"Cát tặc” vẫn rút ruột sông Hương
Những ngày cuối tháng 10 này, người dân thôn Thạch Hàn (xã Hương Thọ, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên - Huế) vô cùng bức xúc khi có nhiều sà lan, tàu cuốc và ghe thuyền gắn các loại máy móc tập trung trên nhánh sông Hữu Trạch, thượng nguồn của sông Hương, đoạn chảy qua địa bàn thôn này để “dàn trận” hút trộm cát, sỏi. Sau khi cho vòi rồng xuống đáy sông, các chủ thuyền cho máy chạy hết công suất để hút những khối cát dưới sông đưa lên khoang thuyền.
Do đoạn sông nằm xa khu dân cư nên các đối tượng đã “vô tư” khai thác cát, sỏi trái phép ngay giữa ban ngày. Trong phạm vi bán kính chưa đầy 500m, khúc sông này có 2 điểm khai thác cát trái phép với nhiều tàu thuyền tập trung “ăn” cát, với sức chứa từ 70-80m3, thậm chí gần 100m3. Khi những tàu này hút đầy cát liền nổ máy vận chuyển đi để nhường chỗ cho các tàu khác vào thay thế. Cứ như vậy, “đại công trường” khai thác cát trái phép ở thượng nguồn sông Hương diễn ra từ sáng đến tối khiến cả khúc sông đục ngầu, ô nhiễm.
Ông Nguyễn Văn T. (52 tuổi, ở thôn Thạch Hàn) bức xúc phản ánh: “Tình trạng khai thác cát sỏi trái phép diễn ra trong thời gian dài, các tàu ngang nhiên hút cát cả ngày lẫn đêm nhưng không hề gặp bất cứ sự kiểm tra, ngăn cấm nào từ lực lượng chức năng. Việc khai thác cát bừa bãi không những làm thất thoát tài nguyên khoáng sản, gây ô nhiễm sông nước mà còn dẫn đến tình trạng sạt lở bờ sông, đe dọa vườn tược, nhà cửa khiến bà con bất an, lo lắng vô cùng”.
Tuy nhiên, khi trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Văn Quý, Chủ tịch UBND xã Hương Thọ, nói rằng, từ đầu năm 2018 đến nay, xã phối hợp bắt giữ 30 tàu thuyền hút trộm cát, sỏi và xử phạt vi phạm hành chính hơn 40 triệu đồng đối với các chủ phương tiện nên tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Hương đoạn qua địa bàn dần được hạn chế(!?)…
Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế phát hiện các tàu thuyền khai thác cát, sỏi trái phép trên sông Hương. |
Không những ở thượng nguồn mà hạ nguồn sông Hương đoạn qua địa bàn huyện Phú Vang, thời gian gần đây cũng liên tiếp xuất hiện nhiều tàu thuyền tổ chức khai thác cát trái phép. Công an huyện Phú Vang đã liên tiếp tổ chức truy quét, đẩy đuổi, bắt giữ nhiều tàu thuyền hút trộm cát, sỏi của các hộ ông Hồ Văn Định, Võ Thị Phương, Nguyễn Văn Thông (ở thôn Lại Tân, xã Phú Mậu); Đặng Duy Thành (xã Hương Phong, thị xã Hương Trà)… lập biên bản xử phạt hành chính, thu giữ phương tiện để xử lý nghiêm theo quy định pháp luật.
Bên cạnh đó, thực hiện chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh Thừa Thiên- Huế, Phòng Cảnh sát môi trường phối hợp với CSGT đường thủy tổ chức tuần tra, truy quét và cũng đã bắt giữ nhiều tàu thuyền hút trộm cát, sỏi trên sông Hương. Điển hình, vào sáng 30-10, Cảnh sát môi trường bắt quả tang 3 tàu đang hút trộm hàng chục khối cát trên đoạn sông qua xã Hương Thọ và đã lập biên bản, tạm giữ phương tiện để xử lý.
Công an tỉnh Thừa Thiên - Huế và các cơ quan chức năng đã xử lý mạnh tay các hành vi khai thác tài nguyên khoáng sản trái phép. Đáng nói, ngoài các tàu thuyền nhỏ lẻ hút trộm cát, sỏi trên sông Hương thì thời gian qua, Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên - Huế còn phát hiện một số doanh nghiệp từng được UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế cấp mỏ khai thác cát hẳn hoi nhưng vẫn cố tình vi phạm về độ sâu khai thác.
Cụ thể, như 3 doanh nghiệp gồm Công ty CPTMDV Hồng Phát, Công ty CP Châu Thành Phát và Công ty CP xây dựng 939 được cấp phép khai thác cát, sỏi 6,3ha ở khu vực bãi bồi Lương Quán (phường Thủy Biều, TP Huế) để cung cấp nguyên liệu phục vụ xây dựng công trình dân sinh ở địa bàn tỉnh, kết hợp khơi thông dòng chảy. Qua kiểm tra, Thanh tra Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên - Huế và cơ quan chức năng phát hiện cả 3 công ty này đều khai thác vượt quá độ sâu giới hạn được cấp phép nên lập biên bản và buộc dừng hoạt động khai thác…
Ông Hồ Đắc Trường, Phó Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Thừa Thiên- Huế cho biết, lãnh đạo UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế đã ký quyết định xử phạt hành chính đối với 3 công ty trên, với tổng số tiền 2,4 tỷ đồng. Ngoài ra, do Công ty Hồng Phát đã hết trữ lượng khai thác và trong quá trình khai thác có vi phạm nên bị UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế thu hồi giấy phép khai thác khoáng sản.
Theo ông Nguyễn Văn Phương, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế, hiện lãnh đạo tỉnh đã yêu cầu Công an tỉnh, Sở TN&MT cùng UBND các huyện, thị xã, TP Huế tăng cường quản lý Nhà nước đối với hoạt động khai thác, vận chuyển cát, sỏi lòng sông, bãi bồi trái phép. Đối với những trường hợp cố tình vi phạm, lặp lại vi phạm nên có hình thức xử lý cao nhất theo quy định pháp luật.
Ngoài ra, tỉnh sẽ xử lý nghiêm các chủ phương tiện vận chuyển khoáng sản không có nguồn gốc, hóa đơn chứng từ. Đồng thời, yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trương tổ chức đấu giá quyền khai thác khoáng sản, đặc biệt là khoáng sản cát, sỏi để đảm bảo nguồn cung cho thị trường, góp phần hạn chế tình trạng khai thác cát, sỏi trái phép...