Kiểm toán chỉ ra nhiều sai phạm về quản lý đất đai tại Đà Nẵng
- Vi phạm trong quản lý đất đai, nhiều cán bộ bị khởi tố
- Kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo thanh tra sai phạm về quản lý đất đai tại Đà Nẵng
- Tiềm ẩn thất thoát, tham nhũng trong quản lý đất đai
Thực hiện phương án sắp xếp, đổi mới các DNNN, từ năm 2013 đến 2016, TP Đà Nẵng đã thực hiện CPH 4 doanh nghiệp mà nhà nước có nắm giữ vốn điều lệ trên dưới 50% (gồm Công ty TNHH MTV Vật liệu xây dựng - Xây lắp và Kinh doanh nhà Đà Nẵng, Công ty TNHH MTV Xây dựng và Phát triển hạ tầng Đà Nẵng, Công ty MTV Cấp nước Đà Nẵng và Công ty TNHH MTV Môi trường Đô thị Đà Nẵng).
Ngoài ra, giai đoạn 2011-2017, có 5 doanh nghiệp thuộc Trung ương quản lý thực hiện CPH có liên quan đến đất đai trên địa bàn TP Đà Nẵng. Việc chấp hành pháp luật về quản lý đất đai tại các doanh nghiệp này đã có nhiều tồn tại, sai phạm liên quan đến trách nhiệm của doanh nghiệp và các cơ quan quản lý nhà nước của TP Đà Nẵng.
 |
| Khu đất 13 Nguyễn Chí Thanh đang bị Kiểm toán kiến nghị thu hồi. |
Đáng chú ý, việc xác định giá trị quyền sử dụng đất khi CPH không phù hợp tại các DNNN gây thiệt hại cho nhà nước.
Cụ thể, có 10 thửa đất với diện tích gần 5.000m² được Hội đồng thẩm định giá đất tham mưu cho UBND TP ban hành giá trị quyền sử dụng đất để tính vào giá trị doanh nghiệp, nhưng không so sánh, đối chiếu với giá thị trường của các lô đất lân cận.
Việc xác định đơn giá đất giảm 5% và 20%, áp dụng đơn giá không đúng với vị trí tuyến đường, không áp dụng hệ số góc đối với một số thửa đất tại Công ty TNHH MTV Cảng Đà Nẵng và Công ty TNHH MTV XNK và Phát hành phim Việt Nam trái với Luật Đất đai và các quy định có liên quan... đã làm giảm giá trị quyền sử dụng đất khi tính vào giá trị doanh nghiệp CPH số tiền hơn 29 tỷ đồng.
Kiểm toán Nhà nước Khu vực III cũng nêu ra nhiều sai phạm trong quản lý, sử dụng đất của doanh nghiệp sau CPH, dẫn tới doanh nghiệp chưa thực hiện đầy đủ nghĩa vụ với ngân sách nhà nước. Một số trường hợp còn sử dụng đất sai mục đích, kém hiệu quả và đã xảy ra tranh chấp.
Theo đó, Công ty CP cấp nước Đà Nẵng đang quản lý, sử dụng gần 3.800m² đất dù TP chưa có quyết định giao đất; hơn 23.500m² đất chưa có hợp đồng thuê đất.
Công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng, có 3 thửa đất với diện tích 1.327m² sử dụng một phần diện tích không đúng với mục đích được giao, có 2 thửa đất với diện tích hơn 23.000m² được giao nhưng không sử dụng hết.
Công ty Vật liệu Xây dựng - Xây lắp và Kinh doanh Nhà Đà Nẵng, lô đất 301m² tại số 158 Nguyễn Chí Thanh khi CPH được xác định sử dụng với mục đích là văn phòng làm việc, thuộc đối tượng phải chuyển sang hình thức thuê đất có thời hạn, nhưng Ban chỉ đạo CPH xác định giá trị thửa đất theo đất ở đô thị có thời hạn sử dụng lâu dài để giao cho doanh nghiệp. Lô đất này sau đó được sang tên cho người thân của lãnh đạo công ty sau 1 năm CPH.
Tại Công ty Đầu tư Phát triển nhà Đà Nẵng, từ năm 2010 được UBND TP Đà Nẵng giao thửa đất 851,6m² tại số 13 Nguyễn Chí Thanh và 776,7m² đất tại số 59 Lê Duẩn để xây dựng chung cư cao tầng (phục vụ mục đích an sinh xã hội), nhưng đơn vị này đã sử dụng trái với chủ trương của UBND TP, công ty đã mang lô đất số 13 Nguyễn Chí Thanh góp vốn để thành lập một pháp nhân mới mà không triển khai dự án; còn lô đất số 59 Lê Duẩn đã chuyển nhượng cho tổ chức bên ngoài và hiện đang xây dựng khách sạn.
Tương tự, lô đất diện tích 157,6m² tại số 80 Trần Phú do Công ty CP Dược Trung ương 3 thuê của UBND TP Đà Nẵng cũng được “phù phép” từ đất cho thuê trả tiền hàng năm thành cho thuê 25 năm và trả tiền 1 lần. Ngay sau khi được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, công ty này đã chuyển nhượng cho cá nhân để hưởng lợi 4,5 tỷ đồng...
Kiểm toán Nhà nước Khu vực III cũng nêu ra việc cho Công ty CP Lương thực Đà Nẵng chuyển 8 thửa đất (diện tích gần 8.000m²) từ thuê của nhà nước sang nhà nước giao đất, chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất sản xuất kinh doanh sang đất ở với thời hạn sử dụng lâu dài là trái với Luật Đất đai 2013.
Hơn nữa, việc xác định giá trị quyền sử dụng đất đối với các lô đất giao cho doanh nghiệp này thiếu căn cứ, không tuân theo các phương pháp xác định giá đất theo quy định.
Đặc biệt, ngay sau khi UBND TP Đà Nẵng cho chuyển sang hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất và chuyển đổi mục đích sử dụng đất, công ty này đã nhanh chóng chuyển nhượng 7/8 lô đất cho cá nhân và sử dụng lô đất còn lại để góp vốn vào một pháp nhân mới là Công ty CP BĐS Chiến Thắng Việt Nam.
Việc chuyển nhượng này đã mang lại cho Công ty CP Lương thực Đà Nẵng khoản chênh lệch và thu lợi hơn 13,6 tỷ đồng so với giá phê duyệt của UBND TP Đà Nẵng...
Cơ quan kiểm toán kiến nghị thu hồi nộp ngân sách nhà nước số tiền 8,26 tỷ đồng, gồm tăng thu tiền chuyển QSD đất do xác định đơn giá thấp hơn giá đề xuất của Hội đồng định giá và thu hồi số giảm 10% tiền sử dụng đất sai quy định; thu hồi khu đất 13 Nguyễn Chí Thanh đã giao Công ty CP Phát triển NDN và 5 lô đất đã giao Công ty CP Môi trường Đô thị nhưng hiện nay bỏ trống, không sử dụng.
Kiểm toán cũng đề nghị UBND TP Đà Nẵng tổ chức thanh tra việc quản lý, sử dụng đất trước và sau CPH đối với Công ty CP Đầu tư phát triển Nhà Đà Nẵng do công ty không báo cáo, không cung cấp hồ sơ tài liệu theo yêu cầu của cơ quan kiểm toán theo quy định tại điều 57, Luật Kiểm toán Nhà nước 2015.
Kiểm toán Nhà nước Khu vực III nêu ra trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý đất đai trước và sau khi doanh nghiệp CPH. Trong đó, UBND TP Đà Nẵng đã giao đất nhưng không thu tiền sử dụng đất với 5 thửa đất (diện tích 1.368,5m²) cho Công ty CP Môi trường Đô thị Đà Nẵng sử dụng làm văn phòng làm việc, không đúng đối tượng quy định tại Điều 58 Luật Đất đai năm 2003.
UBND TP Đà Nẵng còn giao 3 thửa đất với diện tích hơn 70.000m² cho Công ty CP Đầu tư Phát triển Nhà Đà Nẵng nhưng không qua đấu thầu theo quy định tại Điều 58, Luật Đất đai 2003 và không tuân thủ quy định của pháp luật về quản lý đất đai với hàng chục ha đất khác. Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Tài chính, Sở Xây dựng và Cục Thuế TP Đà Nẵng cũng có những khuyết điểm, hạn chế trong công tác tham mưu, kiểm tra, giám sát công tác quản lý đất đai, gây thiệt hại cho nhà nước.
Trên cơ sở đó, Cơ quan Kiểm toán đã kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND TP Đà Nẵng thanh tra, làm rõ một số vấn đề mà báo cáo kiểm toán đã nêu để xem xét trách nhiệm của các tập thể, cá nhân có liên quan theo quy định của pháp luật...
