Tự phát trồng cây mắc ca khi chưa có đủ thông tin về loại cây
- Xử phạt doanh nghiệp sản xuất giống cây mắc ca không đúng quy định
- Khẩn trương phê duyệt quy hoạch phát triển cây mắc ca
- Tìm 'lối ra' cho cây mắc ca
- Đưa cây mắc ca trở thành cây công nghiệp chiến lược mới1
Cứ trồng dù chưa biết tiêu thụ ở đâu!
2 năm trở lại đây, giá cả của nhiều loại nông sản là cây trồng chủ lực ở xã vùng cao Vĩnh Sơn thiếu ổn định, nhất là giá cà phê, mì… khiến không ít người nông dân tìm hướng chuyển dịch cơ cấu cây trồng. Cũng trong thời điểm này, nhiều nguồn thông tin về cây mắc ca phù hợp điều kiện tự nhiên, đất đai, khí hậu, thổ nhưỡng ở Tây Nguyên, đem lại hiệu quả kinh tế cao, đặc biệt là phù hợp điều kiện canh tác của người dân địa phương nên nông dân ở các làng K2, K4, K8, xã Vĩnh Sơn đã quyết định chuyển sang trồng cây mắc ca. “Đến nay, trên địa bàn xã có 14 hộ dân tham gia trồng cây mắc ca với diện tích 14 ha; tất cả các diện tích này đều được nông dân tự phát trồng”, ông Đặng Văn Khánh, cán bộ khuyến nông xã Vĩnh Sơn cho biết.
Một ngày cuối tháng 8/2015, chúng tôi về làng K8, xã Vĩnh Sơn và được tận mắt chứng kiến nhiều khu đất được người dân trồng cây mắc ca đã lên xanh tốt; thậm chí, có vườn cây mắc ca được trồng cách đây 2 năm, cây cao 1m. Qua tìm hiểu, hầu hết những diện tích này được người dân trồng vào giữa năm 2014.
“Tui xem tivi thấy người ta nói quá nhiều về cây mắc ca; hơn nữa, qua phân tích loại cây này lại phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng ở đây nên tui quyết định lên tỉnh Gia Lai tìm mua cây giống về trồng; sau gần một năm chăm sóc, tui thấy 3 ha cây mắc ca đều sinh trưởng khá tốt”, một người dân trồng mắc ca tại làng K8, nói.
 |
| Thời gian gần đây, nhiều chủ cơ sở, doanh nghiệp chuyên cung ứng cây giống mắc ca ở các tỉnh Tây Nguyên đã về xã Vĩnh Sơn giới thiệu sản phẩm. |
Theo ông Lê Văn Đẩu, Phó Chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, sau khi nhận được thông tin nhiều hộ dân ở xã Vĩnh Sơn bất chấp “lệnh cấm” ngành chức năng rủ nhau đi mua cây giống mắc ca đem về trồng tại địa phương; huyện đã cử cán bộ phụ trách mảng nông nghiệp về tận nơi xác minh thông tin; qua kiểm tra thì được biết chuyện người dân tự phát trồng cây mắc ca ở đây là có thật.
“Điều đáng lo, hầu hết các hộ dân tham trồng cây mắc ca đều khá mơ hồ về thị trường đầu ra loại nông sản này; thậm chí, nhiều người “tìm đến” cây mắc ca chỉ qua kênh thông tin trên các phương tiện thông tin đại chúng hoặc một số đơn vị cung ứng giống ở nơi khác về tận nơi giới thiệu”, ông Đẩu nói.
Về vấn đề này, ông Nguyễn Hữu Xuân, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Vĩnh Thạnh, cho biết thêm: “Để kiểm soát tốt tình hình phát triển cây mắc ca tại địa phương, UBND huyện đã có văn bản chỉ đạo các xã, thị trấn tăng cường công tác kiểm tra, quản lý chặt chẽ chất lượng giống cây mắc ca tại các cơ sở sản xuất, mua bán giống; khuyến cáo người dân không nên tự phát trồng cây mắc ca khi chưa có chủ trương của tỉnh.
Huyện cũng yêu cầu UBND các xã, thị trấn cần tăng cường công tác kiểm tra, nhằm phát hiện kịp thời những vi phạm trong việc sản xuất, kinh doanh giống cây mắc ca; đồng thời, xử lý nghiêm các trường hợp tự ý trồng cây mắc ca, gây phá vỡ quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế ở địa phương”.
Cẩn trọng khi phát triển cây mắc ca!
Đó là khuyến cáo của Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Hà Công Tuấn. Ông Tuấn, cho hay: “Người dân không nên nóng vội, đua nhau trồng cây mắc ca trong khi chưa nắm rõ quy trình kỹ thuật canh tác, chế biến, bảo quản, đặc biệt là thị trường tiêu thụ sản phẩm, vì sẽ gây thiệt hại cho nông dân”.
Về cấp độ địa phương, ông Lê Văn Đẩu nêu ý kiến: “Đến nay, tính hiệu quả khi phát triển loại cây mắc ca vẫn chưa được khẳng định; vì vậy, UBND các xã, thị trấn trên địa bàn huyện cần thường xuyên theo dõi, nắm bắt tình hình về việc phát triển loại cây này; tuyệt đối không để bà con ồ ạt mở rộng diện tích phát triển. Riêng đối với những diện tích đã trồng ở xã Vĩnh Sơn, trước mắt, huyện yêu cầu địa phương hướng dẫn bà con cách chăm sóc, khoanh vùng, không cho mở rộng thêm diện tích; đồng thời, xã cần nắm bắt và báo cáo kịp thời về huyện những trường hợp tự ý mua cây giống mở rộng quy mô phát triển, để có hướng xử lý kịp thời”.
Theo ông Phan Trọng Hổ, Giám đốc Sở NN&PTNT Bình Định, hiện tại UBND tỉnh chưa có chủ trương cho phép người dân trong tỉnh trồng cây mắc ca và Bình Định cũng không nằm trong vùng được Bộ NN&PTNT cho trồng khảo nghiệm giống cây này.
Hơn nữa, cây mắc ca là cây trồng mới, ở tỉnh ta chưa có mô hình trồng khảo nghiệm nào được triển khai nên không có đủ cơ sở đánh giá một cách chính xác và toàn diện loài cây này có phù hợp để trồng hay không. Mặt khác, thị trường về cây mắc ca trong nước chưa hình thành và cũng chưa xác định thị trường xuất khẩu tiềm năng, chưa phân tích khả năng cạnh tranh của sản phẩm. Đặc biệt, đây là cây trồng dài ngày, sau 7 năm mới cho thu hoạch, tiền đầu tư lớn, khả năng rủi ro trong sản xuất khá cao.
“Trước mắt, để ngăn chặn tình trạng người dân đổ xô trồng cây mắc ca, Sở NN&PTNT đề nghị Chủ tịch UBND các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh cần chỉ đạo, tổ chức thực hiện tuyên truyền, phổ biến về các nội dung liên quan đến cây mắc ca cho người dân biết; cần khuyến cáo chưa nên trồng cây mắc ca tập trung, trồng thay thế các loại cây trồng khác hiện nay. Địa phương nào để người dân tự ý trồng hoặc mở rộng diện tích đất để trồng cây mắc ca thì lãnh đạo địa phương đó phải chịu trách nhiệm”, ông Hổ quả quyết.
