Gói kích thích kinh tế lần 2: Tập trung hỗ trợ hàng không, du lịch, tiêu dùng

Chủ Nhật, 01/11/2020, 08:49

Để vực dậy nền kinh tế sau “bão” COVID-19, nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp được triển khai. Mới đây, Bộ Kế hoạch & Đầu tư vừa gửi công văn tới các bộ, ngành để lấy ý kiến về đề xuất chính sách hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn do đại dịch COVID-19 (còn gọi là gói kích thích kinh tế lần 2).

Theo đó, một loạt chính sách tài khóa mạnh mẽ đã được đề xuất. Gói kích thích này nhằm hỗ trợ doanh nghiệp (DN), người lao động gặp khó khăn do đại dịch COVID-19, đặc biệt sẽ tập trung hỗ trợ một số ngành như du lịch, hàng không và tiêu dùng.

Tập trung cứu hàng không, du lịch

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch & Đầu tư (KH&ĐT) Trần Quốc Phương cho biết, một trong những chính sách mới nổi bật được Bộ KH&ĐT đề xuất là nghiên cứu, xây dựng chính sách đặc thù để tháo gỡ khó khăn cho các DN hàng không bị ảnh hưởng nghiêm trọng bởi đại dịch COVID-19. Bộ KH&ĐT đề xuất Chính phủ bảo lãnh các khoản vay cho các DN hàng không. Nghiên cứu cơ chế cho Tổng Công ty Kinh doanh và đầu tư vốn nhà nước (SCIC) được phép đầu tư vào các DN hàng không. Trong trường hợp này, cho phép thực hiện quy chế đặc thù để đảm bảo tách bạch kết quả hoạt động đầu tư này với kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh chung của DN.

Việc giảm thuế VAT có tác dụng giảm giá hàng hóa, dịch vụ và có lợi đối với người tiêu dùng.

Tác động của chính sách này, theo Bộ KH&ĐT, sẽ hỗ trợ dòng tiền và thanh khoản cho các DN hàng không, tránh việc các DN này phải tuyên bố phá sản, gây ra tác động bất ổn cho kinh tế - xã hội. Nguồn lực này ước tính khoảng 11 nghìn tỷ đồng là các khoản vay được Chính phủ bảo lãnh dành cho các DN hàng không. Theo các chuyên gia kinh tế, nhiều quốc gia đã ban hành các gói hỗ trợ dành riêng cho ngành hàng không. Mỹ ban hành gói hỗ trợ 58 tỷ USD; Đức dành 9 tỷ euro mua cổ phần của Lufthansa để tránh việc hãng này phá sản hoặc bị thâu tóm, bảo vệ hàng ngàn lao động khỏi thất nghiệp…

Bên cạnh đó, Bộ KH&ĐT đề xuất giảm 70% thuế bảo vệ môi trường đối với nhiên liệu bay trong năm 2021. Chính sách này góp phần giảm chi phí đầu vào, giảm áp lực về dòng tiền cho các DN hàng không đang gặp nhiều khó khăn do dịch bệnh. Việc giảm thuế có thể khiến thu ngân sách nhà nước sụt giảm khoảng 2,46 nghìn tỷ đồng và có thể tác động tiêu cực đến môi trường, ảnh hưởng đến phát triển bền vững. Thời gian thực hiện từ ngày 1/1/2021 đến hết 31/12/2021.

Bên cạnh hàng không, Bộ KH&ĐT cũng đề xuất cho phép DN lữ hành được giảm 80% số tiền ký quỹ trong thời hạn 2 năm. Chính sách này nhằm tạo dòng tiền vào, giúp DN duy trì, cầm cự và có nguồn tiền làm vốn lưu động, sản xuất. Khoản tiền ký quỹ từ 100 đến 500 triệu đồng (tùy thuộc loại hình kinh doanh) nằm ở các ngân hàng thương mại và được hoàn trả khi chấm dứt kinh doanh dịch vụ lữ hành. Do đó giảm tiền ký quỹ không làm ảnh hưởng tới thu ngân sách Nhà nước.

Theo số liệu sơ bộ, hiện tại có 2.667 DN kinh doanh lữ hành quốc tế, hơn 500 DN được cấp giấy phép kinh doanh lữ hành nội địa năm 2019. Nếu được đưa vào thực thi, chính sách này sẽ ngay lập tức tạo dòng tiền vào cho DN lữ hành, hỗ trợ khó khăn, giúp DN duy trì, cầm cự và có nguồn tiền làm vốn lưu động, sản xuất. Đồng thời, chính sách này không làm ảnh hưởng tới thu ngân sách Nhà nước.

Đồng thời, Bộ KH&ĐT cũng đề xuất gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất theo quy định tại Nghị định 41/2020/NĐ-CP đối với các DN hoạt động trong các ngành, lĩnh vực chịu ảnh hưởng mạnh của dịch COVID-19 thêm 5 tháng.

Ngoài ra, Bộ KH&ĐT cũng đề xuất cho lao động được tạm dừng đóng phí công đoàn tối đa 12 tháng (tương tự chính sách tạm dừng đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất).

Giảm thuế VAT để kích tiêu dùng

Bộ KH&ĐT cũng đề xuất giảm thuế suất giá trị gia tăng (VAT) đối với các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu để kích cầu tiêu dùng nội địa. Việc giảm thuế VAT có tác dụng giảm giá cả hàng hóa, dịch vụ và có lợi đối với người tiêu dùng, từ đó có thể kích thích mua sắm, kích cầu nền kinh tế. Ước tính việc giảm 1% thuế VAT có thể kích thích tăng tiêu dùng cuối cùng tương đương 0,2% GDP.

“Tuy nhiên, chính sách này có thể tác động mạnh tới nguồn thu ngân sách nhà nước. Mặt khác, dự kiến việc triển khai tổ chức thực hiện khó khăn vì thuế VAT áp dụng cho cả các mặt hàng nhập khẩu. Nếu chỉ áp dụng đối với hàng hóa trong nước thì có thể sẽ vi phạm các nguyên tắc không phân biệt đối xử giữa hàng hóa trong nước và hàng hóa nhập khẩu”, Bộ KH&ĐT lưu ý.

Bộ này cũng đề xuất phiếu chiết khấu, khuyến mãi với dịch vụ du lịch, lưu trú, ăn uống áp dụng cho các cơ sở dịch vụ du lịch, lưu trú và các nhà hàng để giảm chi phí vận chuyển hành khách, lưu trú và ăn uống nhằm thúc đẩy tiêu dùng, mua sắm trong ngành dịch vụ du lịch, nhà hàng, khách sạn. Phiếu chiết khấu, khuyến mại sẽ áp dụng đối với các hóa đơn vận chuyển (hàng không, đường sắt, đường bộ…), hóa đơn lưu trú khách sạn và ăn uống tại nhà hàng. Tùy thuộc vào mặt hàng phiếu sẽ có tỷ lệ chiết khấu khác nhau và có thời hạn sử dụng nhất định.

Với đề xuất này sẽ “thúc đẩy tiêu dùng, hỗ trợ DN, cơ sở kinh doanh dịch vụ du lịch, lưu trú và ăn uống hồi phục sau khi kiểm soát được dịch bệnh. Đồng thời có thể xem xét bổ sung một số mặt hàng để kích cầu nền kinh tế, giải quyết lượng hàng tồn kho, hỗ trợ một số ngành sản xuất gặp khó khăn trong việc tiêu thụ hàng hóa”, Thứ trưởng Trần Quốc Phương cho hay.

Lưu Hiệp