Ngư dân bất an vì tàu thuyền “kẹt cứng” tại cảng cá
Trên địa bàn thành phố Hải Phòng hiện có 12 cảng cá và khu neo đậu tránh trú bão cho tàu thuyền, bảo đảm nơi tránh trú bão cho hơn 4 nghìn phương tiện các loại.
Tuy nhiên, hiện có nhiều công trình xuống cấp, ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động khai thác, đánh bắt, dịch vụ hậu cần nghề cá và tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn mỗi khi mùa mưa bão tới...
Bến cá Mắt Rồng, xã Lập Lễ (huyện Thủy Nguyên) hoàn thành và đưa vào sử dụng từ năm 2010, là nơi neo đậu thường xuyên của hàng nghìn tàu thuyền. Qua 7 năm đưa vào sử dụng, đến nay luồng lạch bến cá bị bồi lấp, nhiều đoạn chỉ còn rộng từ 4 đến 5m, độ sâu chỉ còn từ 0,2 đến 0,8m.
Đại diện chính quyền địa phương cho biết mỗi khi mùa mưa bão đến gần tàu thuyền ra vào bến gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng xấu đến hoạt động tránh trú, neo đậu tàu, thuyền và mua bán thủy, hải sản của hàng trăm người dân.
Đáng chú ý trên địa bàn huyện Thủy Nguyên đang phát triển nhanh số lượng và công suất các tàu cá nhờ chính sách hỗ trợ theo Nghị định 67 của Chính phủ với hàng chục tàu công suất từ hơn 800 CV đến hơn 2.250 CV.
Trong đó, hơn 70 tàu có công suất từ 400 CV trở lên hoạt động thường xuyên tại bến cá nhưng chỉ có thể ra, vào bến cá khi triều cường. Ngư dân mất nhiều thời gian chờ đợi, neo đậu ngoài bến, việc mua bán, tiếp nhiên liệu cho tàu, cũng như chuẩn bị ra khơi gặp khó khăn.
Tại cảng cá Ngọc Hải (quận Đồ Sơn), mỗi ngày có hàng trăm tàu, thuyền ra vào neo đậu, làm dịch vụ hậu cần thủy sản. Tình trạng sa bồi nghiêm trọng, ngư dân kiến nghị nhiều lần vẫn chưa được giải quyết. Khi nước xuống, nhiều ngư dân không thể đưa tàu thuyền ra khơi, hoặc khi tàu về không thể vào bến, phải thuê điểm đậu đỗ ở bến tàu du lịch Hòn Dấu, vừa khó bốc xếp hàng hóa, vừa tốn kém, lại xa khu hậu cần, phải thuê điểm đậu và dịch vụ.
 |
| Khu neo đậu Quán Chánh (huyện Kiến Thụy) đưa vào sử dụng đã lộ bất cập. |
Không chỉ có sự xuống cấp của các bến cá, cảng cá đang hoạt động, tại một số bến cá đang xây dựng và hoàn thiện cũng lộ rõ những bất cập. Điển hình là bến cá Đông Xuân, xã Phả Lễ, huyện Thủy Nguyên, khởi công xây dựng từ năm 2013 với thiết kế 500 tàu công suất 300CV trở lên từng được coi là một trong những nơi tránh trú hiện đại, an toàn bậc nhất.
Tuy nhiên, trong thiết kế thiếu hẳn hệ thống bến cập tàu và các dịch vụ hậu cần nghề cá, nếu đi vào hoạt động thì khó có thể khai thác hết công năng.
Tương tự tại khu neo đậu tránh trú bão tàu cá tại Quán Chánh, xã Đại Hợp, huyện Kiến Thụy, được xây dựng từ năm 2009 trên diện tích 12ha, sẽ là nơi tránh trú của trên 500 tàu công suất từ 400CV trở lên.
Thế nhưng trước khi thực hiện dự án, chủ đầu tư đã không nghiên cứu hết chức năng của một bến cá cũng như bỏ qua dịch vụ hậu cần nghề cá đang phát triển của địa phương.
Do đó, công trình mặc dù rất hiện đại nhưng lại không an toàn, tiện lợi khi thiếu hẳn bến cập tàu và hàng phao leo buộc dây hậu. Nếu sóng to, gió lớn tàu thuyền vẫn có thể va đập vào nhau, còn nếu phải đưa hàng hóa lên xuống tàu thì ngư dân cực kỳ vất vả…
Theo báo cáo của Sở NN&PTNT Hải Phòng, mỗi năm, các cơ sở dịch vụ hậu cần thủy sản của thành phố phục vụ khoảng 12.000 lượt tàu; tổ chức 150 tàu dịch vụ hậu cần thủy sản trên biển giúp cho các tàu đánh bắt cá tăng thời gian bám biển, giảm chi phí, tăng hiệu quả khai thác. Tuy nhiên theo thống kê lượng hàng hóa qua cảng cá, bến cá những năm gần đây suy giảm nặng nề vì vậy doanh thu cũng giảm theo.
Tình trạng gây ô nhiễm, làm mất vệ sinh môi trường, lấn chiếm, sử dụng diện tích đất dự trữ, dự phòng của dự án làm ảnh hưởng đến hoạt động chung của cảng.
Việc đầu tư nâng cấp các cảng cá bến cá gặp nhiều khó khăn, chưa đáp ứng nhu cầu hiện tại về dịch vụ hậu cần cũng như tránh trú bão cho các tàu thuyền. Mặt khác, hệ thống cơ sở hạ tầng tại các cảng cá, bến cá xuống cấp. Mức thu phí, lệ phí đang áp dụng đến nay tại các cảng cá thấp, không còn phù hợp tình hình thực tế.
Việc nâng cấp các cảng cá, bến cá khác, theo Giám đốc BQL cảng cá, bến cá Đỗ Đức Trung, cần phân kỳ đầu tư theo lộ trình phù hợp, ưu tiên các cảng, bến xuống cấp nghiêm trọng.
Ngoài nguồn đầu tư từ ngân sách, việc kêu gọi các doanh nghiệp đầu tư cũng là hướng đi cần được khuyến khích với những cơ chế bảo đảm nâng cao hiệu quả hoạt động của cảng, bến, vừa tạo sức hấp dẫn cho doanh nghiệp…
