Vỡ đường ống nhà máy Alumin Nhân Cơ: Lãnh quả đắng từ công nghệ lạc hậu của Trung Quốc

• Dự án Alumin Nhân Cơ ưu tiên đào tạo công nhân người dân tộc thiểu số
• Alumin Nhân Cơ ưu tiên đào tạo công nhân người dân tộc

TS Nguyễn Thành Sơn, nguyên Trưởng Ban chiến lược Tập đoàn Than Khoáng sản Việt Nam (TKV) cho rằng, sự cố này là tương đối nghiêm trọng do nhà máy mới đang trong quá trình thử nghiệm, chưa vận hành chính thức. Các tổ hợp nhà máy bauxite đều sử dụng công nghệ lạc hậu từ Trung Quốc – công nghệ thải bùn đỏ ướt, trong khi hầu hết các nước trên thế giới đều đã chuyển đổi sang công nghệ thải bùn đỏ khô. 

“Từ năm 2000, các nước trên thế giới đã không còn sử dụng công nghệ thải bùn đỏ ướt. Với công nghệ ướt, bùn thải còn lẫn chất lỏng. Chất lỏng này không phải là nước mà là xút, có thể gây bỏng nặng. Với công nghệ khô, xút được thu hồi hết trong nhà máy trước khi thải ra ngoài. Công nghệ lạc hậu này Trung Quốc chỉ áp dụng thử nghiệm ở Việt Nam. Nhà thầu Trung Quốc cũng hoàn toàn không có kinh nghiệm về bauxite Tây Nguyên” – ông Sơn nói.

Nhà máy Alumin Nhân Cơ.

Theo ông Sơn, vấn đề mấu chốt của bauxite Tây Nguyên hiện nay là công nghệ. Chuyển đổi công nghệ từ ướt sang khô không khó khăn nhưng sẽ phải tốn thêm chi phí từ 10-15 triệu USD. Vấn đề còn lại chính là TKV– chủ đầu tư dự án có chấp nhận chi thêm tiền để chuyển đổi hay không. 

Về việc các tổ hợp bauxite Tây Nguyên liên tục báo lỗ, TS Sơn nhận định: “Chắc chắn là lỗ. Thứ nhất vì giá trên thế giới đang xuống thấp. Thứ 2 là do cách làm của TKV. Với công nghệ ấy thì chỉ suốt ngày đi sửa chữa, chắp vá. Công nghệ lạc hậu khiến phải tiêu hao nguyên liệu đầu vào rất lớn, phải sử dụng nhiều lao động”.

Từng là Thứ trưởng Bộ Tài nguyên – Môi trường, GS Đặng Hùng Võ cho biết, đây không phải là lần đầu tiên xảy ra sự cố. Trước đó đã xảy ra sự cố tràn bùn đỏ ở tổ hợp nhà máy Tân Rai. 

“Nhiều nước khai thác bauxite nhưng không xảy ra cái gì. Mấu chốt vẫn là công nghệ tiên tiến và an toàn. Công nghệ mà Trung Quốc sử dụng ở Việt Nam quá lạc hậu. Bản thân Trung Quốc cũng để cho tình trạng ô nhiễm môi trường quá mức cho phép ngay tại đất nước họ. Chúng ta trao quyền chủ động cho doanh nghiệp nhưng buộc họ phải chi nhiều hơn cho công tác bảo vệ môi trường” – GS Võ nói thêm.