Thi THPT quốc gia sẽ có nhiều thay đổi để chống gian lận

• Bộ trưởng Bộ GD&ĐT: Sẽ luôn lắng nghe ý kiến đóng góp đổi mới thi cử
• Đổi mới thi cử không thể để người học bị thiệt thòi
• Thay đổi thi cử không làm chất lượng giáo dục thay đổi

TS Quách Tuấn Ngọc, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin, Bộ GD&ĐT cho biết: “Tại cuộc làm việc của Bộ GD& ĐT với Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội vừa qua, nhóm chúng tôi có đề xuất nên gọi kỳ thi THPTQG “2 trong 1 đề thi” là kỳ thi “2 trong 1 buổi”. 

Tức là, mỗi môn thi THPTQG sẽ phải có 2 phần đề (tốt nghiệp THPT, thi đại học) trong cùng một buổi thi. Học sinh nào không có nhu cầu thi đại học cho ngồi riêng, thi tốt nghiệp xong được nghỉ. Còn học sinh nào thi đại học, sẽ tiếp tục làm bài. Phần thi đại học phải do đại học chủ trì”.

Cũng theo TS Quách Tuấn Ngọc, những sai phạm tại Kỳ thi THPT Quốc gia 2018 vừa rồi mang tính kỹ thuật, chúng ta có thể khắc phục được. Nhưng cá nhân ông ủng hộ và đi theo hướng “2 trong 1 buổi”. 

Còn nếu như “2 trong 1 đề” thì đại học không được can thiệp vào thi THPT quốc gia. Thực tế cho thấy, mục tiêu của kỳ thi THPT là để kiểm tra, đánh giá thí sinh theo một chuẩn đầu ra xác định, không có hạn chế về số lượng thí sinh đạt chuẩn. Trong khi đó, mục tiêu của kỳ thi tuyển sinh đại học là chọn người giỏi với số lượng nhất định. Tuyển sinh đại học mang tính cạnh tranh, phân loại trình độ, năng lực giữa các thí sinh. Thành thử việc ra đề cho một kỳ thi đạt được hai mục tiêu là rất khó. 

Trong khi đó, ưu điểm của việc cải tiến từ “2 trong 1 đề” thành “2 trong một buổi” là hình thức các môn thi vẫn không thay đổi, môn ngữ văn thi tự luận, các môn khác thi trắc nghiệm và các em vẫn được thi ngay tại địa phương mình. 

Nghĩa là với việc cải tiến này, kỳ thi THPT rất nhẹ nhàng nhưng vẫn mang tinh thần nghiêm túc của tuyển sinh đại học. Thí sinh không có nguyện vọng thi đại học sau khi kết thúc bài thi THPT sẽ được ra về ngay. Khi đó, việc thiết kế, phản biện và đánh giá chất lượng đề thi sẽ thuận lợi hơn nhiều. Các trường đại học chỉ căn cứ vào điểm bài thi tuyển sinh để xét tuyển.

Sẽ tiếp tục cải tiến các giải pháp kỹ thuật để kỳ thi THPTQG năm 2019 đảm bảo khách quan, công bằng hơn.

Cùng với phương án cải tiến này, nguyên Cục trưởng Cục Công nghệ Thông tin cũng đề nghị khi chấm điểm xong thì Bộ GD&ĐT nên chính thức công bố toàn bộ số liệu thống kê kết quả chứ không để cho các tổ chức khác ở ngoài xã hội tự thống kê như đã xảy ra trong kỳ thi THPTQG 2018 vừa qua, bởi số liệu không đủ có thể sẽ làm sai lệch. 

Bên cạnh đó, Bộ cũng cần có phân hệ quản lý điểm thi. Đây sẽ là một trong những công cụ đắc lực có thể hỗ trợ việc phát hiện ra những trường hợp gian lận thi cử.

Góp ý vào phương thức cải tiến thi THPTQG năm 2019, GS.TSKH Nguyễn Đình Đức, Trưởng Ban đào tạo Đại học quốc gia Hà Nội cũng chia sẻ: “Vừa rồi tôi có gửi mail xin ý kiến lãnh đạo các trường đại học về đánh giá kết quả như nào? Kết quả là đối với các em lĩnh vực xã hội nhân văn thì tốt nhưng khoa học tự nhiên, công nghệ, ngoại ngữ thì thấp hơn. Do vậy, tôi đề nghị năm tới bước sang năm thứ 3 đổi mới hình thức thi Bộ GD&ĐT  phải có tổng kết, đánh giá, muốn vậy phải khảo sát, đánh giá ở các trường đại học xem trước đây thi “3 chung” thế nào, bây giờ thi THPTQG thế nào. 

Bên cạnh đó, ở cả 4 khâu quan trọng nhất của kỳ thi là ra đề, coi thi, chấm thi, xét tuyển thì rất mong các khâu đó các đồng chí ban chỉ đạo thi ở các nơi ý thức đầy đủ, tập huấn trách nhiệm, đồng thời mời các chuyên gia cùng tập huấn để tránh những sơ suất đáng tiếc có thể xảy ra. 

Riêng về các tổ hợp xét tuyển, theo tôi giá trị cốt lõi phải có Toán và Ngữ văn, với ngành ngoại ngữ có thêm ngoại ngữ, ngành y có thêm môn Sinh học, Hóa học chứ chúng ta không nên tràn lan tổ hợp xét tuyển như hiện nay. Cuối cùng, chúng ta có thể học tập nước ngoài tuyển sinh nhiều lần trong năm bởi thế giới cũng đã áp dụng. Nếu làm như thế sẽ tháo bớt áp lực cho các thí sinh”.

Nhà giáo Nguyễn Xuân Khang, Hiệu trưởng Trường Marie Cuirie cũng nêu quan điểm: Cá nhân ông  hoàn toàn ủng hộ đổi mới phương thức tổ chức thi THPTQG như hiện nay và chủ trương tiếp tục duy trì kỳ thi này đến hết năm 2020. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện kỳ thi còn có nhiều bất cập nên cần tiếp tục hoàn thiện và khắc phục. 

Ông Khang cũng lưu ý, có những người mà ông biết, trước khi thi THPTQ đã nhiệt liệt ủng hộ phương án thi này, nhưng rồi sau đó, chính những nhân vật này lại “vùi dập” kỳ thi không thương tiếc. 

Từ câu chuyện cụ thể đó, ông Khang cho rằng, việc cầu thị, lắng nghe dư luận xã hội của cơ quan quản lý là cần thiết song cũng cần phải kiên định với mục tiêu để những ý tưởng, quyết sách đổi mới giáo dục thực sự không bị “chết giữa chừng” một cách lãnh phí và đáng tiếc. 

TS Phạm Tất Thắng, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng: Để “bịt các lỗ hổng” trong kỳ thi THPTQG 2018, ở góc độ quản lý, Bộ GD&ĐT cần tiếp tục rà soát quy chế thi, sơ hở thấy rồi thì phải có quy định cụ thể hơn, rõ trách nhiệm hơn của các khâu, các cá nhân trong tổ chức kỳ thi này. Để các khâu đều tường minh, một người không thể tác động đến nhiều khâu của quá trình tổ chức thi.

Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết: Về phương thức tổ chức thi THPTQG 2019, Bộ GD&ĐT đã báo cáo Chính phủ đồng ý giữ ổn định phương thức thi này cho đến năm 2020 trên tinh thần kế thừa kết quả phương án thi các năm trước và khắc phục tồn tại năm nay. 

Để khắc phục những tồn tại của kỳ thi năm 2018, Bộ GD& ĐT sẽ tiếp tục bổ sung nâng cao chất lượng ngân hàng câu hỏi, theo hướng phong phú hơn, chất lượng, chuẩn hóa, bảo đảm có dữ liệu, cơ sở để ra kỳ thi phù hợp, đạt mục tiêu đề ra. 

Đồng thời, hoàn thiện quy chế, khắc phục những điểm hạn chế về kỹ thuật, làm sao tạo rào cản kỹ thuật chặt chẽ, không có sơ hở, có cơ chế kiểm soát, để cho những người có nghề về CNTT, nếu có ý gian lận cũng khó thực hiện. 

Bên cạnh đó, tăng cường công tác quản lý, đặc biệt là công tác thanh tra kiểm tra; phối hợp chặt chẽ giữa trường đại học, cao đẳng với các Sở để có kỳ thi chất lượng; tăng cường công tác tập huấn cho giáo viên, giảng viên coi thi, chấm thi. 

Đặc biệt, khâu chấm thi cũng sẽ có sự điều chỉnh, làm sao để giáo viên không chấm thi học sinh của tỉnh mình, giảng viên đại học địa phương cũng vậy, không coi thi, chấm thi ở địa phương mình, để đảm bảo khách quan.