Kế hoạch làm "chậm thời gian sống" của quân đội Mỹ

Thứ Bảy, 10/03/2018, 20:54

Khi người lính bị thương trên chiến trường, thời gian còn lại rất cấp bách: Phải mất bao lâu để binh sĩ tiếp nhận chăm sóc y tế thường là yếu tố quan trọng nhất để xác định xem liệu họ còn sống hay đã chết.

Bây giờ, các nhà khoa học đang tìm kiếm phương pháp mới kéo dài thời gian dành cho binh sĩ bị thương trên chiến trường, nhưng không phải bằng cách chăm sóc y tế nhanh hơn. Thay vào đó, các nhà khoa học muốn chủ yếu làm chậm thời gian.

Và họ đang giành lấy cơ hội từ loài sinh vật bé nhỏ có tên gọi Tardigrada, tức Gấu nước.

Vi sinh vật gấu nước (Tardigrada). Ảnh: DAPRA

Một chương trình mới từ Cơ quan Phát triển Kế hoạch Quốc phòng hiện đại (DAPRA) trực thuộc Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ nhắm đến việc phát triển phương pháp điều trị làm chậm quá trình phản ứng sinh hóa của cơ thể, kéo cơ thể vào trạng thái “chậm lại” hoặc “tạm ngưng hoạt động” cho đến khi có dịch vụ chăm sóc y tế.

Nói cách khác, chương trình có tên gọi Biotasis có mục đích “làm chậm sự sống để cứu mạng sống con người”, theo một tuyên bố của DARPA.

Một phương pháp điều trị có vẻ giống như tiểu thuyết khoa học viễn tưởng, nhưng có nhiều loài sinh vật trên trái đất sử dụng những chiến thuật tương tự đẻ tồn tại trong môi trường có thể gây ra cái chết.

Chẳng hạn, loài gấu nước, một sinh vật nhỏ bé, có thể sống trong môi trường nhiệt độ đóng băng, mất nước và bức xạ cực đoan. Chúng có thể “nhập định” như các nhà tu hành để đi vào trạng thái có tên gọi “cryptobiosis” mà trong đó tất cả quá trình trao đổi chất dường như đã dừng lại, nhưng sinh vật vẫn còn sống.

Mô phỏng quá trình làm chậm phản ứng sinh hóa trong kế hoạch Biostasis. Ảnh: DAPRA

“Tự nhiên là một nguồn cảm hứng bất tận cho dự án”, ông Tristan McClure Begley, Giám đốc chương trình Biostasis cho biết trên Tạp chí Nature (Khoa học Tự nhiên) của Mỹ.

“Ở cấp độ phân tử, sự sống làm một tập hợp các phản ứng sinh hóa liên tục. Thông thường, các phản ứng này chỉ xảy ra nhờ sự giúp đỡ của protein hoặc các máy phân tử được gọi là chất xúc tác, đẩy nhanh tốc độ phản ứng hóa học”, ông McClure Beglev cho biết.

“Mục tiêu của chúng tôi với Biostasis là kiểm soát “các máy phân tử” đó và làm chậm tốc độ sống của chúng, do đó, chúng tôi có thể làm chậm toàn bộ hệ thống trao đổi chất, và tránh gây ra hậu quả đáng tiếc khi can thiệp”, chuyên gia phân tích.

Tuy nhiên, việc bảo vệ thương binh trên chiến trường khi họ chờ đợi chăm sóc y tế vẫn còn là một chặng đường dài.

Liệu binh sĩ Mỹ có thể "bất tử" Biostasis thì câu trả lời cần đến 5 năm sau. Ảnh: AP

Trước hết, các nhà khoa học cần lên kế hoạch xem xét nhiều cách làm giảm quá trình sinh hóa trong tế bào và mô, cuối cùng tăng lên đến cấp độ của một vi sinh vật hoàn chỉnh, tuyên bố cho biết.

Việc điều trị được coi là thành công nếu nó làm chậm tất cả các chức năng sinh học trong một hệ thống và việc điều trị không làm hỏng quá trình di động khi hệ thống trở lại tốc độ thông thường.

Theo tuyên bố, chương trình Biostasis cũng được ứng dụng cho đời sống dân sự và đang trong giai đoạn ban đầu, DAPRA cho biết cơ quan sẽ thực hiện kế hoạch trong hơn 5 năm. Một hội thảo trực tuyến (webinar) về vấn đề này sẽ được tổ chức vào ngày 20-3.

Trúc Phạm