Hiểm họa từ những tài xế xe khách thiếu đạo đức nghề nghiệp

• Xe khách chạy chui gây tai nạn thảm khốc làm 4 người chết
• 2 ô tô đối đầu, 1 người chết, 9 người bị thương
• Kết quả giám định ADN 10 nạn nhân chết cháy trong vụ tai nạn ở Bình Thuận1

Vụ TNGT xảy ra trên tuyến quốc lộ 1, đoạn qua xã Tịnh Phong, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi, giữa xe khách và 2 ôtô tải xảy ra vào sáng 3-5, đã chứng minh rõ về đạo đức nghề nghiệp yếu kém của tài xế xe khách 16 chỗ.

Hiện trường một vụ tai nạn giao thông liên quan đến xe khách.

Vụ tai nạn này đã làm 4 người tử vong, 5 người bị thương nặng. Qua điều tra của cơ quan chức năng, nguyên nhân được xác định là do ôtô khách 16 chỗ BKS 43B-02633 lưu thông theo hướng từ Bắc vào Nam, đến đoạn đường trên đã cố tình vượt bên phải xe tải chở dăm gỗ BKS 76C-03443 nên bị xe tải này tông văng qua đường ngược chiều; dẫn đến bị xe tải BKS 43S-4336 chạy theo chiều ngược lại, tông trực diện. Hiện, Công an tỉnh Quảng Ngãi đang hoàn tất hồ sơ để khởi tố vụ án, xử lý nghiêm tài xế xe khách, nhưng hậu quả về những mất mát do tài xế xe khách 16 chỗ gây ra không gì bù đắp được.

“Nếu như tài xế này có ý thức hơn, cẩn thận hơn thì vụ TNGT đau lòng đã không xảy ra. Hành vi của tài xế xe khách là hoàn toàn sai, bởi vì cho xe vượt sai quy định, vượt bên phải của xe tải đi cùng chiều”, Đại tá Võ Văn Dương, Phó Giám đốc Công an tỉnh Quảng Ngãi khẳng định.

Rạng sáng 9-5, trên tuyến quốc lộ 1, đoạn qua địa bàn xã Bình Hiệp, huyện Bình Sơn, lại tiếp tục xảy ra một vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng giữa xe khách BKS 35N - 9667 và xe tải BKS 76C – 07609, khiến 1 người chết, 12 người bị thương. Nguyên nhân ban đầu đã được Công an tỉnh Quảng Ngãi xác định là do tài xế xe khách Trần Quốc Cường (25 tuổi, quê tỉnh Ninh Bình; đã tử vong trong vụ TNGT) lái xe vượt ẩu, chạy lấn sang phần đường của ôtô tải BKS 76C-076.09, nên gây ra vụ TNGT nghiêm trọng.

“Lúc đó tôi thấy xe khách chạy rất nhanh rồi lao thẳng sang phía xe chúng tôi. Chúng tôi cố né ra nhưng không được, nên la lên thì xe khách tông thẳng vào luôn. Nhớ lại người còn run”, anh Đinh Xuất, chủ xe tải BKS 76C – 07609, nạn nhân trong vụ TNGT vẫn còn bàng hoàng khi nhắc lại sự việc.

Trên tuyến quốc lộ 1, tình trạng tài xế xe khách coi thường tính mạng hành khách trên xe, đặc biệt là xe khách hiệu Ford Transit 16 chỗ chạy tuyến Đà Nẵng – Quảng Ngãi và Quy Nhơn – Đà Nẵng, diễn ra rất phổ biến. Các tài xế tranh nhau phóng xe chạy bạt mạng trên đường, bất chấp quy định. Hành khách và người dân ở hai bên tuyến quốc lộ 1, ai cũng lo sợ đối với những xe khách “hung thần” này.

Hiện nay, bên cạnh hầu hết các đơn vị kinh doanh vận tải đang cố gắng hoàn thiện quy trình quản lý, nâng cao năng lực kinh doanh và tuân thủ nghiêm các quy định pháp luật về kinh doanh vận tải, vẫn còn tồn tại một bộ phận đơn vị kinh doanh vận tải theo kiểu khoán trắng. Các chủ xe hay các doanh nghiệp, HTX chỉ quan tâm đến việc thu được khoản phí cho thuê thương hiệu, sau đó khoán trắng hoàn toàn cho chủ xe.

Tiếp đến là người chủ xe hầu như không quan tâm đến việc thực hiện các quy định của pháp luật về điều kiện kinh doanh vận tải và giao lại cho lái xe quản lý tất cả các khâu, từ duy tu, bảo dưỡng, sử dụng; thậm chí  giao khoán toàn bộ hoạt động của phương tiện cho lái xe điều hành.

Theo quy định pháp luật và theo đạo đức thông thường của xã hội, lái xe phải có hợp đồng lao động với mức lương ổn định, được đóng bảo hiểm xã hội, được khám sức khoẻ định kỳ... Tuy nhiên, ở những doanh nghiệp này, lái xe hầu như không được hưởng bất kỳ quyền lợi gì.

Ông Đỗ Tiến Đạt, Phó Giám đốc Sở GTVT cho biết: “Tài xế xe khách hầu hết chỉ là người làm thuê, phải một lúc làm nhiều nhiệm vụ tìm kiếm khách, hàng hóa, phục vụ khách trên xe, trách nhiệm pháp lý với Nhà nước... Chính từ những áp lực này dồn họ đến chỗ buộc phải vi phạm quy định pháp luật về thời gian lái xe, phóng nhanh, giành đường, vượt ẩu, thậm chí phải sử dụng chất kích thích thần kinh để duy trì sự tỉnh táo”.

Chính các chủ xe tạo áp lực cho tài xế về doanh số, số lượt, hành trình… làm các tài xế đường dài nếu muốn đảm bảo được thu nhập, việc làm, không bị phạt thường phải lái xe với cường độ cao, ảnh hưởng tới sức khỏe.

Theo Thượng tá Phùng Xuân Định, Trưởng phòng CSĐT tội phạm về ma túy, Công an tỉnh Quảng Ngãi cho biết: “Thực tế cho thấy không ít đơn vị kinh doanh vận tải có tài xế sử dụng chất kích thích như ma túy lén lút khi điều khiển phương tiện giao thông. Nhưng do công tác quản lý của nhiều doanh nghiệp kinh doanh vận tải còn buông lỏng đối với sức khỏe của lái xe nên tình trạng này vẫn tiếp diễn. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến không ít vụ TNGT nghiêm trọng”.

Cũng theo Thượng tá Định, khi sử dụng ma túy, các chất kích thích sẽ tác động lên hệ thần kinh trung ương, tạo ra những ảo giác, trạng thái tinh thần hưng phấn quá độ cho tài xế. Khi hành vi bị điều khiển bởi những tín hiệu được kích thích bằng chất gây nghiện, tài xế không chỉ gây nguy hiểm cho tính mạng của mình, hành khách đi xe mà cả người đi đường.

Tình trạng tài xế phải tranh thủ chạy xe suốt nhiều giờ không nghỉ; mà khi có thời gian nghỉ, nhiều tài xế cũng thức tụ tập đánh bài, nhậu nhẹt nên không bảo đảm sức khỏe và sự tỉnh táo khi điều khiển xe, khiến dễ xảy ra TNGT. Ngủ gật trên đường là điều không tránh khỏi khi cầm lái vào thời điểm “nhạy cảm”...

Trước sự gia tăng TNGT liên quan đến xe khách, tỉnh Quảng Ngãi đã có chỉ đạo về việc tăng cường kiểm soát TTATGT trong hoạt động vận tải khách, yêu cầu các nhà xe chấn chỉnh vi phạm, đồng thời triển khai lực lượng để ngăn chặn xe khách vi phạm.

Đại tá Nguyễn Cao Lũy, Trưởng phòng CSGT đường bộ - đường sắt, Công an tỉnh Quảng Ngãi cho biết, đơn vị đang tập trung bố trí lực lượng để tăng cường xử lý vi phạm của xe khách trên quốc lộ 1, đặc biệt là đối với các vi phạm như phóng nhanh vượt ẩu, chạy quá tốc độ, chạy không đúng phần đường, làn đường... xử lý kiên quyết những vi phạm này của xe khách để giảm thiểu TNGT.

“Đã có quá nhiều vụ TNGT đau lòng liên quan đến xe khách. Do đó, ngoài việc tăng cường xử lý vi phạm xe khách của lực lượng chức năng thì tự thân mỗi tài xế ngồi sau tay lái phải nâng cao đạo đức nghề nghiệp, lái xe có trách nhiệm để ngăn ngừa TNGT”, Đại tá Lũy bày tỏ.