Sử dụng chất cấm trong chăn nuôi là một tội ác

• Ngành chăn nuôi phải đổi mới mạnh mẽ trước khi hội nhập
• Sử dụng chất nhuộm màu ‘gây ung thư’ trong chăn nuôi
• Lại bùng phát nạn dùng chất tạo nạc trong chăn nuôi

Chiều 19/10, trong cuộc họp triển khai đợt cao điểm năm vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) trong lĩnh vực nông nghiệp tại Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT), Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát khẳng định, mặc dù đã có nhiều quyết liệt từ phía các địa phương nhưng tình hình vi phạm VSATTP trong lĩnh vực nông, lâm thuỷ sản vẫn chưa tiến triển, thậm chí vẫn nổi cộm những vấn đề gây bức xúc dư luận như tình trạng lạm dụng chất cấm trong chăn nuôi, lạm dụng kháng sinh trong thú y, lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, kích thích nông sản...

Ông Nguyễn Như Tiệp, Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và Thủy sản (Bộ NN&PTNT) cho biết, theo số liệu giám sát ATTP nông thủy sản trên diện rộng 9 tháng đầu năm cho thấy, tỷ lệ mẫu giám sát vi phạm ATTP còn cao.

Cụ thể, còn 1,01% mẫu thủy sản nhiễm dư lượng hóa chất, kháng sinh cấm sử dụng/vượt ngưỡng cho phép; 10,3% mẫu rau có dư lượng hoạt chất thuốc  bảo vệ thực vật (BVTV) vượt mức giới hạn cho phép; 16% mẫu thịt phát hiện có Salmonella, 7,6% mẫu thịt có dư lượng hóa chất, kháng sinh vượt ngưỡng.

Tương tự, ông Nguyễn Thanh Long, Thứ trưởng Bộ Y tế cho biết, năm 2015, ngành Y tế đã mạnh tay xử lý vi phạm ATTP, 9 tháng của năm 2015, đã tiến hành 20.444 cuộc thanh tra/344.000 cơ sở, phát hiện 19,4% số cơ sở vi phạm, giảm so với cùng kỳ năm 2014 (hơn 21%). Ngoài ra, mức xử phạt cơ sở vi phạm cũng mạnh tay hơn, trung bình mỗi cơ sở bị xử phạt 2,76 triệu đồng.

Tình trạng sử dụng chất cấm trong chăn nuôi vẫn diễn ra phổ biến.

Trong cuộc họp, từ phía các địa phương cũng báo cáo cho thấy, tình trạng vi phạm ATTP đang ở mức báo động. Theo đại diện của UBND TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, 9 tháng đầu năm 2015, cả hai TP lớn nhất nước đều tăng cường thanh, kiểm tra, lấy mẫu các loại nông, lâm thủy sản để phân tích, giám sát chất lượng. Tuy nhiên, do đặc điểm đô thị đông dân cư, mức tiêu thụ thực phẩm lớn, trong khi nguồn cung phụ thuộc khá nhiều vào các tỉnh, thành phố lân cận nên việc kiểm soát, giám sát chưa chặt chẽ. Chỉ tính riêng TP Hồ Chí Minh, từ đầu năm đến nay đã phạt 5,6 tỷ đồng, tiền vi phạm trong lĩnh vực này. Còn tại các tỉnh vùng biên giới như Lạng Sơn, Lào Cai đều cho biết, do đường biên kéo dài, việc buôn bán qua lại giữa cư dân biên giới hai nước khó có thể kiểm soát, nên thuốc trừ sâu lậu vẫn tuồn qua biên giới.

Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Cao Đức Phát nhận định, liên quan đến vấn đề nóng nhất hiện nay là tình trạng sử dụng những chất cấm gây ung thư, chất kháng sinh trên gia súc, gia cầm và thủy sản gây hại cho người sử dụng: “Lo ngại nhất, theo tôi, qua giám sát của Bộ NN&PTNT, tình trạng sử dụng chất cấm, kháng sinh trong chăn nuôi không chỉ rộ lên tại các tỉnh phía Nam mà các mẫu thịt, thủy sản lấy tại thị trường Hà Nội và các tỉnh, TP lân cận cũng cho kết quả dương tính với các chất này”.

Ông Phát nghi ngờ, tình trạng chất cấm trong chăn nuôi được người dân mua theo từng bịch nilon về trộn vào thức ăn chăn nuôi có thể là hàng buôn lậu. “Tuy nhiên, hiện một số doanh nghiệp cũng được phép nhập khẩu chất cấm Clenbuterol và Salbutamol về sản xuất thuốc trong y tế. Ngoài ra, có tình trạng người chăn nuôi sử dụng kháng sinh trộn vào thức ăn chăn nuôi, một mặt là đề phòng bệnh, mặt khác như một loại kích thích tăng trưởng. Đề nghị Bộ Y tế giám sát ngặt nghèo việc nhập khẩu các chất cấm và tình hình sử dụng kháng sinh hiện nay”, Bộ trưởng Cao Đức Phát nhấn mạnh.

Ông Phát đề nghị, Bộ NN&PTNT và Bộ Công an cùng nhau vào cuộc, tìm ra đầu nậu và đường dây buôn bán chất cấm này để triệt phá tận gốc. “Sử dụng chất cấm trong chăn nuôi là một tội ác, không khác gì buôn bán ma túy. Chúng ta phải cùng nhau làm quyết liệt, dứt khoát phải chặn đứng tình trạng chất cấm trong đợt cao điểm này, còn vào cuộc đều đều như thời gian vừa qua thì cứ chìm xuống rồi lại bùng lên. Không thể chấp nhận tình trạng vì lợi ích của một vài cá nhân mà gây ảnh hưởng tới sức khỏe hàng chục triệu người”, ông Cao Đức Phát nhấn mạnh.

Theo Cục Cảnh sát phòng, chống tội phạm về môi trường (Bộ Công an), ngay đầu tháng 10, Bộ Công an đã có 1 kế hoạch riêng về trấn áp tội phạm liên quan đến ATTP và triển khai tại 63 tỉnh, thành phố. “Về phía lĩnh vực Thú y, tôi sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm, sẽ chỉ đạo Cục Thú y kiểm tra gắt gao tình trạng bán thuốc kháng sinh, chất cấm trong chăn nuôi. Tuy vậy, về phía Bộ Y tế cũng đề nghị kiểm soát chặt chẽ hơn việc nhập khẩu và lưu thông trong nước”, ông Cao Đức Phát kiến nghị.

Chỉ đạo tại cuộc họp, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cho rằng, hành vi buôn bán, sử dụng chất cấm trong chăn nuôi cần phải được xử lý nghiêm, thậm chí có thể xử lý hình sự chứ không chỉ phạt tiền đối với các cơ sở, đối tượng tái phạm. Phó Thủ tướng cũng yêu cầu các địa phương cần vận động sự vào cuộc của các cấp hội như Hội Nông dân, Hội Phụ nữ, cảnh báo đến từng hộ dân và người tiêu dùng về hành vi, sản phẩm, nguy cơ cụ thể.

“Đặc biệt, từ nay đến Tết Nguyên đán là cao điểm trong vấn đề tiêu dùng thực phẩm, các Bộ như NN&PTNT, Y tế, Công Thương cần sớm có kế hoạch hướng dẫn cụ thể cho các địa phương vào cuộc thực hiện. Chúng ta thành lập đoàn kiểm tra lớn cũng rất tốt, nhưng cốt yếu nhất vẫn là sự phối hợp chặt chẽ giữa các Bộ, ngành để phát hiện những vấn đề còn lỏng lẻo, bất cập cần chỉnh đốn”, Phó Thủ tướng yêu cầu. Ngoài ra, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam cũng đề nghị chọn Hà Nội và TP Hồ Chí Minh làm thí điểm thanh tra, vì 2 đô thị này có đặc điểm kết nối với các tỉnh lân cận là nguồn nông sản cung cấp về.