% người bị không biết mình mắc bệnh. Đây là thông tin được GS.TS Trần Hữu Dàng, Chủ tịch Hội Nội tiết – ĐTĐ Việt Nam cảnh báo tại Chương trình tầm soát tiền ĐTĐ vì phúc lợi bệnh nhân tổ chức vào ngày 23/11.

Tiền ĐTĐ là một trong những vấn đề thời sự nóng hổi trên thế giới hiện nay. Theo số liệu của Liên đoàn ĐTĐ thế giới, năm 2017 ước tính có 1/14 dân số trưởng thành mắc tiền ĐTĐ, tương đương 352 triệu người. Riêng khu vực Đông Nam Á, số người mắc tiền ĐTĐ dự đoán tăng từ 29 triệu người năm 2017 lên 50 triệu người vào năm 1945.

GS.TS Trần Hữu Giàng trả lời phỏng vấn

Còn ở Việt Nam, theo điều tra dịch tễ năm 2012, tỷ lệ mắc tiền ĐTĐ thường cao hơn gấp đôi so với ĐTĐ (5,4% so với 13,7%). Mặt khác, theo kết quả điều tra năm 2015 của Bộ Y tế, 68,9% người tăng đường huyết chưa được phát hiện.

Tiền ĐTĐ nếu không điều trị kịp thời sẽ dẫn đến tăng nguy cơ mắc ĐTĐ tuýp 2 và cuối cùng là các biến chứng nguy hiểm do ĐTĐ như giảm thị lực, mù lòa, bệnh tim mạch, đột quỵ, suy thận, đoạn chi..Trong các biến chứng mạch máu lớn của ĐTĐ, biến chứng trên tim mạch là nguyên nhân gây tử vong thường gặp nhất ở bệnh nhân ĐTĐ với 2 biểu hiện lâm sàng là bệnh mạch vành và đột quỵ.

Mặt khác, theo số liệu thống kê từ các nghiên cứu thì 11% người tiền ĐTĐ sẽ tiến triển thành ĐTĐ mỗi năm; 15-30% người tiền ĐTĐ sẽ mắc ĐTĐ trong vòng 5 năm, ước tính con số này lên đến 50% trong vòng 10 năm. Thông thường, phụ nữ mắc ĐTĐ thai kỳ có 20-60% nguy cơ tiến triển thành ĐTĐ trong vòng 5-10 năm sau khi mang thai.

Theo GS Trần Hữu Dàng, ĐTĐ là bệnh thầm lặng, 90% người bệnh không có triệu chứng, nếu không phát hiện và điều trị kịp thời sẽ chuyển sang giai đoạn nặng. ĐTĐ là bệnh không thể chữa lành nhưng ĐTĐ có thể trở lại bình thường bằng thay đổi lối sống dựa tên áp dụng chế độ dinh dưỡng lành mạnh và tăng mức độ hoạt động thể chất.

Ký biên bản ghi nhớ Chương trình tầm soát tiền ĐTĐ vì phúc lợi bệnh nhân

“Đã đến lúc cần quan tâm nghiêm túc và đúng mức về tiền ĐTĐ. Thực tế thì hầu hết mọi người chỉ phát hiện mình bị tiền ĐTĐ qua các đợt khám sức khoẻ hoặc qua chương trình khám sàng lọc ĐTĐ, hoặc tình cờ khám, điều trị bệnh nào đó" -GS Dàng nói.

Để giúp người dân có nguy cơ mắc tiền ĐTĐ được tầm soát sớm một cách sâu rộng tại các bệnh viện là cách hiệu quả để ngăn chặn ĐTĐ trong cộng đồng, Hội nội tiết ĐTĐ Việt Nam phối hợp cùng Merck Export GmbH Việt Nam (Merck Việt Nam) ký kết biên bản ghi nhớ “Chương trình tầm soát tiền ĐTĐ vì phúc lợi bệnh nhân”. Chương trình giúp chẩn đoán sớm tiền ĐTĐ miễn phí ở những bệnh nhân có nguy cơ cao: thừa cân, tăng huyết áp, gia đình có tiền sử người bị ĐTĐ, rối loạn mỡ máu...

Chương trình dự kiến thực hiện từ tháng 11/2019 cho đến năm 2020 trên 2.500 đối tượng nguy cơ cao tiền ĐTĐ tại 6 bệnh viện lớn trên cả nước, bao gồm: Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Đại học Y Dược, Bệnh viện Trung ương Huế, Bệnh viện Nội tiết Nghệ An, Bệnh viện Nội tiết Trung ương, Bệnh viện Tim Hà Nội.

Trần Hằng