Những di sản nào của ông Obama sẽ “tồn tại” trong thời của Trump?

Tổng thống Obama. Ảnh Reuters.

Sau đây là đánh giá của trang the Guardian về khả năng “tồn tại” của những chính sách nổi bật của ông Obama trong thời của Tổng thống Mỹ kế nhiệm.

Môi trường

Mục tiêu của ông Obama: Ông Obama từng cam kết giảm lượng phát thải Carbon đến 80% tầm nhìn đến năm 2050 và đầu tư cho lĩnh vực công nghệ tiết kiệm năng lượng khoảng 150 tỉ USD. “Trì hoãn không còn là một lựa chọn,” ông Obama nói.

Thành tựu, kết quả: Thuyết phục thành công Trung Quốc tham gia Thỏa thuận chung Paris về biến đổi khí hậu, thỏa thuận toàn diện đâu tiên nhằm giảm lượng khí thải với sự tham gia của gần 200 quốc gia. Ngành công nghiệp năng lượng mặt trời đang sử dụng nhiều công nhân Mỹ hơn ngành khai thác than.

Ý định của ông Trump: Ông Trump đã tuyên bố sẽ rút khỏi Thỏa thuận chung Paris và “coi” biến đổi khí hậu chỉ là “sự huyễn hoặc” do Trung Quốc bịa ra. Tuy nhiên, ngành công nghiệp năng lượng xanh hiện nay đã trở thành một ngành mũi nhọn và không dễ gì có thể đảo ngược.

Cơ hội tồn tại: 3/10

Hôn nhân đồng tính

Mục tiêu của ông Obama: Tháng 11-2008, ông Obama từng nói “Tôi nghĩ và tin tưởng rằng hôn nhân là giữa một người đàn ông và một người phụ nữ. Tôi không thực sự ủng hộ hôn nhân đồng tính.”

Thành tựu, kết quả: Tổng thống Obama đã có “chuyển biến” trong quan điểm về vấn đề này, đồng thời, cũng trở thành Tổng thống đương nhiệm đầu tiên ủng hộ hôn nhân đồng tính. Trong năm 2015, nhiệm kỳ của Tổng thống Obama, hôn nhân đồng tính đã chính thức được Tòa án tối cao công nhận là một quyền trong hiến pháp.

Ý định của ông Trump: Tháng 11-2016, Tổng thống đắc cử cho biết ông nhất trí với quan điểm của tòa án và gọi đó là “một cách giải quyết vấn đề”. Ông cũng từng tuyên bố mình là một người ủng hộ quyền của người đồng tính, mặc dù còn nhiều ý kiến khác nhau giữa những thành viên đảng Cộng hòa trong Quốc hội.

Cơ hội tồn tại: 9/10

Chăm sóc sức khỏe

Mục tiêu của ông Obama: Vận động chiến dịch trên nền tảng chính sách bảo hiểm y tế “toàn dân.”

Thành tựu, kết quả: Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe “Hợp túi tiền”, hệ thống an toàn xã hội đầu tiên được thành lập ở Mỹ trong vòng hơn nửa thế kỷ qua, dù còn nhiều điểm bất cập và chưa hoàn thiện nhưng đã cung cấp bảo hiểm y tế cho hơn 22 triệu người.

Ý định của ông Trump: bãi bỏ và thay thế chính sách Obamacare ngay khi nhậm chức, mặc dù vẫn chưa chắc chắn về các đều khoản sẽ thay đổi nhưng người ta cho rằng, một số điều vẫn có thể được duy trì. Các thành viên đảng Dân chủ cảnh báo rằng, bất kỳ sự thay đổi đường đột nào cũng có thể dẫn đến sự hỗn loạn và khiến khoảng 30 triệu người không còn được hưỏng chính sách bảo hiểm.

Cơ hội tồn tại: 5/10

Chính sách với Iran

Mục tiêu của ông Obama: Ngăn chặn khả năng Iran chế tạo thành công vũ khí hạt nhân, một kịch bản đã được Mỹ và đồng minh xác định là nguy cơ đe dọa số một đến an ninh ở khu vực Trung Đông và toàn cầu.

Thành tựu, kết quả: Bất chấp sự phản đối của Israel, Mỹ đã đạt được một thỏa thuận quốc tế với Iran để đổi lại Iran tự “đổ bê tông” vào một lò phản ứng hạt nhân và chuyển hầu hết kho dự trữ uranium độ giàu thấp của mình ra nước khác.

Ý định của ông Trump: “Xé nát” những gì mà tuần trước ông từng gọi là một “thỏa thuận tệ hại với Iran”. Tuy nhiên, ngày 6-1, ông Bob Corker, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện đã cho rằng, thỏa thuận này nên được thực hiện một cách chặt chẽ hơn, thay vì bị bỏ rơi.

Cơ hội tồn tại: 7/10

Vấn đề việc làm

Mục tiêu của ông Obama: Ngăn cản nước Mỹ chìm sâu vào một cuộc Đại Suy thoái và ngăn chặn tỷ lệ thất nghiệp gia tăng.

Thành tựu, kết quả: Nước Mỹ đã chứng kiến sự ổn định và phục hồi. Chính quyền Tổng thống Obama cho biết, số lượng việc làm tăng lên đáng kể, giảm tỷ lệ thất nghiệp xuống còn 4,7 %. Tuy nhiên, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động – số lượng người đang có việc làm hoặc tìm việc – đã chạm mức thấp kỷ lục từ những năm 1970.

Ý định của ông Trump: giảm thuế và cắt bớt các quy định, bãi bỏ hoặc đàm phán lại các hiệp định thương mại đã “cũ”, phạt những công ty cố tình đem việc làm ra nước ngoài và đề cử một nội các gồm nhiều doanh nhân. Nhiều ý kiến chỉ trích cho rằng, những phương thức này chỉ có lợi cho giới “nhiều tiền” của Mỹ.

Cơ hội tồn tại: 2/10