Lộ sai phạm "khủng" tại Tổng Công ty đường sắt Việt Nam

• Sẽ kỷ luật 'sếp' Tổng công ty Đường sắt Việt Nam mua toa tàu cũ
• Tổng Công ty Đường sắt Việt Nam giao đất trái thẩm quyền cho 81 hộ
• Loay hoay đường sắt Việt Nam

Sau hơn 2 năm tiến hành thanh tra (19-9-2014), Thanh tra Chính phủ vừa công bố Kết luận số 2222/KL-TTCP ngày 26-8-2016 về việc chấp hành quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại VNR.

Bản Kết luận gần 40 trang này  nhận được ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đã chỉ ra 4 nhóm sai phạm lớn tại Tổng công ty Đường sắt Việt Nam, với số tiền có sai phạm hơn 130 tỷ đồng. Trong đó có việc Tổng công ty Đường sắt Việt Nam đã thiếu trách nhiệm trong việc quyết định và quản lý thực hiện các dự án đầu tư máy móc thiết bị và dự án kết cấu hạ tầng, gây lãng phí, kém hiệu quả.

Cụ thể, trong 3 dự án mua sắm máy móc thiết bị với tổng giá trị 408 tỷ đồng (giai đoạn 2003-2009), VNR đã quyết toán các dự án vượt tổng mức đầu tư được phê duyệt hơn 29 tỷ đồng.  

Tổng công ty này cũng phê duyệt giá không đúng thẩm quyền, sai căn cứ, làm giảm hiệu quả đầu tư, lãng phí ngân sách, đặc biệt là dự án mua ray bảo trì, sửa chữa đường sắt bằng nguồn vốn vay của Chính phủ Áo với giá cao bất thường so với loại có tính năng tương tự cùng thời điểm. 

VNR đã lựa chọn các nhà thầu trong dự án đóng mới 300 toa xe hàng có gói giá thầu trên 2 tỷ đồng sai quy định; chào hàng cạnh tranh để mua các bộ giá chuyển hướng với giá trên 2 tỷ đồng.

Thanh tra Chính phủ cho biết, năm 2010, VNR đầu tư ra ngoài doanh nghiệp 481 tỷ đồng, và đến năm 2013 là 531 tỷ đồng. Trong đó, khoản đầu tư vào Công ty liên doanh MINZX từ khi thành lập năm 1996 đến nay không có lợi nhuận, số góp 1,735 tỷ đồng đã mất vốn phải trích lập dự phòng nhưng chưa được xử lý theo quy định. 

Đặc biệt, việc quản lý lợi nhuận, cổ tức được chia lỏng lẻo, số nợ đọng kéo dài chưa thu được là gần 85 tỷ đồng, trong đó các công ty TNHH MTV nợ 31,233 tỷ đồng, các công ty liên doanh, liên kết nợ 47,8 tỷ đồng…

Ngoài ra, VNR đã góp vốn kinh doanh ngoài ngành bằng quyền thuê đất và tài sản gắn liền với đất tại 80 Lý Thường Kiệt và 22 Phan Bội Châu (Hoàn Kiếm, Hà Nội) trái quy định. 

Theo xác định của Thanh tra Chính phủ, việc thực hiện thủ tục góp vốn của VNR trái với nghị định của Chính phủ, trái với quy định đã được Thủ tướng phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành đường sắt. Thanh tra Chính phủ cũng cho rằng VNR đã lợi dụng thủ tục góp vốn và thực hiện việc góp vốn nêu trên trái chủ trương để hợp thức hóa việc chuyển nhượng tài sản có giá trị lớn không qua đấu giá, đầu thầu.