Khai thác cát, sỏi trái phép “băm nát” sông A Lin

• Tăng cường liên kết phòng, chống khai thác cát trái phép tại TP Hồ Chí Minh
• Ngăn chặn tình trạng khai thác cát trái phép trên sông Lô
• Bắt quả tang nhiều phương tiện khai thác cát trái phép trên sông Hương

Thời gian gần đây, khu vực sông A Lin đoạn qua xã Hồng Trung, huyện A Lưới, đoạn nằm ngay dưới chân đập dự án thủy điện của Công ty CP thủy điện Trường Phú (gọi tắt Công ty Trường Phú) xảy ra tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép quy mô lớn. 

Do nhà máy thủy điện A Lin B1 (Công ty Trường Phú làm chủ đầu tư) đang trong giai đoạn thi công, chưa tích nước nên mực nước tại đây khá thấp. Vì vậy, các đối tượng đã tiến hành bồi lấp làm đường dẫn ngay tại lòng sông A Lin để tiến hành khai thác cát sỏi, trái phép. Dọc theo tuyến đường dẫn này còn có các hố rộng khoảng 30 - 40 m2, sâu 0,6 - 0,8 m và một số bãi cát, sỏi hàng chục khối nằm rải rác trên tuyến đường dẫn.

Khu vực sông A Lin bị các doanh nghiệp khai thác cát, sỏi trái phép "băm nát".

Việc khai thác và tận thu cát, sỏi trên sông A Lin đã gây ảnh hưởng đến dòng chảy của dòng sông vào mùa mưa lũ và để lại nhiều hệ lụy về môi trường. Ông T., một hộ dân ở xã Hồng Trung có nương rẫy sát với điểm khai thác cát, sỏi này cho biết: “Trong thời gian dài, các phương tiện, máy móc được doanh nghiệp đưa vào khai thác rầm rộ cả ngày lẫn đêm. Tuy nhiên không biết vì sao mấy hôm trước số máy móc này đã được chuyển đến nơi khác. Họ đã lợi dụng dòng sông khô cạn trong mùa nắng hạn để đào bới lấy hết cát, sỏi. Sau khi sàng lọc lấy cát mịn mang đi, một số đống cát lẫn sỏi còn bị bỏ lại tại hiện trường…”.

Đoạn đường dẫn giữa lòng sông A Lin vẫn còn nguyên dấu bánh xe tải vào "ăn cát".

Qua kiểm tra, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Thiên Định nhận định, việc quản lý khai thác cát, sỏi khu vực dự án cũng như khu vực xung quanh dự án thủy điện của Công ty Trường Phú là chưa chặt chẽ và thiếu trách nhiệm dẫn đến tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép quy mô lớn tại sông A Lin.

Do việc khai thác cát sỏi ở đây chỉ phục vụ cho công trình thủy điện nên trách nhiệm đầu tiên thuộc về chủ đầu tư. Vì thế, tỉnh đề nghị Sở TN&MT phối hợp với Phòng Cảnh sát môi trường và UBND huyện A Lưới thành lập đoàn thanh tra việc thực hiện khai thác cát, sỏi tại khu vực này có đúng theo giấy phép của UBND tỉnh cấp cho Công ty Trường Phú hay chưa. 

Dù máy móc, phương tiện khai thác cát đã được vận chuyển đi nơi khác, nhưng dọc 2 bên dòng sông A Lin vẫn còn những đống cát, sỏi lớn bị bỏ lại như thế này.

Đồng thời cần làm rõ khối lượng cát, sỏi đã được khai thác bao nhiêu và sử dụng vào công trình dự án như thế nào; thanh tra việc sử dụng khoáng sản của các đơn vị đang thi công, cụ thể là việc nhập khoáng sản để thi công công trình dự án phải có chứng từ, hóa đơn rõ ràng, chứng minh nguồn gốc khai thác để có cơ sở xử lý. 

Đối với phần khai thác ngoài mỏ được UBND tỉnh cấp phép khai thác thì phải thực hiện truy thu, xử phạt. “Nếu tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép tiếp tục tiếp diễn và ngày càng nghiêm trọng thì tỉnh sẽ có biện pháp đình chỉ, tạm ngưng hoạt động của dự án thủy điện để xử lý”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Thiên Định khẳng định.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế Phan Thiên Định (người đứng) cùng đoàn kiểm tra liên ngành làm việc với đại diện chủ đầu tư Công ty Trường Phú và UBND huyện A Lưới về tình hình khai thác cát, sỏi trái phép ở sông A Lin vào ngày 2-7.

Trước đó, đầu năm 2019, UBND huyện A Lưới đã ra quyết định xử phạt Công ty TNHH Phú Bảo Hân 40 triệu đồng do khai thác cát trái phép tại sông A Lin. Tuy nhiên sau đó, vì sự buông lỏng trong công tác quản lý của chính quyền địa phương lẫn chủ đầu tư dự án thủy điện nên tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên con sông này vẫn tiếp diễn.