Grab “mua đứt” Uber Đông Nam Á: Quyền lợi của hành khách và lái xe có đảm bảo?
Ngay khi thông tin Grab “thâu tóm” Uber, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, Bộ Giao thông Vận tải (GTVT) đã tổ chức lấy ý kiến các doanh nghiệp, hiệp hội vận tải, chuyên gia về danh mục rà soát điều kiện kinh doanh trong lĩnh vực giao thông vận tải.
Ông Nguyễn Công Hùng - Chủ tịch Hiệp hội Taxi Hà Nội cho biết, hiện tại, taxi truyền thống đang chịu quá nhiều điều kiện kinh doanh, làm giảm khả năng cạnh tranh với loại hình taxi công nghệ (Uber, Grab) mới xuất hiện vài năm gần đây.
 |
| Khi hai hãng sáp nhập thành một, giá cước có bị đẩy lên cao? |
Các điều kiện được ông Nguyễn Công Hùng tạm liệt kê ra bao gồm: Thủ tục kiểm định taxi mét, quy định bắt buộc thực hiện 1 lần/năm; Cấp phép tần số 1 lần/năm dù tần số không thay đổi nhiều; Quy định khám sức khỏe cho người lao động 1 lần/năm; Quy định về đóng bảo hiểm cho người lao động. Những ràng buộc này khiến taxi truyền thống phải chi phí nhiều, không hạ được giá thành để cạnh tranh với taxi công nghệ.
Ông Nguyễn Công Hùng kiến nghị nên bãi bỏ các điều kiện trên, hoặc tăng thời gian thực hiện lên 24 đến 36 tháng/lần để giảm bớt gánh nặng cho doanh nghiệp. Tương tự, ông Trương Đình Quý - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP Hồ Chí Minh cho hay, hiện nay, Grab chiếm 28,5% doanh thu thị trường vận tải taxi. Lợi nhuận về tay họ chỉ thông qua phần mềm gọi xe, đặt xe. Vì vậy, sau khi thâu tóm Uber Đông Nam Á, cần làm rõ vị trí thống lĩnh thị trường taxi hay độc quyền của Grab để đảm bảo cạnh tranh bình đẳng và công bằng.
Với vai trò là chuyên gia độc lập, PGS. TS Ngô Trí Long - chuyên gia kinh tế lại đưa ra quan điểm: "Cần cởi mở hơn với dịch vụ mới. Soi vào câu chuyện của Uber, Grab, tôi cho rằng quan điểm nên định danh Uber/Grab là xe taxi, đồng thời quản lý như xe taxi: có mào xe, có đồng hồ tính tiền... là không hợp lý".
"Tại thời điểm này, càng chuyên môn hóa bao nhiêu càng hiệu quả bấy nhiêu. Uber, Grab chỉ là một công đoạn, làm dịch vụ kết nối tốt thì để họ làm. Tuy nhiên, taxi truyền thống cũng đang bị ràng buộc quá nhiều, và người tiêu dùng phải chịu. Cần xóa bỏ tư duy cũ" - ông Ngô Trí Long nhấn mạnh.
Đồng quan điểm này, ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) thẳng thắn: “Không cởi mở với xu hướng mới thì không được”. Theo vị này, các nước có quan điểm khác nhau về Uber, Grab, Việt Nam cũng có quan điểm riêng.
"Bản chất của kinh doanh truyền thống là một người đi kinh doanh phải chấp hành pháp luật, phải có tài sản, người đi kinh doanh phải là cán bộ công nhân viên... Nhưng giờ xu hướng mới là nhà đầu tư không kinh doanh từ đầu đến cuối, người ta chỉ chọn một, hoặc một số công đoạn. Tuy nhiên, cũng cần thấy quy định hiện nay với taxi truyền thống, kinh doanh từ đầu tới cuối là quá nhiều” - ông Phan Đức Hiếu nêu quan điểm.
Trong khi các hiệp hội taxi truyền thống, các chuyên gia tiếp tục “hiến kế” quản lý taxi công nghệ thì người dân đón nhận tin sáp nhập cũng đầy tâm trạng.
Chị Nguyễn Thu Trang, ở Minh Khai, Hai Bà Trưng, Hà Nội băn khoăn: "Tôi sử dụng ứng dụng gọi xe Uber từ khi Uber mới có mặt ở Việt Nam. Hiện đã là hành khách được đánh giá 5 sao. Vậy, khi Uber biến mất khỏi Việt Nam, tôi có còn được bảo lưu khi chuyển sang ứng dụng gọi xe Grab? Thông tin của tôi ở Uber như tài khoản ngân hàng, thẻ ghi nợ... có bị chuyển sang Grab khi tôi không muốn?".
Lái xe thì thắc mắc bởi chưa biết được mình sẽ chuyển qua ứng dụng Grab như thế nào, có được đảm bảo các quyền lợi, nghĩa vụ như Uber…
Theo đó, đại diện Grab tại Singrapore cho biết, nền tảng công nghệ mở của Grab sẽ đảm bảo việc chuyển giao được suôn sẻ, trong đó, các đối tác tài xế và người sử dụng của Uber có thể dễ dàng được tích hợp vào nền tảng ứng dụng của Grab. Grab đang tích cực chuẩn bị để chào đón các đối tác tài xế của Uber ngay sau khi họ đồng ý tham gia, để đảm bảo rằng mọi hoạt động đều diễn ra bình thường cho cả đối tác tài xế lẫn khách hàng.
Tuy nhiên, theo Grab Việt Nam, từ ngày 8-4, tất cả các lái xe đang tham gia vào mạng lưới Uber sẽ được chuyển vào nền tảng Grab. Lái xe chỉ việc tải ứng dụng Grab về điện thoại, cài đặt và tham gia vào mạng lưới vận chuyển như bình thường.
Thông tin tài khoản Uber của lái xe chỉ được chuyển sang Grab khi có sự đồng ý của lái xe. Song sẽ là một thiệt thòi cho các hành khách đang là khách hàng “ruột” của Uber. Nhiều lái xe, người tiêu dùng lo lắng về việc thị trường sẽ mất đi thế cạnh tranh khi còn một công ty hoạt động, thay vì hai công ty như trước đây.
