Nhiều phức tạp nảy sinh khi thực hiện tiêu chuẩn khí thải mới

• Cân nhắc lùi lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro 4 đối với xe tải và xe khách
• Hơn nửa số xe máy chưa đạt tiêu chuẩn khí thải
• Từ 1/7/2006: Áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe cơ giới
• Sẽ áp dụng tiêu chuẩn khí thải ôtô tại 4 thành phố lớn

Điều này sẽ gây khó khăn cho các cơ quan quản lý nhà nước khi thực hiện quản lý về thuế, phí, chống gian lận thương mại; khó khăn cho các doanh nghiệp đầu mối, các thương nhân phân phối xăng dầu, do phải đầu tư thêm về hạ tầng hệ thống phân phối, hệ thống quản lý nội bộ; và khó khăn cho người tiêu dùng trong việc lựa chọn loại xăng dầu phù hợp.

Đây là thông tin vừa được Bộ Công Thương cho biết ngày 11-10, khi thời điểm chính thức triển khai Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải của ôtô, xe máy thực hiện Quyết định số 49/2011 của Thủ tướng sẽ bắt đầu trong vài tháng tới. 

Hiện nay, tất các loại xe ôtô, xe môtô hai bánh có lắp động cơ nhiệt đang lưu thông và sản xuất mới ở Việt nam có tiêu chuẩn khí thải mức 2 (EURO 2) và sử dụng nhiên liệu xăng hoặc diesel có chất lượng tương ứng với các quy chuẩn do Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành.

Việc tồn tại 3 loại nhiên liệu khác nhau cho các phương tiện lưu thông từ năm 2017 sẽ nảy sinh rất nhiều phức tạp. Ảnh: Thiện Hoàng.

Nhằm hạn chế phát thải các khí độc hại gây ô nhiễm không khí, đặc biệt là tại các đô thị lớn, góp phần bảo vệ môi trường, Thủ tướng đã ban hành Quyết định 49 với lộ trình cụ thể từ 1-1-2017 các loại xe ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và từ 1-1-2022 phải đáp ứng tiêu chuẩn mức 5.

Đối với các loại xe môtô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 3 từ ngày 1-1-2017.

Như vậy, kể từ đầu năm tới, các loại ôtô, xe máy đã được đưa vào sử dụng trước thời điểm đó sẽ phải đáp ứng tiêu chuẩn khí thải mức 2; nhưng các loại xe máy đưa vào sử dụng sau đó sẽ phải đáp ứng mức 3, và ô tô sẽ phải đáp ứng mức 4.

Được biết, Bộ Giao thông vận tải đã xây dựng và ban hành QCVN 86:2015/BGTVT về tiêu chuẩn khí thải mức 4 đối với xe ôtô sản xuất và lắp ráp mới; chuẩn bị năng lực kỹ thuật, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ việc kiểm tra khí thải.

Bộ Tài chính đã phối hợp với Bộ Giao thông Vận tải xây dựng và ban hành biểu phí thử nghiệm khí thải. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã sửa đổi và ban hành QCVN 1:2015/BKHCN quy định các chỉ tiêu kỹ thuật đối với xăng, nhiên liệu diesel, nhiên liệu sinh học với các mức; ban hành các tiêu chuẩn Việt Nam về nhiên liệu, các quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về khí thải xe môtô và ôtô.

Hiệp hội các nhà sản xuất ôtô Việt Nam cũng đã cho biết, để có thể cung cấp ra thị trường ôtô đạt tiêu chuẩn khí thải mức 4 từ đầu năm 2017, các nhà sản xuất ôtô đã chuẩn bị cho kế hoạch sản xuất và lắp ráp từ thời gian trước.

Theo Quyết định của Thủ tướng, xăng dầu cũng phải đáp ứng các yêu cầu tương ứng với tiêu chuẩn khí thải. Như vậy đồng nghĩa với việc sẽ có nhiều loại xăng dầu với tiêu chuẩn khác nhau cùng tồn tại.

Điều này sẽ nảy sinh rất nhiều phức tạp, đơn cử như xe đưa vào sử dụng sau 1-1-2017 sẽ phải mua 1 loại xăng khác (với giá có thể cao hơn) so với các xe sử dụng trước đó, nhưng việc giám sát xem các chủ xe có tuân thủ không hoàn toàn bất khả thi. Thêm vào đó, việc đầu tư hạ tầng cho lộ trình phân phối này cũng sẽ không đơn giản trong ngày một ngày hai.

Được biết, Thủ tướng đã giao Bộ Công Thương "chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành liên quan bảo đảm sản xuất, nhập khẩu và cung ứng nhiên liệu sử dụng cho xe cơ giới có chất lượng theo đúng quy chuẩn kỹ thuật quốc gia" và Bộ này đã phối hợp với các Bộ: Giao thông Vận tải, Khoa học và Công nghệ, Tài chính; một số đầu mối về sản xuất và kinh doanh xăng dầu như Tập đoàn Dầu khí Việt Nam, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam; các hiệp hội và các đơn vị liên quan bàn bạc, đánh giá tình hình.

Bộ Công Thương cũng đã tổng hợp các ý kiến của các Bộ, ngành về lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với xe ôtô, xe môtô hai bánh sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới; về tình hình sản xuất và kinh doanh xăng dầu; về hiện trạng các loại xe ôtô, xe môtô hai bánh có lắp động cơ nhiệt đang lưu thông và sản xuất mới; về ảnh hưởng đến Dự án hỗ trợ Chương trình biến đổi khí hậu và tăng trưởng xanh và báo cáo Thủ tướng các giải pháp. 

Bộ này cho rằng tình hình triển khai sẽ nảy sinh nhiều phức tạp, tuy nhiên chưa tiết lộ rõ các giải pháp.