Ðời sống văn hóa 2017: Vinh danh nhiều, ồn ào không ít
Bài chòi và hát xoan trở thành di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại
Hát xoan Phú Thọ và bài chòi miền Trung đã vinh dự được UNESCO công nhận là Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại, trong đó hát xoan được chuyển từ danh mục Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp sang danh mục Văn hóa phi vật thể, nhờ vào những cố gắng trong khôi phục, bảo tồn phát huy di sản này trong nhiều năm qua.
 |
Giải thưởng phim ASEAN được Việt Nam sáng lập và tổ chức lần đầu tiên tại Đà Nẵng
Trong khuôn khổ các hoạt động chào mừng 50 năm thành lập ASEAN, đã có nhiều hoạt động văn hóa ý nghĩa diễn ra ở nhiều tỉnh thành trong cả nước, đặc biệt không thể không kể đến là Giải thưởng phim ASEAN.
 |
Đây có thể được coi là mốc son đối với điện ảnh nước nhà, để lại ấn tượng sâu sắc với bạn bè quốc tế. Asean Film Awards được trao cho các hạng mục gồm: “Phim xuất sắc”, “Đạo diễn xuất sắc”, “Nam diễn viên chính xuất sắc”, “Nữ diễn viên chính xuất sắc”.
Theo quy định của nước chủ nhà Việt Nam, mỗi quốc gia Đông Nam Á gửi một phim tham gia. Giải thưởng điện ảnh này đã góp phần làm cho các hoạt động văn hóa trong khối ASEAN tăng thêm sự phong phú, thúc đẩy giao lưu, hợp tác văn hóa các nước trong khu vực.
Cổ phần hóa hãng phim truyện - tranh cãi không hồi kết
Nhiều nghệ sĩ đã bày tỏ sự bất bình khi Hãng phim truyện Việt Nam được cổ phần hóa thành Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển phim truyện Việt Nam với cổ đông chiến lược là Tổng công ty Vận tải thủy VIVACO.
Đứng trước những lo ngại về nguy cơ mai một thương hiệu điện ảnh đã được xây dựng 60 năm, Phó thủ tướng Vũ Đức Đam đã có buổi làm việc và đặc biệt lắng nghe các nghệ sĩ điện ảnh.
Ngày 13-10- 2017, Thanh tra Chính phủ đã công bố quyết định Thanh tra Hãng phim truyện giai đoạn từ 2014 đến thời điểm cổ phần hóa. Những ồn ào ở Hãng phim truyện sẽ còn kéo dài sang năm mới 2018, vì chưa có kết luận thanh tra chính thức.
Dư luận phản ứng mạnh mẽ quanh việc cấp phép lưu hành ca khúc trước 1975
Giữa năm 2017, Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD) có quyết định tạm dừng lưu hành một số ca khúc trước 1975 trong đó có “Con đường xưa em đi” (nhạc phẩm của Châu Kỳ - Hồ Đình Phương) dấy lên làn sóng phản ứng trong dư luận.
Mọi việc bị đẩy đến cao trào khi Cục NTBD cập nhật các ca khúc sáng tác trước 1975 chưa được cấp phép lưu hành trong đó có bài “Tiến quân ca” của nhạc sĩ Văn Cao.
Để tháo ngòi cuộc tranh cãi bùng nổ trong dư luận, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thu hồi quyết định tạm dừng lưu hành 5 ca khúc nói trên, gỡ bỏ phần cập nhật danh sách các bài hát cách mạng được lưu hành khỏi trang web của Cục NTBD, Cục trưởng Nguyễn Đăng Chương đã bị chuyển công tác.
Cải tiến tiếng Việt - đề xuất gây phản ứng trái chiều
Dù mới dừng lại ở ở mức độ công trình nghiên cứu, và mới chỉ đưa ra trong phạm vi một cuộc hội thảo, nhưng đề xuất cải cách tiếng Việt của PGS.TS Bùi Hiền đã gây ra một cuộc tranh cãi rầm rộ trên mạng xã hội và truyền thông vào cuối năm.
Phần lớn các ý kiến đều phản ứng, không đồng tình với sự thay đổi tiếng Việt, vì kéo theo đó sẽ là những hệ lụy liên quan đến đời sống văn hóa, kinh tế.
Dù vậy, trong diễn biến mới nhất, PGS.TS Bùi Hiền đã công bố trước công luận toàn phần nghiên cứu cải cách Tiếng Việt của ông.
Thị trường tranh trong nước nhiều dấu hiệu khởi sắc
Năm 2017 đánh dấu một năm có nhiều tín hiệu khởi sắc với thị trường tiêu thụ tranh, thông qua những hoạt động đấu giá sôi nổi ở các nhà đấu giá như Lý Thị, Lạc Việt, Chọn’s. Giao dịch bán tranh qua các sàn đấu giá có con số ngoạn mục, gần 30 tỷ đồng. Thông qua những phiên đấu giá tranh, thị trường nghệ thuật được hiện diện và minh bạch hóa.
Việc bán và giao dịch các tác phẩm hội họa từ trước tới nay chủ yếu là do cá nhân các họa sĩ tự làm, nay nhờ vào các hoạt động của các nhà đấu giá, thị trường trong nước sẽ sôi nổi hơn và qua đó có thể đánh giá chính xác giá trị của từng họa sĩ cũng như tác phẩm của họ.
Thu phí bản quyền ca khúc khi khách sạn sử dụng ti vi
Đó là đề xuất của Trung tâm Quyền tác giả âm nhạc Việt Nam (VCPMC) hồi giữa năm 2017. Hàng trăm khách sạn ở Đà Nẵng bất ngờ nhận được công văn “chủ doanh nghiệp/ cơ sở kinh doanh âm nhạc khẩn trương liên hệ để thực hiện nghĩa vụ trả tiền sử dụng quyền tác giả khi sử dụng tác phẩm âm nhạc.
VCPMC cho rằng các khách sạn đều có ti vi mở cho khách xem, mà trên tivi thì có các kênh âm nhạc và nhiều chương trình giải trí khác có sử dụng âm nhạc. Tuy nhiên, câu chuyện vẫn đang dừng lại ở mức độ tranh cãi.
Phần lớn các doanh nghiệp và người dân cho rằng, họ đã trả phí thuê bao rồi thì không phải trả tác quyền. Tuy nhiên, VCPMC cho rằng, họ vẫn có đủ cơ sở pháp lý để thu tiền tác quyền trên ti vi tại những nơi sử dụng vào mục đích thương mại, và vẫn tiếp tục... đòi tiền.
Hoa hậu, cứ thi là ồn ào
Đáng chú ý nhất là sự kiện thí sinh Lê Âu Ngân Anh trở thành Hoa hậu cuộc thi Hoa hậu Đại dương Việt Nam 2017. Dư luận cho rằng nhan sắc của cô gái này không đủ tiêu chí để trở thành hoa hậu. Ngân Anh được cho rằng đã phẫu thuật thẩm mỹ trước khi thi hoa hậu và chính cô cũng thừa nhận đã từng nâng mũi nhưng đã tháo bỏ đệm mũi trước khi đăng ký thi.
 |
Cục NTBD đề nghị Giám đốc Công ty TNHH Võ Việt Chung International hủy kết quả đối với thí sinh Lê Âu Ngân Anh do không đảm bảo điều kiện dự thi theo quy định.
Năm 2017 còn là năm của nhiều lùm xùm khác liên quan đến thi hoa hậu, như sự kiện bán kết thi Hoa hậu Hoàn vũ 2017 vẫn diễn ra trong hoàn cảnh người dân đang chạy bão số 12 ở Khánh Hòa. Sau đó là sự kiện thi “hoa hậu chui” của các thí sinh Phạm Anh Thư, Phi Thanh Vân...
Dư luận cho rằng chúng ta đang thừa các cuộc thi hoa hậu, cũng như cách quản lý các thí sinh tham dự các cuộc thi nhan sắc ở ngoài nước còn nhiều bất cập.
