Nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp

• Cải cách, giảm thời gian thông quan hỗ trợ doanh nghiệp
• Giảm một nửa thời gian thông quan hàng hóa để tăng thu
• Thí điểm kéo dài thời gian thông quan thủy sản qua Cửa khẩu Kim Thành
• Tiếp tục cắt giảm thời gian thông quan hàng hóa

Vì vậy, giảm tỷ lệ luồng vàng - đỏ, là mục tiêu cải cách, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa, nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp (DN) xuất nhập khẩu (XNK) đang được ngành Hải quan tích cực thực hiện.

Ông Bùi Thái Quang, Phó cục trưởng Cục Quản lý rủi ro, Tổng cục Hải quan cho biết, Luật Hải quan 2014, điều 17 đã quy định áp dụng phương pháp quản lý rủi ro trong hoạt động hải quan; trong đó cơ quan hải quan đánh giá mức độ tuân thủ của người khai hải quan và áp dụng các biện pháp kiểm tra, quản lý của cơ quan hải quan tương ứng với mức độ tuân thủ pháp luật của DN.

Căn cứ vào mức độ tuân thủ của DN, hàng hóa XNK của DN sẽ được hệ thống thông quan hàng hóa tự động (VNACCS/VCIS) phân luồng theo 3 cấp độ: miễn kiểm tra (luồng xanh); kiểm tra hồ sơ (luồng vàng); kiểm tra hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa (luồng đỏ).

Phân luồng tờ khai XNK góp phần giảm thời gian làm thủ tục hải quan, thời gian thông quan hàng hóa của DN.

Theo thống kê trong 7 tháng đầu năm 2017 (tính từ ngày 1-1 đến 31-7-2017), trong tổng số hơn 6 triệu tờ khai, luồng xanh chiếm tỷ lệ 57,53%; luồng vàng chiếm tỷ lệ 37,46% và luồng đỏ chiếm tỷ lệ 5,01%.

Trong đó, tỷ lệ tờ khai được phân vào luồng vàng do khoảng 60% các văn bản quản lý chuyên ngành điều chỉnh và luồng đỏ do khoảng 17% các văn bản quản lý chuyên ngành điều chỉnh.

Cụ thể, 1 tháng (từ ngày 15-7 đến 15-8-2017), cơ quan hải quan đã tiếp nhận phân luồng cho hơn 550.000 tờ khai, trong đó luồng xanh chiếm 57,9%, luồng vàng 36,9%, luồng đỏ 5,1%. 

Theo ông Bùi Thái Quang, tỷ lệ luồng vàng nêu trên là rất cao do nguyên nhân chủ quan của DN. Nhiều DN lúng túng trong quá trình khai báo hải quan (thực hiện thế nào cho đúng, đầy đủ quy định chính sách pháp luật XNK, pháp luật thuế) nên dẫn đến khai nhầm, khai thiếu thông tin trong hồ sơ chứng từ là khá phổ biến, do đó bị hệ thống VNACCS/VCIS phân vào luồng vàng.

Về chủ quan hiện nay, vẫn còn hơn 400 văn bản (trong đó có 231 văn bản chính sách và thủ tục hành chính do các bộ quản lý chuyên ngành đưa ra) điều chỉnh, yêu cầu cơ quan hải quan phải thực hiện kiểm tra hồ sơ DN đã làm cho tỷ lệ luồng vàng cao.

Chính phủ cũng đã quyết liệt chỉ đạo các bộ, quản lý chuyên ngành thực hiện bổ sung, sửa đổi các quy định kiểm tra chuyên ngành, nhưng tiến độ rất chậm, gây nhiều khó khăn cho cả cơ quan hải quan và DN.

Các tờ khai XNK bị phân luồng đỏ chủ yếu là các lỗi cố ý buôn lậu, gian lận thương mại; trốn và gian lận thuế và không chấp hành yêu cầu của cơ quan hải quan…

Để cơ quan hải quan có thể giảm được tỷ lệ phân luồng vàng, đỏ, điều quan trọng là do chính bản thân DN quyết định. Tránh những nhầm lẫn không đáng có và bị phân luồng vàng, đỏ, tự thân DN khi tham gia XNK phải tìm hiểu thông tin chế độ chính sách, quy trình thủ tục hải quan, thủ tục của các bộ quản lý KTCN để hiểu và áp dụng đúng trong thực tế.

Đồng thời, thực hiện khai báo đầy đủ, cụ thể, chính xác rõ ràng các thông tin trên tờ khai hạn chế việc bổ sung sửa đổi tờ khai; hạn chế huỷ tờ khai hoặc bỏ không làm thủ tục đối với tờ khai đã khai báo, các DN phải luôn chủ động cung cấp thông tin (đúng, kịp thời) về hoạt động kinh doanh, sản xuất của mình cho cơ quan hải quan; bảo mật chữ ký số và tài khoản VNACCS.