Bất chấp lệnh đóng cửa lãnh sự quán, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ quyết đến thăm Trung Quốc

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper. Ảnh Getty Images.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hôm 21/7 cho biết ông muốn đến thăm Bắc Kinh trong năm nay, và lệnh bất ngờ yêu cầu đóng cửa Lãnh sự quán Trung Quốc ở Houston không ngăn cản ông thực hiện chuyến thăm này, theo nhà bình luận quân sự Song Zhongping tại Hong Kong. 

“Việc đóng cửa lãnh sự quán là một vấn đề về ngoại giao, trong khi chuyến thăm của ông Esper là vấn đề quân sự. Hai vấn đề này không nhất thiết phải có liên quan đến nhau”, chuyên gia này cho biết.

Phát biểu tại một hội thảo an ninh trực tuyến, ông Esper cho biết ông hy vọng sẽ có chuyến thăm đầu tiên tới Trung Quốc với tư cách là Bộ trưởng Quốc phòng “để tăng cường hợp tác trên các lĩnh vực cùng quan tâm, thiết lập các hệ thống cần thiết cho liên lạc thời kỳ khủng hoảng và củng cố ý định của Mỹ trong cạnh tranh công khai trong hệ thống quốc tế”.

Tuy nhiên, ông cũng cho rằng Bắc Kinh đã tăng cường “hành vi xấu” ở Biển Đông trong 6 tháng qua và họ “không có quyền biến vùng biển quốc tế thành đế chế hàng hải của riêng mình”.

Huang Jing, Trưởng khoa Nghiên cứu quốc tế và khu vực tại Đại học văn hóa và ngôn ngữ Bắc Kinh, cho biết chuyến thăm của ông Esper có thể được coi là một lời đáp tích cực cho lời kêu gọi của Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị để hai nước tìm cách hòa giải sau nhiều tháng căng thẳng khiến quan hệ song phương giảm xuống mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ. 

“Có một sự đồng thuận (giữa các chính trị gia của Mỹ) trong việc cứng rắn đối với Trung Quốc, nhưng việc Bộ trưởng Esper sẵn sàng đến thăm Trung Quốc cho thấy Mỹ không muốn chiến tranh lạnh biến thành một cuộc giao tranh nóng”, ông nói.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc khẳng định ghi nhận những bình luận của Bộ trưởng Esper và coi “mối quan hệ quân sự giữa quân đội hai nước là một phần quan trọng của ngoại giao Trung-Mỹ”. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Wang Wenbin ngày 22/7 cho biết, “Bắc Kinh sẽ tạo bầu không khí tích cực cho cuộc đối thoại giữa quân đội hai nước”.

Bắc Kinh và Washington đã có các kênh “liên lạc trong khủng hoảng” về các vấn đề quốc phòng và ngoại giao, tuy nhiên, phần lớn đã “im lặng” giữa lúc căng thẳng gia tăng và đại dịch COVID-19.

Đầu tháng này, Trung Quốc đã chỉ trích Mỹ châm ngòi xung đột trong khu vực với việc bác bỏ yêu sách của Bắc Kinh đối với phần lớn tài nguyên Biển Đông.