Tổng thống Mỹ thúc giục tuân thủ phán quyết vụ kiện Biển Đông

• Phán quyết của PCA - Cơ sở để Philippines đàm phán với Trung Quốc
• Điều gì xảy ra sau phán quyết PCA?
• Phán quyết của PCA “vượt cả kỳ vọng”
• Hệ sinh thái Biển Đông trong phán quyết của PCA1

Ông Barack Obama nhấn mạnh rằng, Philippines đã thực hiện một nỗ lực hợp pháp và hòa bình để giải quyết tranh chấp hàng hải với Trung Quốc. Tổng thống Mỹ nói: “Tòa Trọng tài đã đưa ra phán quyết rõ ràng và mang tính ràng buộc về yêu sách trên biển ở Biển Đông. Phán quyết đó cần được tôn trọng”.

Người đứng đầu Nhà Trắng cũng khẳng định rằng, Mỹ luôn cam kết bất kỳ hành động nào của mình cũng phù hợp với luật pháp quốc tế và sự tham gia của Mỹ tại châu Á không nhằm vào một quốc gia nào và rằng các quy tắc và luât lệ là một phần nền tảng của ổn định khu vực.

Theo Tổng thống Mỹ, phán quyết của tòa án còn là cơ hội để làm mới các nỗ lực giải quyết tranh chấp một cách hòa bình ở Biển Đông. Mỹ sẽ tiếp tục hối thúc Trung Quốc và các nước có tranh chấp thúc đẩy giải quyết hòa bình các bất đồng, hợp tác với tinh thần xây dựng để xem xét những khác biệt, từ đó thúc đẩy thương mại và hợp tác trong khu vực. 

Trước đó, Nhà Trắng cũng tuyên bố rằng, phán quyết của Tòa án Trọng tài rằng Trung Quốc không có chủ quyền lịch sử đối với các vùng biển ở Biển Đông cần được coi là cuối cùng và mang tính ràng buộc về pháp lý.

Theo Tổng thống Mỹ Barack Obama, phán quyết của tòa án còn là cơ hội để làm mới các nỗ lực giải quyết tranh chấp một cách hòa bình ở Biển Đông. Ảnh: CNN Wire

Nữ ứng cử viên Tổng thống của đảng Dân chủ, cựu Ngoại trưởng Mỹ Hillary Clinton, người được Tổng thống Barack Obama công khai ủng hộ thì nhấn mạnh rằng Mỹ có lợi ích lớn và lâu dài tại Biển Đông và hoạt động thương mại tự do tại khu vực này có ý nghĩa then chốt với nền kinh tế Mỹ. Nhiều nghị sĩ khác ở Mỹ trong đó có Chủ tịch Ủy ban Quân lực Thượng viện Mỹ John McCain và Thượng nghị sĩ Dan Sullivan thì khuyến khích tất cả các bên có tranh chấp ở Biển Đông nỗ lực giải quyết tranh chấp trên biển bằng biện pháp hòa bình, phù hợp với luật pháp quốc tế, thông qua các cơ chế trọng tài quốc tế và đàm phán.

Rõ ràng, trách nhiệm tuân thủ phán quyết của Tòa án Trọng tài biển mà Philippines và Trung Quốc (hai bên trong vụ kiện) phải thực hiện đang là tâm điểm, thu hút sự quan tâm của dư luận. Mới đây, hồi cuối tháng 7, một số học giả nổi tiếng của Trung Quốc cũng đã lên tiếng kêu gọi chính quyền Bắc Kinh hành động theo phán quyết.

Cụ thể, học giả Lý Lệnh Hoa, cựu chuyên viên nghiên cứu thuộc Trung tâm thông tin Cục Hải dương quốc gia Trung Quốc đã có bài viết khẳng định rằng, việc Trung Quốc phân định ranh giới ở Biển Đông phải đồng bộ với quốc tế và không thể nói rằng phán quyết của Tòa án Trọng tài biển là “mớ giấy lộn”.

Ông Lý Lệnh Hoa viết: “Đối với Trung Quốc, hiểu toàn diện và chấp hành tinh thần cùng các điều khoản của Công ước quốc tế của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS) là rất cần thiết và khi ký vào UNCLOS, Trung Quốc cần phải hành xử theo tinh thần và điều khoản của nó.

Ông Lý Lệnh Hoa còn nhấn mạnh: “Trung Quốc cần phải gây chữ Tín với thế giới, không nên nói một đằng, làm một nẻo… Chỉ có như vậy, Biển Đông mới có thể thực sự trở thành vùng biển hòa bình, hợp tác và hữu nghị”. 

Trong khi đó, Tiến sĩ Seo In Won, chuyên gia về luật biển quốc tế của Hàn Quốc thuộc Viện Nghiên cứu Khoa học xã hội châu Á cho rằng, Trung Quốc sẽ đánh mất hình ảnh quốc gia của mình trong cộng đồng quốc tế nếu coi thường phán quyết của tòa trọng tài về vụ kiện của Philippines đối với yêu sách chủ quyền của Trung Quốc tại Biển Đông. 

Đồng thời, điều này cũng sẽ làm giảm vị thế ngoại giao của Trung Quốc, với tư cách một nước lớn đang trong quá trình trở thành quốc gia phát triển.