Cấp “hộ chiếu vaccine”: Thận trọng xem xét các phương án

• Đà Nẵng sẵn sàng đón khách du lịch có hộ chiếu vaccine
• Có hộ chiếu vaccine: Khách nhập cảnh sẽ được giảm thiểu thời gian cách ly
• Hộ chiếu vaccine: Cứu cánh cho ngành du lịch?

Nếu triển khai “hộ chiếu vaccine”, không quản lý chặt có thể làm lây nhiễm dịch ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được.

3 khuyến cáo chưa cấp “hộ chiếu vaccine”

Bộ Y tế cho biết, hiện nay Bộ cùng nhiều cơ quan vẫn đang tìm hiểu thông tin và đang xây dựng các phương án, áp dụng hộ chiếu vaccine cho người từ quốc gia nào về, cách ly như thế nào...

Tỷ lệ tiêm vaccine phòng COVID-19 trong cộng đồng của Việt Nam còn thấp.

Theo TS Đặng Quang Tấn, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), Tổ chức Y tế thế giới (WHO) chưa có khuyến cáo áp dụng hộ chiếu vaccine tại thời điểm này. Trên thế giới mới có Singapore đang áp dụng nhưng chỉ thí điểm trên phạm vi rất hẹp, vừa tham khảo, vừa thăm dò. Một số quốc gia khác như Mỹ, Nhật Bản... cũng mới đưa ra vấn đề áp dụng hộ chiếu vaccine.

Theo khuyến cáo của WHO, có một số vấn đề cần lưu ý khi áp dụng hộ chiếu vaccine. Thứ nhất, những người tiêm vaccine chỉ có tác dụng làm giảm, hạn chế tỷ lệ trầm trọng của người đó trong trường hợp họ mắc COVID-19, còn liên quan đến việc di chuyển thế nào cũng chưa được khuyến cáo. Do đó, khi áp dụng hộ chiếu vaccine, chúng ta cần phải lưu ý, xem xét và phải có những thông tin hết sức đầy đủ để áp dụng, triển khai bảo đảm hiệu quả, an toàn.

Thứ hai, hiện có nhiều vaccine lưu hành trên thế giới và nhiều quốc gia sử dụng các loại vaccine phòng COVID-19 khác nhau như AstraZeneca, Pfizer, Moderna… với hiệu quả bảo vệ cao, thấp khác nhau. Chúng ta sẽ chấp nhận vaccine nào, quốc gia khác chấp nhận vaccine nào? Với vaccine hiệu lực thấp, không phải với ai cũng có tác dụng, vậy những người đã tiêm sẽ như thế nào. Đây là vấn đề mà chúng ta cần phải tìm hiểu thêm thông tin.

Thứ ba,nhiều quốc gia có tỷ lệ mắc cao, tỷ lệ tiêm phòng cao thì đương nhiên miễn dịch cộng đồng của họ cao hơn. Trong khi đó, Việt Nam là quốc gia “sạch” do kiểm soát tốt dịch và trong cộng đồng đã 22 ngày chưa ghi nhận ca nhiễm mới. Theo ông Tấn, tỷ lệ tiêm vaccine của Việt Nam chưa đạt yêu cầu do khan hiếm vaccine và nhiều lý do khác. Vì vậy, miễn dịch cộng đồng của người dân Việt Nam rất thấp. Nếu triển khai hộ chiếu vaccine, chúng ta không quản lý chặt với người đã được tiêm vaccine vào Việt Nam, có thể làm lây nhiễm virus ra cộng đồng, nguy cơ không kiểm soát được.

Một trong những lý do nữa là việc triển khai hộ chiếu vaccine cũng phải được xem xét triển khai áp dụng với quốc gia nào, áp dụng với các nước có quan hệ đa phương, song phương hay đồng thuận giữa các quốc gia, áp dụng với vaccine nào và cách đi lại ra sao. Đây đều là những vấn đề còn đặt ra, chúng ta phải thận trọng xem xét.

Áp dụng trên diện hẹp cũng phải cân nhắc

Theo ông Tấn, việc triển khai hộ chiếu vaccine có thể không đợi hướng dẫn chính thức của WHO, nhưng còn phải tham khảo nhiều. “Bước đầu chúng tôi thống nhất, những người được tiêm vaccine đủ theo khuyến cáo nhà sản xuất, nhà chuyên môn, trước tiên có thể được giảm thời gian cách ly. Tuy nhiên, đây mới chỉ là đề xuất của cơ quan tham mưu, vẫn phải chờ quyết định của lãnh đạo Bộ Y tế hoặc Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch COVID-19”, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng nói.

Hiện một số địa phương như Quảng Nam, Phú Quốc đang đề xuất cho thí điểm áp dụng “hộ chiếu vaccine” với khách lưu trú ngắn ngày, chỉ chơi golf, nghỉ dưỡng, không di chuyển. Nhưng vấn đề đặt ra là phải quản lý nghiêm ngặt người đến, không để khách đi ra ngoài. Điều này đòi hỏi chính quyền địa phương, Công an, cơ quan chủ quản phải quản lý rất chặt chẽ. Bởi có những trường hợp vào khu cách ly ban đầu xét nghiệm âm tính, nhưng sau đó lại dương tính, nếu không quản lý chặt, họ ra ngoài cộng đồng, nguy cơ lây lan rất cao.

Việt Nam đang nghiên cứu các quốc gia trên thế giới áp dụng như thế nào để đưa ra một số mô hình, thử nghiệm tại các khu vực nhỏ như sân golf hoặc khu du lịch nhỏ. Theo ý kiến của một số chuyên gia, chúng ta vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế, nên việc thí điểm “hộ chiếu vaccine” với khách lưu trú ngắn ngày cũng phải hết sức cân nhắc giữa lợi ích và nguy cơ.

 Theo PGS. TS Trần Đắc Phu, cố vấn cao cấp Trung tâm Đáp ứng khẩn cấp sự kiện y tế công cộng Việt Nam, trước mắt nước ta có thể áp dụng mô hình du lịch ít tiếp xúc. Tất cả những người có hộ chiếu vaccine, kể cả người Việt Nam ra nước ngoài đều có thể đi đến khu vực có tỷ lệ tiêm vaccine cao, đồng thời cho những người có “hộ chiếu vaccine" đến đó. Điều này, ngành du lịch và y tế phải có sự thống nhất.