Đảm bảo xả lũ an toàn, hạn chế thấp nhất thiệt hại cho hạ lưu

• Chủ động các biện pháp đảm bảo an toàn khi xả lũ trên hồ Hòa Bình
• Diễn tập xả lũ khẩn cấp tại hồ Hòa Bình
• Bộ Công an chỉ đạo ứng phó với các tình huống do lũ, xả lũ hồ chứa gây ra
• Thủy điện xả lũ, nhiều địa phương ở xứ Huế lại ngập trong biển nước

Cảnh báo xả lũ từ xa

Theo Bộ Công Thương, công tác vận hành hồ chứa và quản lý an toàn đập tại 345 công trình thủy điện còn lại thuộc phạm vi quản lý của Bộ Công Thương và UBND các tỉnh. Trước kia, việc vận hành hồ chứa trong một số trường hợp không tuân thủ đúng quy trình vận hành được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt.

Sự phối hợp giữa các chủ đập và giữa chủ đập với các cơ quan chức năng của địa phương chưa chặt chẽ nên có một số trường hợp xả lũ gây bức xúc dư luận và nhân dân vùng hạ du. Tuy nhiên đến nay, công tác vận hành hồ chứa dần đi vào nền nếp.

Điển hình là trong các đợt lũ lớn năm 2016, 2017, các hồ chứa thủy điện đã phối hợp vận hành theo đúng quy trình vận hành liên hồ, đóng quan trọng trong việc cắt/giảm/làm chậm lũ, bảo đảm an toàn cho vùng hạ du.

Ông Ngô Sơn Hải, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết, các nhà máy thủy điện do Tập đoàn Điện lực Việt Nam quản lý đều có dung tích hồ chứa lớn, nên nếu không chuẩn bị kỹ trong việc đảm bảo an toàn hồ, đập, phòng chống thiên tai, nguy cơ mất an toàn hạ du là rất lớn.

Nhờ được cảnh báo sớm, người dân có đủ thời gian, chủ động di dời người, tài sản ra khỏi khu vực nguy hiểm khi nhà máy xả lũ.  Ảnh: Zing

Theo đó, EVN đã yêu cầu các nhà máy thủy điện kiểm tra hiện trạng dòng chảy thoát lũ ở hạ lưu đập và kịp thời xử lý các vi phạm, lấn chiếm, ảnh hưởng tới khả năng thoát lũ của công trình, đảm bảo xả lũ an toàn, đồng thời ngăn ngừa và hạn chế thiệt hại cho hạ lưu khi xả lũ.

Ông Nguyễn Tấn Triết, Phó Giám đốc Công ty Thủy điện Buôn Kuốp cho biết, việc sửa chữa, bảo dưỡng thiết bị, công trình, phục vụ phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn; tổ chức diễn tập xả lũ; cập nhật đầy đủ thông tin vận hành hồ chứa,…, đã được hoàn thành từ rất sớm.

Từ năm 2009, khi các hồ chứa bắt đầu đưa vào vận hành, tuy có trang bị còi báo động công suất lớn để phát tín hiệu thông báo trước khi mở cửa tràn xả lũ, nhưng bán kính lan truyền âm thanh không vượt quá 4km, trong khi hạ du các hồ trải dài vài chục kilomet.

Chính vì vậy, đơn vị đã lắp 19 trạm “cảnh báo xả lũ từ xa” (tăng 5 trạm so với 2017) đặt dọc theo bờ sông vùng hạ du các hồ chứa. Nhờ được cảnh báo sớm, người dân có đủ thời gian, chủ động di dời người, tài sản ra khỏi khu vực nguy hiểm khi nhà máy xả lũ.

Trong khi đó, đối với Công ty CP Thuỷ điện A Vương, Công ty đã thực hiện quan trắc, tính toán mực nước hồ, lưu lượng nước đến hồ, lưu lượng xả qua đập tràn, qua nhà máy liên tục với tần suất 15 phút – 1 giờ/lần. Đồng thời liên tục cập nhật, báo cáo số liệu quan trắc thủy văn hồ chứa, cho Ban chỉ huy PCTT&TKCN tỉnh Quảng Nam và thường xuyên liên hệ, trao đổi, tham mưu giúp UBND tỉnh Quảng Nam chỉ huy vận hành hồ chứa sát với tình hình thực tế, mang lại hiệu quả trong việc cắt/giảm/ lũ vùng hạ du.

Đặc biệt, để tiến hành quan trắc, thu thập thông tin lượng mưa trên lưu vực, Công ty đã lắp 7 trạm đo mưa tự động với tần suất quan trắc 1 giờ/lần, đảm bảo đo lượng mưa chính xác hơn. Ngoài ra, Công ty hoàn thành lắp hệ thống camera giám sát mực nước tại thượng lưu hồ chứa và giám sát các cửa van cung xả tràn, phục vụ truyền dữ liệu cho các cơ quan liên quan.

Chủ động phối hợp với địa phương trong cảnh báo xả lũ

Ông Đỗ Minh Lộc, Phó Tổng giám đốc Công ty CP Thủy điện Đa Nhim – Hàm Thuận – Đa Mi (DHD) cho biết, các nhà máy thủy điện của EVN luôn chủ động phối hợp, tham mưu với chính quyền địa phương để công tác vận hành hiệu quả nhất. Theo đó, DHD luôn cung cấp kịp thời tới địa phương các thông tin về vận hành hồ chứa, cảnh báo lũ,...

Công ty Thủy điện Hòa Bình cũng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc cắt lũ, đảm bảo an toàn cho Thủ đô Hà Nội và đồng bằng sông Hồng, vì thế, Công ty đã đẩy mạnh tuyên truyền cảnh báo đối với người dân vùng hạ du thông qua 7 điểm thông báo xả lũ hạ lưu công trình đặt ở UBND các xã ven sông thuộc TP Hòa Bình và huyện Kỳ Sơn. Công ty phối hợp với Đài Truyền hình Hòa Bình làm phóng sự về PCTT&TKCN, phối hợp cùng Công ty cổ phần Quản lý Bảo trì đường thủy nội địa số 9, tuyên truyền về PCTT&TKCN cho bà con nhân dân và các chủ phương tiện thủy khu vực thượng, hạ lưu đập.

Theo ông Ngô Sơn Hải, trong thời gian vừa qua, Chính phủ đã ban hành 11 quy trình vận hành liên hồ chứa của các lưu vực sông trong cả nước. Trong đó, đã giao nhiệm vụ cho Trưởng ban Chỉ huy PCTT&TKCN của các tỉnh thực hiện công tác chỉ huy vận hành xả lũ các hồ chứa thủy điện. EVN đã chỉ đạo các công ty thủy điện luôn tuân thủ sự chỉ đạo của BCH PCTT&TKCN địa phương. 

EVN cũng chỉ đạo các công ty thủy điện chủ động tham mưu cho BCH PCTT&TKCN địa phương thường xuyên và liên tục, trong mùa lũ và trong mùa khô, đảm bảo sử dụng hợp lý nguồn nước, phục vụ phát triển kinh tế, giảm thiệt hại cho người dân hạ du khi có mưa lũ lớn xảy ra, sử dụng hiệu quả nguồn nước trong mùa khô phục vụ tưới tiêu nông nghiệp của địa phương.