Tiến sĩ y học phải học chương trình bác sĩ y khoa mới được khám, chữa bệnh

• "Bác sĩ ngoại, trình độ cao..." và khoảng trống y học thể thao
• Y học cổ truyền Phương Đông: Từ hàng nghìn năm đến Nobel 2015

Thông tin tới đây việc đào tạo bác sĩ đa khoa chỉ còn 4 năm thay vì 6 năm như hiện nay đang khiến dư luận hết sức quan tâm. Bởi tại hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về đào tạo nhân lực y tế vừa qua ở Hà Nội, các đại biểu nước ngoài đều cho biết, ở các nước, để trở thành bác sĩ phải trải qua thời gian đào tạo thêm 1-2 năm sau khi tốt nghiệp đại học y khoa 6 năm. Thậm chí, nhiều nước phải được đào tạo 12-13 năm mới được hành nghề khám, chữa bệnh (KCB).

Tuy nhiên, trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Minh Lợi, Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) đã khẳng định, một số tờ báo đưa thông tin về việc thời gian đào tạo y khoa rút xuống còn 4 năm là chưa chính xác. 

Thực tế, đây chỉ là sắp xếp lại việc đào tạo theo 3 giai đoạn, nhằm khắc phục những bất cập hiện nay, như song song tồn tại cả bằng Bác sĩ chuyên khoa 1, chuyên khoa 2 và Tiến sĩ, Thạc sĩ y khoa. 

Còn muốn trở thành bác sĩ vẫn bắt buộc phải có thời gian đào tạo tối thiểu 6 năm cộng thêm 1 năm thực hành nghề nghiệp và phải thi quốc gia để cấp Chứng chỉ hành nghề.

Các bác sĩ sẽ phải thi quốc gia để được cấp Chứng chỉ hành nghề mới được KCB.

Theo đó, Bộ Y tế đã đề xuất mô hình đào tạo y khoa trong thời gian tới với nhiều điểm thay đổi khi chia ra 2 hướng đào tạo và thành 3 giai đoạn: Giai đoạn 1 có trình độ đại học với chương trình đào tạo 4 năm, sau khi tốt nghiệp được gọi là cử nhân Y khoa.

Ông Nguyễn Minh Lợi cho hay, Bộ Y tế xác định giai đoạn đào tạo đại học để cấp bằng cử nhân Y khoa chỉ trang bị những kiến thức khoa học về y học, gồm: kiến thức cơ bản, kiến thức cơ sở và những kiến thức nền tảng về chuyên ngành.

Những cử nhân Y khoa nếu không muốn học tiếp (Bộ Y tế dự báo chỉ có một tỷ lệ nhỏ) có thể tham gia thị trường lao động ở các vị trí không đòi hỏi kiến thức chuyên ngành sâu như: thư ký y khoa, công việc hành chính tại các cơ sở y tế, cơ quan hành chính, cơ quan quản lý... Còn những người muốn học tiếp ở trình độ cao hơn để nghiên cứu hoặc hành nghề y khoa (dự kiến sẽ chiếm đại đa số), có thể lựa chọn theo 2 hướng ở giai đoạn 2, là trình độ thạc sĩ và tương đương.

Bộ Y tế nhận định sẽ chỉ có khoảng 5% số người sau khi học xong đại học sẽ học chương trình đào tạo thạc sĩ, trong đó có thạc sĩ Y học. Còn những người đi theo hướng hành nghề sẽ học thêm chương trình y khoa khoảng 2 năm nữa, khi tốt nghiệp được gọi là bác sĩ Y khoa. Những người này phải có một năm thực hành nghề nghiệp, đồng thời, phải qua kỳ thi quốc gia để được cấp Chứng chỉ hành nghề với vai trò bác sĩ Đa khoa. 

Giai đoạn sau đó, nếu đi theo hướng nghiên cứu thì người có bằng thạc sĩ Y học sẽ học chương trình đào tạo tiến sĩ Y học, còn người đi theo hướng hành nghề đã được công nhận là bác sĩ Đa khoa sẽ học chương trình chuyên khoa tối thiểu khoảng 2 năm, khi tốt nghiệp được gọi là bác sĩ Chuyên khoa.

Hiện nay, chỉ cần tốt nghiệp đại học y với 6 năm học là thành bác sĩ và được hành nghề, nhưng ông Nguyễn Minh Lợi cho biết, điểm mới quan trọng trong dự thảo Nghị định về tổ chức đào tạo thực hành y khoa thì, để trở thành bác sĩ, bắt buộc phải có thời gian đào tạo tối thiểu 6 năm, thêm 1 năm thực hành nghề nghiệp và thi quốc gia để cấp Chứng chỉ hành nghề. Quy định về kỳ thi quốc gia để cấp Chứng chỉ hành nghề mới được Bộ Y tế bổ sung.

Điều đáng nói là, hiện nay, những người có bằng tiến sĩ Y học, thạc sĩ Y học vẫn được hành nghề KCB như các bác sĩ Đa khoa, Chuyên khoa. Nhưng tới đây, các tiến sĩ, thạc sĩ Y học sẽ không được hành nghề KCB nếu không học thêm chương trình bác sĩ Y khoa và bác sĩ Chuyên khoa và chưa thi Chứng chỉ hành nghề.

Việc thay đổi chương trình đào tạo y khoa là cần thiết và có ý nghĩa quan trọng trong mục tiêu nâng cao chất lượng KCB. Bởi mô hình đào tạo y khoa tại Việt Nam đã bộc lộ nhiều bất cập, chưa hội nhập với xu hướng quốc tế. 

Vì vậy, Bộ Y tế đã đề xuất đổi mới mô hình đào tạo y khoa của Việt Nam sau khi lấy ý kiến của các cơ sở đào tạo, các nhà khoa học và Hội đồng Hiệu trưởng các trường đại học Y, Dược Việt Nam, nhằm đảm bảo tính đặc thù trong đào tạo y khoa là có 2 hướng đào tạo: hướng nghiên cứu và hướng hành nghề KCB, nhằm đảm bảo công bằng, phát huy năng lực và quyền lợi cho cán bộ y tế khi tham gia thị trường lao động; nhất là trong hội nhập quốc tế được dễ dàng tham chiếu khi công nhận lẫn nhau về văn bằng và trình độ đào tạo và thi quốc gia để cấp Chứng chỉ hành nghề.

Ông Nguyễn Minh Lợi cũng cho hay, mô hình này đã được Bộ Y tế tham vấn ý kiến các chuyên gia trong nước và quốc tế, mà mới đây nhất là hội thảo chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về đào tạo nhân lực y tế, đồng thời báo cáo trước Hội đồng quốc gia giáo dục và Ủy ban quốc gia về đổi mới và phát triển nguồn nhân lực. 

Với các nguyên tắc khi đổi mới, hy vọng rằng, mô hình đào tạo y khoa mới sẽ có tính khả thi, đáp ứng được nhu cầu thực tiễn trong đào tạo nhân lực y tế của Việt Nam và phù hợp với xu hướng hội nhập quốc tế.