Siết chặt hoạt động khai thác cát vùng hạ lưu sông Đà Rằng

• Tăng cường kiểm tra, xử lý khai thác cát, sỏi trái phép
• Bắt quả tang 5 tàu khai thác cát "khủng" trong đêm

Theo Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) Phú Yên, đến thời điểm này ở vùng hạ lưu sông Đà Rằng có 18 mỏ cát đang hoạt động theo giấy phép khai thác khoáng sản là vật liệu xây dựng thông thường, mỏ cát nhỏ nhất trên diện tích 1ha và lớn nhất 20ha.

Sau một cuộc kiểm tra đột xuất tại các mỏ cát gần đây, Đoàn kiểm tra của Sở TN-MT Phú Yên phát hiện nhiều sai phạm và đã có kết luận, yêu cầu các doanh nghiệp khai thác đúng vị trí, chiều sâu, công suất và hồ sơ thiết kế; thực hiện đúng phương án cải tạo, phục hồi môi trường; bổ nhiệm giám đốc điều hành mỏ là người có chứng chỉ, điều kiện năng lực; kết thúc khai thác mỗi năm phải đo vẽ, lập bản đồ hiện trạng mỏ.

Đến hiện trường hai bên bờ hạ lưu sông Ba ở địa phận xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa và xã Hòa An, huyện Phú Hòa, chúng tôi đã chứng kiến hình ảnh những đoàn xe tải nối đuôi nhau vận chuyển cát từ những mỏ cát có nhiều xe cơ giới chuyên dụng tất bật đào bới, ủi xúc từ sáng đến tối. Đừng bên lan can cầu Đà Rằng trên tuyến QL1A nhìn xuống bãi bồi ven sông là những hầm hố loang lổ, dấu vết dòng chảy biến đối, những con đường vận chuyển cát chằng chéo ngang dọc bởi mỏ cát này nối tiếp mỏ cát kia, thậm chí đã có trường hợp doanh nghiệp mượn giấy phép hợp pháp để khai thác cát lậu.

Thực trạng khai thác cát ven sông Đà Rằng cần phải được siết chặt.

Trong một cuộc kiểm tra ven sông Đà Rằng ở địa phận thôn Phú Lễ, xã Hòa Thành, huyện Đông Hòa trưa 26-9, Sở TN&MT Phú Yên phát hiện Công ty TNHH ĐT-PT Huy Phú khai thác cát lậu ngoài phạm vi mỏ cát đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép khai thác khoáng sản. Dù đã bị lập biên bản yêu cầu chấm dứt hành vi vi phạm và  bị xử phạt vi phạm hành chính 10 triệu đồng, thế nhưng sau đó doanh nghiệp này tiếp tục khai thác cát trái phép. Đến khi Sở TN&MT Phú Yên xác minh (thể hiện tại biên bản ngày 2-10), đai diện Công ty TNHH ĐT-PT Huy Phú thừa nhận báo chí phản ánh đúng sự thật, cam kết chấm dứt vi phạm và san lấp vị trí khai thác cát trái phép.

Trong cuộc kiểm tra thực trạng khai thác cát ven sông Ba ngày 1-11, ông Phạm Đại Dương, Chủ tịch UBND tỉnh Phú Yên cho rằng nguồn thu thuế tài nguyên tại các mỏ cát có thể chưa đủ để đầu tư sửa chữa, xây lắp lại cơ sở hạ tầng giao thông bị hư hỏng do các doanh nghiệp vận chuyển cát gây ra; đồng thời yêu cầu Sở TN&MT Phú Yên cùng các địa phương, cơ quan chức trách khẩn trương rà soát, kiểm tra hoạt động khai thác cát, yêu cầu các doanh nghiệp thực thi đúng quy định pháp luật, không để thất thoát tài nguyên và ảnh hưởng xấu về môi trường.

Có thể nói từ nhiều năm qua, cư dân vùng hạ lưu sông Đà Rằng đã phải chứng kiến hình ảnh dòng sông này “oằn mình” trước “cuộc đua” khai thác cát. Địa hạt này là nơi cung cấp  nguồn vật liệu rất lớn để thi công xây lắp các dự án, công trình trên địa bàn Phú Yên, góp phần phát triển kinh tế – xã hội địa phương, thế nhưng không ít ý kiến cho rằng, nếu không siết chặt hoạt động khai thác cát ven sông Đà Rằng theo quy định pháp luật và không dự báo biến động địa chất – thủy văn sau mỗi mùa mưa lũ thì nhiều hệ lụy phức tạp về môi trường ô nhiễm, đất đai sạt lở, công trình hư hỏng… sẽ xảy ra khi doanh nghiệp tranh thủ khai cát ngoài phạm vi mỏ cát được cấp giấy phép, dòng chảy con sông biến đổi sau những mùa mưa lũ, ảnh hưởng đến đời sống sản xuất của cư dân ven sông rất khó tránh khỏi!