Đề xuất giải pháp tối ưu để bảo vệ môi trường biển

• Quảng Ngãi: Báo động tình trạng ô nhiễm môi trường
• Lo ngại ô nhiễm nếu nhấn chìm 15 triệu m3 vật chất nạo vét xuống biển

Được biết, sau thông tin dư luận phản ánh, Ban Quản lý Khu kinh tế (BQL-KKT) Dung Quất đã tổ chức cuộc họp với đại diện các cơ quan chức năng tỉnh Quảng Ngãi và các doanh nghiệp đang hoạt động trong KKT Dung Quất, bàn phương án sử dụng vật chất trong quá trình nạo vét cảng nước sâu Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi.

Hàng triệu m3 vật chất nạo vét nhận chìm bị tác động bởi sóng biển, dòng hải lưu có thể gây bồi lấp thảm thực vật, di sản biển Quảng Ngãi.

Qua đó, ông Nguyễn Minh Tài, Trưởng Ban quản lý KTT Dung Quất thông tin: Hiện nay, nhu cầu nạo vét để tạo độ sâu luồng lạch ra vào cảng Dung Quất của các doanh nghiệp khoảng 27 triệu m3 cát nhiễm mặn, bùn sét… Trong đó, riêng dự án nạo nét cảng chuyên dùng của Liên hợp sản xuất gang thép Hòa Phát – Dung Quất là 15,3 triệu m3, đã được Bộ Tài Nguyên – Môi trường chấp thuận cho nhận chìm xuống biển.

Hiện còn ba doanh nghiệp đang lập hồ sơ xin nạo vét cảng, luồng tàu vào ra. Bao gồm cảng tổng hợp sáu triệu m3, cảng Hào Hưng bốn triệu m3, dự án mở rộng nhà máy lọc dầu Dung Quất giai đoạn II gần 1,67 triệu m3. Không có việc chính quyền, cơ quan, ban ngành nào ở Quảng Ngãi ngăn cản việc Hòa Phát nạo vét và nhấn chìm vật chất ra biển, vì doanh nghiệp đã có giấy phép của Bộ Tài nguyên – Môi trường và đang triển khai các thủ tục cần thiết theo lộ trình”, Trưởng BQL KTT Dung Quất Nguyễn Minh Tài khẳng định.

Sau khi Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép cho Công ty cổ phần Thép Hòa Phát Dung Quất (Khu kinh tế Dung Quất, Quảng Ngãi) nhận chìm 15 triệu mét khối vật chất nạo vét từ khu vực cảng Dung Quất, lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi đã chủ động tìm kiếm, đề xuất các phương án mới, giảm thiểu ô nhiễm môi trường, tiết kiệm tài nguyên và dễ dàng xử lý vấn đề tác động đến môi trường.

Bà Hà Thị Anh Thư, Bí thư Huyện ủy Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi cho biết: Bài học cá chết vào tháng 10-2018 còn đó, Hòa Phát mới chỉ nạo vét một ít, mà gây nên tình trạng cá nuôi lồng bè chết hàng loạt, người dân phản đối, ảnh hưởng đến tiến độ dự án, tỉnh phải bỏ ra hơn tám tỷ đồng hỗ trợ, bản thân Hòa Phát cũng hỗ trợ 500 triệu đồng. Điều đó chứng tỏ lãnh đạo công ty Hòa Phát – Dung Quất cũng nhận thức được trách nhiệm của mình trong vụ cá chết vừa rồi. Chúng tôi mong là mỗi doanh nghiệp khi sản xuất, kinh doanh, không chỉ tính đến lợi ích của riêng mình, mà cần quan tâm đến cả lợi ích chung của xã hội, của nhân dân trong vùng dự án, đặc biệt là vấn đề môi trường.

Ông Đinh Văn Chung, Phó giám đốc Công ty CP thép Hòa Phát – Dung Quất cho biết: Sau khi được Bộ Tài nguyên – Môi trường cấp Giấy phép nhận chìm vật chất ở biển, với khối lượng 15,3 triệu m3, doanh nghiệp đang tiến hành các thủ tục cần thiết để trong quý II này bắt đầu nạo vét khoảng sáu triệu m3 cát, bùn sét. Trong đó, Hòa Phát – Dung Quất sẽ sử dụng hai triệu m3 cho việc san lấp nội bộ, bốn triệu còn lại sẽ nhấn chìm tại khu vực đã được cấp phép… 

Ông Lê Văn Lý, đại diện Công Ty TNHH MTV Hào Hưng Quảng Ngãi cũng khẳng định: Chúng tôi ủng hộ phương án đưa vật chất nạo vét lên bờ, có thể dùng để san lấp. Hiện bãi chứa của chúng tôi đã đầy nên chưa thể tiếp tục nạo vét cảng với khối lượng khoảng bốn triệu khối, trong khi nhu cầu nạo vét tạo độ sâu luồng tàu vào ra là rất bức thiết.”

Về việc nhấn chìm vật chất ở biển Dung Quất, trong phạm vi xây dựng Công viên địa chất toàn cầu Lý Sơn – Sa Huỳnh, ông Nguyễn Minh Trí, Giám đốc sở Văn hóa-Thể thao-Du lịch chia sẻ: Khả năng tác động điểm địa chất (đối với quá trình nhận chìm vật chất tại Dung Quất - PV) rất khó nói, về trực tiếp thì không ai có thể nói, còn chứng minh khoa học thì lâu dài, quan điểm rõ ràng là đổ chất thải từ nạo vét là ô nhiễm.

Việc nhận chìm vật chất nạo vét của Hòa Phát cần phải cân nhắc, đánh giá một cách thận trọng, cụ thể. Trong trường hợp khu vực nhận chìm thuộc công viên địa chất Lý Sơn- Sa Huỳnh thì càng phải thận trọng, bởi vì sẽ dễ làm tổn thương đến di sản. Nếu đã là di sản thì tuyệt đối không được tác động. Nếu kiểm tra mà khu vực công viên địa chất bị ảnh hưởng thì sẽ không được UNESCO công nhận.

Trưởng ban quản lý KKT Dung Quất Nguyễn Minh Tài kết luận: Các doanh nghiệp được phép nạo vét trong khu vực cảng Dung Quất, phải đăng ký với Ban Quản lý KKT Dung Quất về nhu cầu, lộ trình, khối lượng, đặc tính của vật chất nạo vét để xây dựng kế hoạch chung cho toàn bộ khu vực cảng, tránh chồng chéo, cản trở nhau.  

Từng doanh nghiệp phải tuân thủ quy định của pháp luật, cái gì được nhận chìm, cái gì không được nhận chìm; tuyệt đối không được để xảy ra sự cố ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống nhân dân, đến chính quyền địa phương và đến chính lợi ích của doanh nghiệp, ảnh hưởng đến môi trường đầu tư của Quảng Ngãi. 

Riêng việc sử dụng vật chất nạo vét để san lấp những vùng trũng thấp, nhiễm mặn trong khu KKT Dung Quất, Ban QL KTT Dung Quất sẽ xem xét cụ thể, trình UBND tỉnh nghiên cứu, quyết định.